Bagdad

Bagdad
– Miasto –
بغداد Baġdād
Widok ogólny na płn.zachodnią część miasta Bagdad nad Tygrysem, 2006.
Położenie Bagdadu na terytorium Iraku.
Coordinates: {{#invoke:Coordinates|coord}}{{#coordinates:33|20|00|N|44|26|00|E|
	name=}}
Kraj	. Irak
Prowincja	Bagdad
Powstała	762 C.E.
Założyciel	Abu Jafar al-Mansour
Rząd
– Typ	Burmistrz-.rada
– Burmistrz	Saber Nabet Al-Essawi
Powierzchnia
– Razem	2,260.2 km² (872.7 sq mi)
Elevation	34 m (112 ft)
Population (2011)
– Total	7,216,040
Strefa czasowa	Arabia Czas standardowy (UTC+3)
– Letni (DST)	Brak DST (UTC)

Bagdad (arab: بغداد Baġdād) jest stolicą Iraku i gubernatorstwa Bagdad, z którym jest również współdzielony. Z populacją miejską szacowaną na 7 000 000, jest największym miastem w Iraku i drugim co do wielkości miastem w świecie arabskim (po Kairze).

Położone nad rzeką Tygrys, miasto sięga co najmniej VIII wieku, z pewnymi dowodami na jego istnienie w czasach przedislamskich. Bagdad, którego nazwa oznacza „dar boży” lub „miasto pokoju”, był ośrodkiem nauki i handlu w VIII wieku, stolicą islamskiego imperium Abbasydów. Miasto zostało splądrowane przez Mongołów, pogrążyło się w stagnacji pod kontrolą osmańską, prosperowało w latach siedemdziesiątych, ale od 2003 r. jest centrum gwałtownego konfliktu z powodu trwającej wojny w Iraku.

Irak, w 2008 r., był uważany za kraj rozwijający się, który był w centrum uwagi Zachodu w wyniku inwazji Stanów Zjednoczonych w 2003 r. i wynikającego z niej zamieszania. Chociaż potwierdzone zasoby ropy naftowej w tym kraju, wynoszące 112 miliardów baryłek, są jednymi z największych na świecie, drugimi po Arabii Saudyjskiej, Departament Energii Stanów Zjednoczonych szacuje, że do 90 procent zasobów ropy naftowej w tym kraju pozostaje niezbadanych. Perspektywy dobrobytu są wysokie, gdy zostanie osiągnięty pokój.

Geografia

Zegar na wieży qishli w Bagdadzie z miastem medycznym w tle, 2005

Najbardziej wiarygodny i najszerzej akceptowany pogląd na etymologię nazwy „Bagdad” jest taki, że jest ona środkowoperskim złożeniem Bag „bóg” + dād „dany”, tłumaczącym się na „dany przez Boga” lub „dar Boży”, stąd współczesny perski Baɣdād. Nazwa jest przedislamska i jej pochodzenie jest niejasne. Podczas swojego złotego wieku, miasto było znane jako „Madinat as-Salam,” lub „Miasto Pokoju.”

Miasto znajduje się na rozległej równinie aluwialnej, 112 stóp (34 metrów) nad poziomem morza. Tygrys dzieli Bagdad na pół, przy czym wschodnia część nazywa się Risafa, a zachodnia znana jest jako Karkh. Teren, na którym zbudowane jest miasto jest prawie całkowicie płaski i nisko położony, jest pochodzenia aluwialnego ze względu na okresowe duże powodzie, które miały miejsce na rzece. Zakończenie budowy tamy na Tygrysie w Samarze na północy, w 1956 roku, zatrzymało powodzie.

Bagdad ma gorący, jałowy klimat. W lecie, od czerwca do sierpnia, średnia maksymalna temperatura wynosi aż 111°F (44°C), a towarzyszy jej palące słońce. Chociaż wilgotność powietrza jest bardzo niska (zazwyczaj poniżej 10%) ze względu na odległość Bagdadu od bagnistej Zatoki Perskiej, burze pyłowe z pustyń na zachodzie są normalnym zjawiskiem. W zimie, od grudnia do lutego, Bagdad ma maksymalne temperatury średnio od 59°F do 61°F (15°C do 16°C). Średnia minimalna temperatura w styczniu wynosi około 39°F (4°C), ale temperatury poniżej 32°F (0°C) nie są rzadkością w tym sezonie.

Roczna suma opadów, prawie całkowicie ograniczona do okresu od listopada do marca, wynosi średnio około 5,5 cala (140 mm), ale była tak wysoka jak 23 cale (575 mm) i tak niska jak mniej niż jeden cal (23 mm). 11 stycznia 2008 roku w Bagdadzie po raz pierwszy od niepamiętnych czasów spadł lekki śnieg.

W 2006 roku powierzchnia miasta wynosiła 283,4 mil kwadratowych (734 kilometrów kwadratowych).

