Cognitieve gedragstherapie (CGT)

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een kortdurende vorm van gedragsbehandeling. Het helpt mensen problemen op te lossen. CGT legt ook de relatie bloot tussen overtuigingen, gedachten en gevoelens, en het gedrag dat daarop volgt. Door CGT leren mensen dat hun percepties direct invloed hebben op hoe ze reageren op specifieke situaties. Met andere woorden, het denkproces van een persoon informeert zijn gedrag en acties.

Cognitieve gedragstherapie is geen aparte behandelingstechniek. In plaats daarvan is het een algemene term die verwijst naar een groep van therapieën. Deze therapieën hebben bepaalde overeenkomsten in therapeutische methodologie. De groep omvat rationeel emotieve gedragstherapie, cognitieve therapie, en dialectische gedragstherapie.

• Hoe Cognitieve Gedragstherapie Werkt
• CGT Technieken
• Mentale Gezondheidsaandoeningen Behandeld met CGT
• Geschiedenis van Cognitieve Gedragstherapie
• Bekommernissen en Beperkingen van Cognitieve Gedragstherapie

Hoe Cognitieve Gedragstherapie Werkt

Cognitieve gedragstherapie is gebaseerd op de overtuiging dat hoe een persoon gebeurtenissen waarneemt, bepaalt hoe hij zal handelen. Het zijn niet de gebeurtenissen zelf die de acties of gevoelens van de persoon bepalen. Bijvoorbeeld, iemand met angst kan geloven dat “alles slecht zal aflopen vandaag.” Deze negatieve gedachten kunnen hun focus beïnvloeden. Ze kunnen dan alleen negatieve dingen waarnemen die gebeuren. Ondertussen blokkeren of vermijden ze gedachten of handelingen die het negatieve overtuigingssysteem kunnen ontkrachten. Als er vervolgens niets goed lijkt te gaan op een dag, kan de persoon zich nog angstiger voelen dan daarvoor. Het negatieve overtuigingssysteem kan sterker worden. De persoon loopt het risico gevangen te raken in een vicieuze, voortdurende cyclus van angst.

Cognitieve gedragstherapeuten geloven dat we onze gedachten kunnen bijstellen. Men denkt dat dit direct invloed heeft op onze emoties en ons gedrag. Het aanpassingsproces wordt cognitieve herstructurering genoemd. Aaron T. Beck is de psychiater die algemeen wordt beschouwd als de vader van de cognitieve therapie. Hij geloofde dat het denkpatroon van een persoon in de kindertijd kan zijn vastgelegd. Hij ontdekte dat bepaalde cognitieve fouten konden leiden tot depressieve of disfunctionele veronderstellingen.

Voorkomende cognitieve fouten en hun bijbehorende disfunctionele veronderstellingen zijn onder andere:

• Zelf-referenties: “Mensen richten altijd de aandacht op mij, vooral als ik faal.”
• Selectieve abstractie: “Alleen mijn mislukkingen doen er toe. Ik word gemeten aan mijn mislukkingen.”
• Overgeneraliseren: “Als iets waar is in één omgeving, is het waar in elke omgeving.”
• Overdreven verantwoordelijkheid: “Ik ben verantwoordelijk voor elke mislukking en elk slecht ding dat gebeurt.”
• Dichotomisch denken: De wereld in uitersten zien, zwart of wit, met niets ertussen.

Het cognitieve gedragsproces is gebaseerd op een educatief model. Mensen in therapie worden geholpen om negatieve reacties af te leren en nieuwe reacties aan te leren. Dit zijn positieve reacties op uitdagende situaties. CGT helpt overweldigende problemen op te splitsen in kleine, hanteerbare delen. Therapeuten helpen mensen kortetermijndoelen te stellen en te bereiken. Daarna past de therapeut geleidelijk aan hoe de persoon in behandeling denkt, voelt en reageert in moeilijke situaties. Het veranderen van houding en gedrag kan mensen helpen specifieke problemen op een productieve manier aan te pakken.

CGT-technieken

Cognitieve gedragstherapie houdt meer in dan zitten en praten over wat er in je opkomt. Deze gestructureerde aanpak houdt de therapeut en de persoon in behandeling gericht op de doelen van elke sessie. Dit zorgt ervoor dat de tijd die in therapie wordt doorgebracht productief is. De persoon in therapie heeft baat bij een samenwerkingsrelatie. Ze kunnen persoonlijke kwesties onthullen zonder angst voor een oordeel. De therapeut helpt de persoon de problemen te begrijpen. Hij vertelt de persoon in therapie echter niet welke keuzes hij moet maken.

