- Królowa Elżbieta II objęła tron w wieku zaledwie 25 lat, gdy jej ojciec, król Jerzy VI, zmarł w 1952 r.
- Jej Wysokość przebywała w Kenii na tournée po krajach Wspólnoty Narodów w chwili śmierci ojca, ale jej podróż została skrócona, gdy dowiedziała się o tej wiadomości.
Królowa Elżbieta II jest przywódczynią rodziny królewskiej od około 68 lat, co oficjalnie czyni ją najdłużej panującym brytyjskim monarchą w historii.
Wpadła na to stanowisko w wieku zaledwie 25 lat w 1952 r. po tym, jak jej ojciec, król Jerzy VI, zmarł na zakrzepicę naczyń wieńcowych w wieku 56 lat podczas swojej walki z rakiem płuc. Choć oficjalnie koronowano ją dopiero 2 czerwca 1953 roku, Elżbieta została poproszona o objęcie przywództwa w chwili śmierci króla – co zostanie pokazane w nowym serialu CNN, The Windsors: Inside the Royal Dynasty.
Pomimo żalu, gdy został złożony w ofierze, rodzina królewska była podobno świadoma pogarszającego się stanu zdrowia króla już na początku lat 50. i wiedziała, że nadchodzi czas Elżbiety. W końcu król został zmuszony do przełożenia tournee po Nowej Zelandii i Australii z powodu swojego stanu zdrowia. Co więcej, w 1949 roku doszło u niego do zatoru tętnicy, a latem 1951 roku musiał mieć usunięte lewe płuco. Podczas swoich zmagań George miał rzekomo pokazywać swojej córce dokumenty państwowe i „sposoby funkcjonowania monarchii”. W walizce Elżbiety zawsze, gdy podróżowała, znajdowały się czarne ubrania. Była przygotowana, choć nie jest pewne, czy kiedykolwiek była naprawdę gotowa na to, co ją czekało.
Podróż księżniczki do Kenii
6 lutego 1952 roku, w dniu śmierci Jerzego VI w Sandringham House, Elżbieta nie była u boku ojca – zamiast tego pracowała w jego imieniu. W tym czasie brytyjska monarchia była pod silną obserwacją w Kenii. Bojownicy Mau Mau zdobywali władzę w walce z brytyjskim kolonializmem i o niepodległość (którą ostatecznie wywalczyli w 1963 roku). Choć bezpieczeństwo rodziny królewskiej było wielkim zmartwieniem brytyjskich urzędników, król uważał, że konieczne jest pokazanie się na kontynencie afrykańskim.
Wiedząc, że król jest zbyt chory, aby podróżować, Elżbieta wyruszyła w podróż po Wspólnocie Narodów ze swoim mężem, księciem Edynburga (który został księciem Filipem w 1957 roku). Niewiele wiedziała Elżbieta, że kiedy odlatywała z Heathrow 31 stycznia 1952 roku, będzie to ostatni raz, kiedy zobaczy swojego ukochanego ojca.
Lord Chandos, Sekretarz Kolonialny, powiedział The Telegraph w tamtym czasie:
„Dobrze pamiętam ostatni raz, kiedy widziałem króla. Kiedy księżniczka Elżbieta i książę Filip wyruszyli z Heathrow do Kenii, król i królowa przyszli zobaczyć jak startują… Byłem zszokowany wyglądem króla. Jego wygląd i postawa były mi dobrze znane, ale on wydawał się znacznie zmieniony i spięty. Miałem poczucie zagłady, które narastało w miarę upływu minut do odlotu. Król wszedł na dach budynku, aby pomachać na pożegnanie. Silny wiatr rozwiał jego włosy w nieładzie. Czułam z niepokojem, że to będzie ostatni raz, kiedy zobaczy swoją córkę, i że on sam tak myśli.”
Królewska para przybyła do Kenii pierwszego dnia miesiąca, gdzie uczestniczyła w przyjęciu w ogrodzie, przywitała się z gubernatorem Kenii i cieszyła się czasem w hotelu Treetops, który znajdował się w sercu lasu. Pięć dni po ich podróży, król Jerzy VI wydał ostatnie tchnienie.
Just hours before she learned that her father had died, the Princess was having the time of her life taking photos of elephants at a nearby watering hole. W noc przed śmiercią George’a, Time donosi, że Księżniczka była „zbyt podekscytowana, aby spać” i „ciągle opuszczała swoje łóżeczko, aby obserwować innych nocnych gości przy wodopoju”.
