FEMA: wat doet het en hoe werkt het?
Elke keer dat er een orkaan, zware aardbeving of overstroming is, horen we dat de FEMA ter plaatse komt om hulp te bieden bij rampen. FEMA is de Federal Emergency Management Agency. Haar taak is het coördineren van de rol van de federale overheid bij rampenvoorbereiding, preventie en hulpverlening. Bij grote rampen wordt de FEMA door het publiek nauwlettend in de gaten gehouden, waarbij vaak vernietigende kritiek wordt geuit op de doeltreffendheid van de reactie van de FEMA. Toen orkaan Katrina in 2005 New Orleans verwoestte, werd het agentschap overrompeld door de omvang van de ramp en het aantal evacuees. Ook in 2017, toen orkaan Maria een groot deel van de infrastructuur van Puerto Rico verwoestte, gaven pers en publiek de FEMA al snel de schuld van haar trage en inadequate reactie. Rampenbestrijding is duur, logistiek ingewikkeld en sterk afhankelijk van de steun van het publiek. De toenemende natuurrampen die we met de klimaatverandering zien, zetten ons ertoe aan meer te weten te komen over de FEMA. Hoe is het georganiseerd? Wat is precies haar taak? Wat kan er worden gedaan om het effectiever te maken?
Geschiedenis van de FEMA
De federale overheid had tot het begin van de jaren zeventig een nogal versnipperde aanpak van regionale rampen. Het Presidentiële Reorganisatieplan Nr. 2 van 1973 bracht rampenbestrijding onder de paraplu van HUD (Department of Housing and Urban Development). Het jaar daarop keurde President Nixon de “Disaster Relief Act” van 1974 goed, die de presidenten in staat stelde rampgebieden aan te wijzen die federale hulp rechtvaardigden. Het uitvoeringsbesluit van president Carter van 1979 bracht een aantal rampenbestrijdingsinstanties samen onder één federale paraplu. Het resultaat was de oprichting van het Federal Emergency Management Agency (FEMA).
De Robert T. Stafford Disaster Relief and Emergency Assistance Act van 1988 wijzigde de Disaster Relief Act van 1974. Er werd nu een systeem ingevoerd waarbij een presidentiële verklaring aanleiding gaf tot financiële en materiële bijstand via de FEMA. Met deze wet wilde het Congres een methode creëren om de nationale en lokale overheden te helpen bij de voorbereiding op en het beheer van rampen.
De aanslagen van 11 september waren voor het Congres aanleiding om de aandacht te richten op nationale paraatheid en binnenlandse veiligheid. In 2003 werd het ministerie van Binnenlandse Veiligheid opgericht. Na de terroristische aanslagen van 11 september vond het Congres dat de nationale agentschappen die zich bezighielden met het voorkomen en beheersen van aanslagen en rampen, moesten worden samengevoegd. FEMA en 22 andere federale agentschappen werden samengevoegd tot het ministerie van Binnenlandse Veiligheid.
Hoe is FEMA georganiseerd?
FEMA is, als onderdeel van Homeland Security, georganiseerd in 10 regio’s met voor elke regio een regionale administrateur. Een link naar het gedetailleerde organigram is te vinden onder Middelen hieronder. Elke regio bestrijkt meerdere staten. Bijvoorbeeld: Regio I omvat Connecticut, Maine, Massachusetts, New Hampshire, Rhode Island, en Vermont. Regio II bestaat uit New Jersey, New York, Puerto Rico en de Maagdeneilanden. Arizona ligt in regio IX. Naast Arizona bestaat regio IX uit Californië, Hawaï, Nevada, Amerikaans Samoa, Guam, de Noordelijke Marianen, de Marshalleilanden en de Federale Staten van Micronesië.
Wat is de taak van FEMA?
Onderdeel van de taak van FEMA is staten en lokale overheden voor te bereiden op mogelijke nood- en rampsituaties. FEMA personeel is beschikbaar voor training en toezicht op lokale inspanningen. FEMA verleent financiële steun aan lokale overheden bij het voorkomen van overstromingen en bij de voorbereiding op aardbevingen en andere rampen. FEMA beheert het nationale overstromingsverzekeringsprogramma. Het is ook verantwoordelijk voor het Mount Weather Emergency Operations Center en het Center for Domestic Preparedness.