CBT-technieken bevatten veel verschillende therapeutische hulpmiddelen. Deze hulpmiddelen helpen mensen in therapie hun emotionele patronen en toestanden te evalueren. CGT-therapeuten kunnen veelgebruikte technieken toepassen, zoals:

• Journaling
• Challenging beliefs
• Mindfulness
• Relaxatie
• Sociale, lichamelijke, en denkoefeningen. Deze kunnen iemand helpen zich bewust te worden van zijn emotionele en gedragspatronen.

Huiswerk wordt voltooid door de persoon in behandeling. Het kan gaan om praktische oefeningen, lees- of schrijfopdrachten. Dit helpt de therapie te versterken. Het huiswerk wordt buiten de geplande therapietijd gemaakt. Huiswerk is een cruciaal aspect van veel CGT-behandelplannen. Het daagt de persoon uit om zelf verder te werken, zelfs nadat de therapie is afgelopen.

De meeste mensen die cognitieve gedragstherapie krijgen, doen dit gemiddeld gedurende 16 sessies. Elk van deze duurt ongeveer een uur. Mensen in behandeling leren nieuwe copingvaardigheden om met hun problemen om te gaan. Ze ontwikkelen positievere overtuigingen en gedragingen. Sommigen lossen zelfs langdurige levensproblemen op.

Geestelijke Gezondheidsaandoeningen Behandeld met CGT

Enkele factoren maken mensen meer kans om baat te hebben bij CGT. Mensen met duidelijk omschreven gedrags- en emotionele problemen kunnen CGT nuttig vinden. Mensen met specifieke problemen die de kwaliteit van hun leven beïnvloeden, kunnen ook baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. Onder deze omstandigheden weten de therapeut en de persoon in behandeling op welk probleem ze zich moeten richten. Dit maakt de probleemoplossende en doelgerichte benadering van CGT een goede keuze. CGT wordt gebruikt om veel aandoeningen effectief te behandelen, waaronder:

• Depressie
• angst
• Stemmingsproblemen
• Posttraumatische stress
• Obsessies en dwanghandelingen
• Chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)
• Prikkelbaredarmsyndroom (IBS)
• Substantià “n afhankelijkheid
• fobieën
• eetstoornissen
• aanhoudende pijn
• abnormale slaappatronen
• seksuele problemen
• problemen met woedebeheersing

CBT wordt gebruikt om veel psychische problemen te behandelen. Maar zoals bij elke vorm van therapie, zijn de voordelen het grootst wanneer mensen zich volledig inzetten voor het proces.

Geschiedenis van de Cognitieve Gedragstherapie

Albert Ellis, PhD presenteerde voor het eerst zijn rationele benadering van therapie op de conventie van de American Psychological Association in 1957. Hij had eerst verschillende vormen van psychoanalytische behandeling geleerd en beoefend. Maar Ellis werd ontevreden over het gebrek aan efficiëntie en effectiviteit van de klassieke analyse. Ellis was het met Freud eens dat irrationele krachten belangrijke effecten kunnen hebben op gedachten en gedrag. Maar hij kwam tot de overtuiging dat deze krachten niet te wijten waren aan onbewuste conflicten in de vroege kindertijd. Ellis had te veel mensen in therapie gezien die hun jeugdervaringen en onbewuste processen begrepen. Maar ze bleven in een onrustige toestand. Met dit in gedachten, koos Ellis ervoor om het geloofssysteem van mensen met schijnbaar irrationele gedachten uit te dagen. Hij moedigde mensen in therapie aan om actief tegen die overtuigingen in te gaan.

Omstreeks dezelfde tijd was Aaron Beck bezig zijn eigen benadering van therapie te ontwikkelen. Net als Ellis, was Beck een student van de psychoanalytische benadering. Maar bewijs uit zijn werk over dromen en ideëel materiaal leidde Beck weg van de psychoanalyse. Hij formuleerde een cognitieve theorie. Beck ontdekte dat hij mensen in therapie kon trainen om hun maladaptieve cognities te analyseren en te testen. Hij leerde dat door dit te doen hun houdingen en emoties konden verbeteren. Cognitieve therapie kreeg wereldwijd aandacht. Het leidde tot uitgebreide onderzoeksinspanningen. De benadering bevat verschillende gedragsmatige elementen. Hierdoor is het algemeen bekend geworden als cognitieve gedragstherapie.