Brytyjski myśliwy Jim Corbett, który również przebywał w Treetops w tym czasie, napisał później słynne wersy w księdze gości:
„Po raz pierwszy w historii świata, młoda dziewczyna wspięła się na drzewo jednego dnia jako księżniczka i po tym, co opisała jako najbardziej ekscytujące doświadczenie, zeszła z drzewa następnego dnia jako królowa.”
Od księżniczki do królowej
Mimo że wielu uważa dziś, że to właśnie w hotelu Treetops dowiedziała się, że jej ojciec zmarł we śnie we wczesnych godzinach porannych 6 lutego, The Guardian donosi, że nie jest to do końca prawda. Królowa wstała tego ranka i zjadła śniadanie „rzucając banany pawianom na dole”, zupełnie nieświadoma tego, co działo się w Londynie.
BBC’s Frank Gillard napisał wtedy:
„Jak tragicznie pomyśleć, że nawet tego ranka, kiedy siedziała przy śniadaniu, rozmawiając o swoim ojcu i z dumą opisując, jak dzielnie znosił swoją chorobę, jak dobrze wyzdrowiał – siedząc tam w swojej żółtej koszuli i brązowych spodniach – nawet w tym momencie jej ojciec leżał martwy, a ona przejęła jego ogromne obowiązki.”
Wczesnym popołudniem Filip jako pierwszy dowiedział się, że Jerzy VI zmarł, po tym jak powiedział mu o tym reporter lokalnej gazety. A później po południu, kiedy para królewska była w domku rybackim oddalonym o 20 mil od hotelu, Filip w końcu powiedział swojej żonie.
Po usłyszeniu tragicznej wiadomości, Elżbieta wybrała się z Filipem na spacer po okolicy. Następnie natychmiast zaczęła pisać listy do przywódców, przepraszając, że będzie musiała odwołać resztę swojej podróży.
Według Roberta Lacy’ego, autora książki The Queen: A Life in Brief, zareagowała stoicko i nie okazała prawie żadnego cierpienia. „Siedziała wyprostowana, w pełni akceptując swoje przeznaczenie” – mówi w książce Martin Charteris, prywatny sekretarz księżnej. Nikt nie widział, by Elżbieta uroniła łzę. Mówi się, że gdy Elżbieta opuszczała lożę, żaden fotograf nie zrobił ani jednego zdjęcia tej historycznej chwili, zgodnie z życzeniem Jej Wysokości.
Przyjęcie nowego stanowiska
7 lutego, po tym jak burza z piorunami opóźniła jej odlot, Elżbieta przybyła do Londynu. Nastrój był ponury, ponieważ cały naród opłakiwał śmierć swojego władcy. Flagi były podniesione do połowy masztu, wiele firm zostało zamkniętych, a imprezy sportowe zostały odwołane, jak donosi The New York Times. Premier Winston Churchill przemówił już do narodu w audycji.
„Przez nagłą śmierć mojego drogiego ojca zostałam wezwana do przyjęcia obowiązków i odpowiedzialności za suwerenność”, wyjaśniła. „Moje serce jest zbyt pełne, abym mogła powiedzieć wam dzisiaj coś więcej, niż to, że zawsze będę pracować, tak jak mój ojciec przez całe swoje panowanie, aby posuwać naprzód szczęście i dobrobyt moich narodów.”
W dniu 15 lutego w kaplicy św. Jerzego odbył się pogrzeb zmarłego króla. Jerzego. Jerzy został tam złożony w grobowcu. Później tego samego dnia w Opactwie Westminsterskim odbyło się nabożeństwo upamiętniające.
Patrząc wstecz na śmierć króla Jerzego, nowa królowa napisała w marcu 1952 r. list do byłego prywatnego sekretarza ojca, sir Erica Mieville’a. Opisała w nim, jak bardzo tęskniła za ojcem.
„Byliśmy tak pocieszeni wiedząc, że nie jesteśmy sami w naszym smutku, ponieważ wydaje się, że tak wiele osób czuje, że straciło przyjaciela, jak również króla.”
Over one year later on June 2, 1953, Elizabeth was officially crowned and recognised as the Queen of England.
Aby otrzymywać najświeższe wiadomości, porady ekspertów dotyczące urody, genialne rozwiązania dla domu, pyszne przepisy i wiele innych, zapisz się do newslettera Good Housekeeping.
Zapisz się teraz