FEMA’s National Response Coordination Center is een centrum met meerdere instanties dat verantwoordelijk is voor het organiseren en coördineren van de federale steun bij grote rampen. FEMA zet het National Disaster Medical System (NDMS) in op rampplaatsen. NDMS bestaat uit teams van artsen en verpleegkundigen die in de particuliere sector werken. Zij worden gewoonlijk gesponsord door hun ziekenhuizen, particuliere bedrijven en openbare veiligheidsdiensten. In geval van een ramp worden deze teams gestuurd om bijstand te verlenen. FEMA coördineert ook met de United States Public Health Service’s Rapid Deployment Force. Deze teams werken samen om slachtoffers van chemische en biologische agentia te ontsmetten, gewonden te behandelen en te immuniseren tegen ziekten. Urban Search and Rescue-teams worden ook ingezet om personen op te sporen die vastzitten in ingestorte gebouwen of die gestrand zijn door overstromingen.
Een groot deel van de taak van FEMA is mensen helpen te herstellen na een ramp. FEMA biedt federale subsidies aan slachtoffers om hen onder meer te helpen met tijdelijke huisvesting, noodreparaties aan hun huis, verlies van persoonlijke bezittingen, begrafeniskosten en medische kosten. FEMA zal niet betalen om uw huis in de oorspronkelijke staat te herstellen of te herbouwen. FEMA werkt echter samen met de Small Business Administration om slachtoffers leningen met lage rente aan te bieden. Subsidies voor noodwoningen zijn beschikbaar voor slachtoffers van rampen, ongeacht hun inkomen, maar FEMA-subsidies voor de vervanging van persoonlijke eigendommen, de opslag van eigendommen en de reparatie en vervanging van voertuigen zijn gebaseerd op financiële behoefte. Slachtoffers hoeven de FEMA-subsidies niet terug te betalen.
Kritiek op FEMA
Dit artikel is slechts een kort overzicht van FEMA. Is het een perfect systeem? Natuurlijk niet. FEMA werkt hard om de kwaliteit en de snelheid van haar reactie op grote rampen te verbeteren, maar rampenbestrijding is beladen met complexiteiten en problemen. Toen Katrina New Orleans en het omliggende gebied trof, waren er verschillende problemen met de hulpverlening. Er was een gebrek aan communicatie tussen de federale en lokale instanties. Het aantal evacuees was veel groter dan verwacht. Schuilkelders en diensten werden overstelpt. FEMA werd zwaar bekritiseerd voor het ineffectieve beheer van de situatie. De kritiek zette het Congres ertoe aan een tweepartijencommissie in te stellen om de situatie te onderzoeken. De commissie stelde vast dat het DHS en de FEMA over onvoldoende personeel beschikten dat was opgeleid voor rampenbestrijding. Zij had ook andere punten van kritiek. De noodhulpteams waren slecht voorbereid en slaagden er niet in te communiceren met andere agentschappen en reddingsteams. De logistieke en contracteringssystemen van FEMA functioneerden niet goed en waren niet in staat om zo’n grote ramp te beheren.
Toen orkaan Maria Puerto Rico trof, waren er al enkele ramphulpgoederen op het eiland, maar niemand had de omvang van de schade voorzien. De voorraden bleken jammerlijk ontoereikend. De luchthaven was zwaar beschadigd, waardoor het moeilijk was om voorraden naar het eiland te vliegen. De vernietiging van het elektriciteitsnet werd een bijna onoverkomelijke hindernis voor het herstel. Het agentschap werd bekritiseerd voor de fouten die na Maria werden gemaakt. Hulpaanvragers moesten hun aanvraag in het Engels invullen, terwijl velen alleen Spaans spraken. Vervoerde voorraden bleken snacks te zijn in plaats van echt voedsel. De aankomst van voedsel en voorraden verliep bedroevend traag.
Werden er fouten gemaakt? Was de reactie van het bureau traag en inadequaat? Het antwoord op beide vragen is waarschijnlijk ja. Er moet nog veel worden gedaan om onze nationale paraatheid te verbeteren, zowel op lokaal als op federaal niveau. FEMA zal de leiding hebben over die inspanning. Er is meer nodig om ons allemaal voor te bereiden op een ramp.