Juan de Onate (znany również jako Don Juan de Oñate y Salazar, 1550 – 1626) to słynny hiszpański odkrywca, konkwistador i gubernator kolonialny, który odegrał kluczową rolę w eksploracji północnoamerykańskich terytoriów, które dziś są częścią amerykańskiego Południowego Zachodu. Jego najbardziej zapamiętane wyczyny to wizyty w Wielkich Planach, Dolinie Rzeki Kolorado, zdobywanie terytoriów w Nowym Meksyku i spotkanie z wieloma lokalnymi kulturami rdzennych Amerykanów (niektórzy z nich podjęli zaciekłą walkę przeciwko niemu i jego surowym rządom). Wielu historyków odnoszą się do niego jako „Ostatni konkwistador”.
Wczesne życie Juan de Onate rozpoczął w mieście Zacatecas w dzisiejszym Meksyku (wtedy znanym jako Nowa Hiszpania). Był synem hiszpańsko-baskijskiego kolonisty, właściciela kopalni srebra i konkwistadora Cristóbala de Oñate oraz matki Doña Cataliny Salazar y de la Cadena. Juan de Onate ożenił się z Isabel de Tolosa Cortés de Moctezuma, wnuczką najsłynniejszego konkwistadora wszech czasów Hernána Cortésa, który zniszczył imperium Azteków.
W wieku 48 lat Juan de Onate rozpoczął karierę eksploracji i kolonizacji niezbadanych ziem w głąb kontynentu północnoamerykańskiego. Pierwszą podróż z dala od Nowego Meksyku rozpoczął w 1598 roku, kiedy to przekroczył Rio Grande i rozpoczął kolonizację ziemi oraz szerzenie rzymskiego katolicyzmu wśród miejscowych tubylców. Napotkał Indian Pueblo, założył prowincję Santa Fe i walczył w wielkiej bitwie pod Acoma z ludem Pueblo, który nie chciał oddać ekspedycji Onate całych swoich zapasów na zimę. W tej bitwie Onate zabił ponad 800 mężczyzn, kobiet i dzieci, a pozostałych 500 zniewolił (z czego wszyscy mężczyźni powyżej 25 roku życia zostali ukarani amputacją lewej stopy).
Kolejna wielka wyprawa Juana de Onate rozpoczęła się w 1601 roku, kiedy to wyruszył on na Wielkie Równiny. Z partią 130 doświadczonych żołnierzy, 12 kapłanów, i orszakiem służących, rozpoczął poszukiwania legendarnego miasta złota. Oczywiście, nie znalazł go, ale spotkał Apaczów, podróżował do Oklahomy, odwiedził Escanjaques, opisał pierwsze spotkanie z wysoką trawiastą prerią środkowej Ameryki Północnej, a pod koniec podróży spotkał Rayados, których wódz Caratax poprowadził partię Onate przez znaną mu ziemię. W drodze powrotnej do domu Juan de Onate uczestniczył w dużej bitwie z ludem Escanjaques.
Ostatnia wyprawa Juana de Onate koncentrowała się na rzece Kolorado i obejmowała tylko niewielką część około 30 do 40 osób. Podróżowali oni między Rio Grande a Zatoką Kalifornijską w ciągu 4 miesięcy, zdołali przywieźć relacje z tego obszaru i sugestie dotyczące utworzenia portu w Zatoce Kalifornijskiej.
W 1606 r. jego dni eksploracji i podboju ziemi zakończyły się po tym, jak został zmuszony do powrotu do miasta Meksyk na wieść o jego skrajnym okrucieństwie wobec tubylców i kolonistów. Nie został uwięziony, ale ostatecznie udał się z powrotem do Hiszpanii, gdzie z rozkazu hiszpańskiego króla otrzymał stanowisko szefa wszystkich inspektorów górniczych. Zmarł w 1626 roku, zapamiętany przez niektórych dzięki swoim ważnym wysiłkom eksploracyjnym, a przez wielu jako okrutny człowiek, który zabijał i torturował bezkrytycznie.