LUT: Anatomia

.

– Anatomicznie, dolne drogi moczowe = pęcherz moczowy i cewka moczowa oraz moczowód ogonowy. Męska cewka moczowa składa się z części miednicznej i prącia.
– Funkcjonalne komponenty dolnych dróg moczowych są określone przez unerwienie:
mięsień detrusor, który wydala mocz, stanowi powłokę mięśniową gładką szczytu i trzonu pęcherza moczowego;
mięsień gładki zwieracza cewki moczowej (zwieracz wewnętrzny cewki moczowej) stanowi powłokę mięśniową szyi pęcherza &czaszkowego;
mięsień prążkowany zwieracza cewki moczowej (zwieracz zewnętrzny cewki moczowej) stanowi mięsień urethralis, który otacza cewkę moczową ogonową.

– Istnieją trzy regiony pęcherza moczowego:
apex = czaszkowy ślepy koniec;
neck = region w kształcie lejka między otworami moczowodów a cewką moczową; i
body = region położony między szyjką a apex.

-Każdy moczowód opróżnia się do pęcherza moczowego przez szczelinę otwierającą się na czaszkowym brzegu szyi pęcherza. Moczowód końcowy przechodzi skośnie przez ścianę pęcherza moczowego. Gdy wzrasta ciśnienie śródpęcherzowe, napięcie ściany pęcherza działa w celu zamknięcia moczowodu śródściennego i uniemożliwienia odpływu moczu. (Mięsień gładki moczowodu musi wytworzyć wystarczającą siłę perystaltyczną, aby bolus moczu otworzył moczowód końcowy).
– Trójgraniasty pęcherz jest widoczny jako trójkątny obszar gładkiej błony śluzowej wewnątrz grzbietowej ściany szyi pęcherza. Trójgraniasty przyczepia moczowody do szyi pęcherza i cewki moczowej. Czaszkowa granica trójgraniastości jest utworzona przez podłużne powięzi mięśniowe z każdego moczowodu, przecinające linię środkową. Boczne granice i wierzchołek są utworzone przez powięzi mięśniowe podłużne moczowodów, które kontynuują ku dołowi do grzebienia cewki moczowej.
– Pęcherz moczowy i moczowody są wyścielone nabłonkiem przejściowym. Nabłonek urotelialny jest bakteriostatyczny dzięki wydzielaniu glikozaminoglikanów, które upośledzają przyleganie bakterii do nabłonka. Podczas zapalenia pęcherza moczowego cząsteczki uwalniane przez urotelial wpływają na aferentne zakończenia nerwowe, powodując ból i nadreaktywność pęcherza.
– Płaszcz mięśniowy gładki szczytu i trzonu pęcherza stanowi mięsień detrukcyjny. Jego powięzi mięśniowe są raczej zmiennie zorganizowane niż ułożone w spójne warstwy. W miarę jak pęcherz się rozciąga, płaszcz mięśniowy staje się cieńszy, a poszczególne powięzi mięśniowe zmieniają swoje położenie względem siebie. (Uwaga: Termin „detrusor” pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „pchać w dół”, co jest sposobem działania wydalania moczu u ludzi.)
– W przeciwieństwie do detrusora, szyja pęcherza pełni funkcję zwieracza. Błona podśluzowa szyi pęcherza moczowego jest stosunkowo bogata we włókna elastyczne. Powięzi mięśniowe szyi są przeważnie okrężne (ciągną się do cewki moczowej). Skośne powięzi mięśniowe detrusora biegną na szyję pęcherza w celu jej rozciągnięcia.
– Ukrwienie: Tętnica biodrowa wewnętrzna zaopatruje dolne drogi moczowe. Tętnica pępkowa zaopatruje tętnice czaszkowo-pęcherzowe do szczytu pęcherza moczowego. Tętnica pudendalna wewnętrzna, która kończy się w przedsionku/penisie, wydziela tętnicę pochwową/prostatyczną, która zaopatruje pęcherz moczowy (tętnice pęcherzowe ogonowe) i cewkę moczową.

