Een zoogdier met een schild? Het gordeldier ziet er echt vreemd uit. Hoewel het bij de meeste gordeldieren lijkt alsof ze kaal zijn, hebben ze aan de zijkanten en op de buik draderige haren. Sommige mensen noemen de haren “stoepvoelsprieten”, omdat gordeldieren ’s nachts hun weg door een gebied kunnen voelen doordat de haren voorwerpen aanraken.
Het enige waaraan iedereen kan zien dat ze naar een gordeldier kijken, is het dik-polige schild met “gepantserde” banden. Het aantal banden hangt af van de soort. Deze verharde, overlappende delen geven de meeste gordeldieren een geplooid uiterlijk.
Hoewel de banden hard zijn als vingernagels, is het schild flexibel, met zachtere huid die uitzet en samentrekt tussen de banden. Gordeldieren hebben ook lange klauwen om te graven en voedsel te zoeken. Hun knijpervormige tanden knarsen op insecten, het favoriete voedsel van een gordeldier.
Looks kan bedriegen. Op het gebied van uiterlijk lijkt het negenbandgordeldier naakt, terwijl het roze gordeldier voornamelijk behaard is en weinig schild heeft. In feite ziet het eruit als een mol met een gepantserd hoofddeksel en cape! Wat de grootte betreft, variëren gordeldieren in lengte van het roze gordeldier van 8 centimeter tot het reuzengordeldier, dat tot 1,5 meter lang kan worden van kop tot staart en tot 60 kilo kan wegen.
Band op de vlucht. Er zijn 20 soorten gordeldieren in Amerika; de meeste leven in Midden- of Zuid-Amerika. Alleen het negenbandgordeldier is inheems in de Verenigde Staten. Zoals de lichaamsgrootte en de voedselbronnen variëren, zo ook het leefgebied en de habitat van elke gordeldiersoort. In feite varieert alles als je het over gordeldieren hebt!
De meeste gordeldieren houden van waterrijke gebieden met dikke schaduw en zanderige grond waar ze gemakkelijk in kunnen graven. Maar ze worden ook gevonden in doornstruikgewas, grasland en beboste gebieden. Gordeldieren graven in gras, holle boomstammen, en soms onder de grond.
De warmte is aan. De meeste gordeldieren leven het grootste deel van de tijd solitair. Ze reizen op zoek naar voedsel en proberen gevaar te vermijden. Bij koud weer kunnen gordeldieren zich groeperen in holen, vaak een groot nest makend van bladeren, met gras erin. Ze zijn niet goed in staat om alleen warm te blijven en lijken het niet erg te vinden om anderen in de buurt te hebben. Zevenbandige gordeldieren delen het hol soms met anderen van hetzelfde geslacht.
Armadillo’s hebben weinig lichaamsvet en een dun schild, zodat ze hun inwendige temperatuur niet kunnen handhaven zoals de meeste zoogdieren doen. Daardoor verandert hun gedrag van seizoen tot seizoen. In warmere maanden zijn gordeldieren bijvoorbeeld nachtdieren, die ’s nachts foerageren als het koeler is en ze zich gemakkelijk kunnen bewegen. Als het weer koeler wordt, kunnen dezelfde gordeldieren vroeger op de dag gaan foerageren, en meer dagactief worden.
Schelpdier. Het harde schild van een gordeldier is gewoon een aangepaste huid die dient als één van de manieren waarop ze zichzelf beschermen. Als een gordeldier zich bedreigd voelt, rent het meestal weg, graaft zich in of drukt zijn lichaam in de modder om niet omver te worden geworpen. Het driebandgordeldier is het enige gordeldier dat zich tot een bal kan oprollen ter bescherming: zijn traanvormige kopplaat sluit de opening af zodat er geen kieren in het pantser zijn. Bedreigingen voor gordeldieren zijn huishonden, wilde katten, roofvogels en mensen.
Al mijn exen wonen in Texas. Negenbandgordeldieren zijn ook bekend als langneusgordeldieren vanwege hun langere kop en snuit. Ondanks de gewone naam, kunnen ze acht of negen banden hebben, afhankelijk van waar ze leven. Dit is het type dat algemeen wordt gezien in Texas, waar het werd aangenomen als het officiële staatszoogdier.
Pantserkoning. Het reuzengordeldier is niet alleen de grootste van de gordeldieren, maar heeft ook de meeste tanden, tot wel 100! Hij staat vaak op z’n achterpoten en balanceert met z’n staart. Hij graaft een hol uit grote mierennesten, die veel voorkomen in de Chaco-regio, met behulp van zijn klauwen van 15 cm. Verder is er weinig bekend over dit verbazingwekkende dier, een van de meest bedreigde zoogdieren in Zuid-Amerika.