Naast Ellis en Beck hebben ook anderen bijgedragen aan de ontwikkeling en wereldwijde erkenning van CGT. Enkele van deze bijdragers zijn Maxie Maultsby, Michael Mahoney, Donald Meichenbaum, David Burns, Marsha Linehan, en Arthur Freeman.

Wie Geeft Cognitieve Gedragstherapie?

Een groeiend aantal professionals in de geestelijke gezondheidszorg gebruikt cognitieve gedragstherapie. Dit is vaak wat het grootste deel van hun reguliere sessies uitmaakt. Andere therapeuten nemen CGT-technieken op in hun praktijk. Zij kunnen het naast andere benaderingen gebruiken.

Er bestaan verschillende opleidings- en certificeringsprogramma’s voor therapeuten die zich verder willen bekwamen in CGT. De National Association of Cognitive-Behavioral Therapists (NACBT) is een van de bekendste CBT-organisaties. Zij biedt vier certificeringen aan die gekwalificeerde cognitief gedragstherapeuten kunnen verdienen, waaronder:

• Diplomaat in Cognitief-Gedragstherapie
• Gecertifieerd Cognitief-Gedragstherapeut
• Gecertifieerd Cognitief-Gedragstherapeut
• Gecertifieerd Cognitief-Gedragstherapeut

.Behavioral Group Therapist

• Certified Cognitive-Behavioral Group Facilitator

De hoogste certificering die door de NACBT wordt toegekend is de Diplomate in Cognitive-Behavioral Therapy. De Academie voor Cognitieve Therapie (ACT) is een andere bekende organisatie die opleiding en certificatie in cognitieve therapie aanbiedt. ACT en NACBT certificeringen kunnen een hoger niveau van toewijding aan en gespecialiseerde training in CGT aantonen. Maar er is geen certificatie vereist voor een therapeut om CGT te beoefenen.

Zorgen en beperkingen van Cognitieve Gedragstherapie

CBT is geen snelle oplossing voor gedragsproblemen en problemen met de geestelijke gezondheid. Therapeuten moeten blijk geven van aanzienlijke deskundigheid in de aanpak. Mensen die in therapie zijn, hebben er het meeste baat bij als ze volledig meewerken aan het behandelprogramma. Mensen met bepaalde complexe geestelijke gezondheidsproblemen kunnen mogelijk niet meteen baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij mensen met problemen die het gevolg zijn van een ernstig trauma. In sommige gevallen moeten emotionele problemen worden aangepakt voordat met cognitief werk kan worden begonnen.

Sommige mensen hebben vage gevoelens van ongelukkig zijn, zonder duidelijk gedefinieerde symptomen. Zij kunnen ook beperkt succes hebben met cognitieve gedragstherapie. Mensen met langdurige gezondheidsproblemen zoals prikkelbare darm syndroom of chronisch vermoeidheidssyndroom kunnen CGT gebruiken om beter met hun aandoening om te gaan. Maar de lichamelijke symptomen van deze aandoeningen kunnen niet worden genezen met CGT.

Ten slotte kan CGT mensen helpen positievere denkpatronen en gedragingen te ontwikkelen. Maar zonder een meer traditionele benadering van de therapie krijgen ze misschien geen dieper inzicht in de psychologische en emotionele oorzaken van hun gedrag.

Referenties: “>

1. Liebert, R. M. & Spiegler, M. D. (1998). Persoonlijkheid: Strategies and issues (8e ed.). Pacific Grove, Californië: Brooks/Cole.
2. National Association of Cognitive-Behavoral Therapists. (2014). CBT-certificeringen. Opgehaald van http://www.nacbt.org/certifications.aspx
3. National Health Service. (2014). Cognitieve gedragstherapie. Retrieved from http://www.nhs.uk/conditions/Cognitive-behavioural-therapy/Pages/Introduction.aspx
4. Prochaska, J. O. & Norcross, J. C. (2003). Systemen van psychotherapie: Een transtheoretische analyse (5th ed.). Pacific Grove, Californië: Brooks/Cole.
5. Royal College of Psychiatrists. (2013). Cognitieve gedragstherapie. Opgehaald van http://www.rcpsych.ac.uk/mentalhealthinformation/therapies/cognitivebehaviouraltherapy.aspx