– Cewki moczowe żeńskie są anatomicznie podobne u psów i kotów. Cewka moczowa kobiety biegnie od wewnętrznego otworu moczowodowego na szyi pęcherza moczowego do zewnętrznego otworu moczowodowego, który otwiera się na dnie przedsionka czaszki w postaci cewki moczowej (pies) lub rowka (kot).
– Nabłonek przejściowy wyściela światło cewki moczowej (grubość 2-3 komórek). Nabłonek cewki moczowej stopniowo staje się warstwowy prostopadłościenny w środkowej części cewki moczowej i warstwowy płaski na jej końcu. Błona podśluzowa cewki moczowej zawiera więcej włókien elastycznych niż pęcherz moczowy oraz warstwę spongiosum (zatoki żylne), która jest bardziej obfita w części ogonowej. Grzebień cewki moczowej jest grzbietowym grzbietem podśluzówkowym, który zawiera podłużne powięzi mięśniowe z moczowodu.
– Płaszcz mięśniowy cewki moczowej to mięśnie gładkie okrężne w dwóch trzecich czaszkowych cewki moczowej i mięśnie prążkowane w jednej trzeciej ogonowej. Rodzaje mięśni nakładają się na siebie w środkowej części cewki moczowej kota i dalej doogonowo u kota. Wraz z szyją pęcherza moczowego, mięśnie gładkie cewki moczowej tworzą wewnętrzny zwieracz cewki moczowej.
– Mięsień prążkowany cewki moczowej (zwieracz zewnętrzny cewki moczowej) całkowicie zastępuje mięsień gładki w dystalnej trzeciej części cewki moczowej. Mięsień prążkowany otacza cewkę moczową i dalej ogonowo otacza razem cewkę moczową i pochwę.

– Mały gruczoł krokowy znajduje się w środku cewki moczowej miednicznej kocura. Ciało gruczołu krokowego jest punktem orientacyjnym dla podziału cewki moczowej miednicy na część przedprotatyczną, prostatyczną i postprotatyczną.
– Cewka moczowa przedprotatyczna rozciąga się od szyi pęcherza moczowego do gruczołu krokowego i przypomina czaszkową połowę cewki moczowej kobiety. Płaszcz mięśni gładkich jest okrągły, podobnie jak szyja pęcherza. Podłużne powięzi z trigonu są widoczne grzbietowo w grzebieniu cewki moczowej.
– Cewka moczowa prostaty znajduje się brzusznie w stosunku do ciała gruczołu krokowego. Błona podśluzowa jest bogata we włókna elastyczne, ale na ogół uboga w mięśnie gładkie. Obustronny otwór każdego przewodu wyprowadzającego i liczne przewody gruczołu krokowego są widoczne na colliculus seminalis, grzbietowym obszarze pogrubiałej błony podśluzowej.
– Gruczoł krokowy kotów jest dwupłatowy i umiejscowiony grzbietowo na cewce moczowej. Każdy płat składa się z zrazików podzielonych przez trabekulę. Mięśnie gładkie są obecne w obrębie trabekuli i jako cienka warstwa na powierzchni prostaty, ale mięśnie gładkie nie otaczają błony podśluzowej i światła cewki moczowej gruczołu krokowego. Powięzi mięśnia poprzecznie prążkowanego pokrywają brzuszną powierzchnię cewki moczowej gruczołu krokowego.
– Cewka moczowa postprostatyczna biegnie od ciała gruczołu krokowego do nasady prącia, gdzie u kota występują sparowane gruczoły opuszkowo-moczowodowe. W podśluzówce cewki moczowej występuje bogata warstwa spongiosum i rozproszona tkanka gruczołowa. Mięsień prążkowany cewki moczowej (urethralis) tworzy gruby płaszcz mięśniowy otaczający błonę podśluzową cewki moczowej i całkowicie zastępujący mięśnie gładkie. (Powięzi prążkowane pokrywają każdy gruczoł opuszkowy jako mięsień bulboglandularis).

– Miedniczna cewka moczowa samca psa ma dwa odcinki: prostaty i postprostaty. Duży, dwupłatowy gruczoł krokowy całkowicie otacza cewkę moczową prostaty. W obrębie gruczołu krokowego światło cewki moczowej wydaje się powiększone, a wyraźny colliculus seminalis zajmuje grzbietową błonę podśluzową.
– Błona podśluzowa cewki moczowej gruczołu krokowego jest bogata we włókna elastyczne, ale pozbawiona otaczających ją mięśni gładkich (z wyjątkiem krótkiego odcinka na czaszkowym brzegu cewki moczowej gruczołu krokowego). Mięsień gładki jest związany głównie z trabekulami, które dzielą zraziki gruczołu krokowego; jest on nieliczny w zewnętrznej torebce gruczołu krokowego. W cewce moczowej mięśnie gładkie są zbudowane tak, aby kurczyć zraziki gruczołu krokowego, a nie pełnić rolę zwieracza cewki moczowej. Mięsień gładki zwieracza cewki moczowej u psów płci męskiej jest ograniczony głównie do szyi pęcherza moczowego.
– Cewka moczowa psowatych posiada gruby płaszcz mięśnia poprzecznie prążkowanego urethralis, który zachodzi na powierzchnię ogonową gruczołu krokowego. Cewka moczowa postprostatyczna nie zawiera istotnych mięśni gładkich. W obrębie błony podśluzowej widoczne są wysepki rozsianego gruczołu krokowego, a bogata warstwa gąbczasta otacza światło cewki moczowej.

.