Historia

Mapa Bagdadu, ok. 900 r.

Minaret Suq al-Ghazel w Bagdadzie, najstarszy w mieście, zbudowany przez kalifa Muktafiego w latach 901-907.

Grobowiec Zumurrud Khaton w Bagdadzie,1932 r.

Armia Hulagu atakuje Bagdad.

Bagdad, 1930 r.

Fundacja

Ale choć o mieście Bagdad wspomina się w tekstach przedislamskich, w tym w Talmudzie, to miasto Bagdad datuje się od 764 r. p.n.e, kiedy Abbasyd kalif Abu Ja’far Al-Mansur założył miasto. Mansur wierzył, że Bagdad jest idealnym miastem na stolicę imperium islamskiego. Bagdad znajdował się na szlaku handlowym Khurasanów, gdzie karawany spotykały się i handlowały. Obszar ten miał obfite wody i zdrowego klimatu. Celem było zastąpienie Harranu jako siedziby rządu kalifatu. Miejsce bardziej starożytnego miasta Babilon, opuszczonego od II wieku p.n.e., znajduje się około 55 mil (85 kilometrów) na południe.

Miasto Al-Mansura – Madīnat al-Salām („Miasto Pokoju”) – zostało zbudowane w obrębie okrągłych murów i ostatecznie zyskało miano „Okrągłego Miasta”. Zaprojektowany jako okrąg o średnicy około jednej mili (2 km), miał trzy koncentryczne ściany. Oryginalny projekt pokazuje pierścień struktur mieszkalnych i handlowych wzdłuż wewnętrznej strony murów miejskich, ale ostateczna konstrukcja dodała kolejny pierścień, wewnątrz pierwszego. W centrum miasta znajdował się meczet i siedziba straży. Cztery główne drogi prowadziły z pałacu kalifa i wielkiego meczetu w centrum do różnych części imperium. Starożytne sasanidzkie miasto Gur/Firouzabad jest niemal identyczne pod względem kolistego kształtu, promienistych alei oraz budynków rządowych i świątyń w centrum miasta.

Centrum nauki

Bagdad osiągnął swój szczyt około 800 r. p.n.e., za panowania kalifa Haruna al-Raszida, kiedy ulice zostały wybrukowane substancją smolistą. Bagdad stał się ośrodkiem nauki i handlu. Dom Mądrości był placówką zajmującą się tłumaczeniem dzieł greckich, średnio-perskich i syriackich. Barmakidowie, szlachetna perska rodzina Abbasydów, sprowadzali uczonych z pobliskiej Akademii Gundishapur, wprowadzając w ten sposób grecką i indyjską naukę do świata arabskiego. Bagdad był prawdopodobnie największym miastem na świecie do lat trzydziestych IX wieku, kiedy to został zrównany z nim przez Kordobę. Kilka szacunków sugeruje, że w szczytowym okresie miasto miało ponad milion mieszkańców. Część ludności Bagdadu pochodziła z Iranu, zwłaszcza z Khorasanu. Wiele z opowieści legendarnej perskiej królowej Szeherezady z tysiąca i jednej nocy rozgrywa się w Bagdadzie w tym okresie.

Inwazje

Do X wieku wczesny meteoryczny rozwój Bagdadu zwolnił z powodu kłopotów w kalifacie, w tym przeniesienia stolicy do Samarry (w latach 808-819 i 836-892), utraty zachodnich i wschodnich prowincji oraz okresów dominacji politycznej irańskich Buwayhidów (945-1055) i Turków seldżuckich (1055-1135). Liczba ludności miasta wahała się między 300 000 a 500 000. Mimo to, miasto pozostało jednym z kulturalnych i handlowych centrów świata islamskiego aż do 10 lutego 1258, kiedy to zostało splądrowane przez Mongołów pod wodzą Hulagu Khana podczas ataku na Bagdad. Mongołowie dokonali masakry większości mieszkańców miasta, w tym kalifa Abbasydów Al-Musta’sima, i zniszczyli dużą część miasta. Kanały i groble tworzące miejski system nawadniania zostały zniszczone. Splądrowanie Bagdadu zakończyło kalifat Abbasydów, cios, po którym cywilizacja islamska nigdy się nie podniosła.

W tym momencie Bagdad był rządzony przez Il-Khanidów, mongolskich cesarzy Iranu. W 1401 r. Bagdad został ponownie splądrowany przez Timura („Tamerlane”). Stał się stolicą prowincji kontrolowaną przez dynastie Dżalajiridów (1400-1411), Qara Quyunlu (1411-1469), Aq Quyunlu (1469-1508) i Safawidów (1508-1534).

Panowanie osmańskie

W 1534 roku Bagdad został zdobyty przez Turków osmańskich, pod których rządami miasto podupadło, częściowo w wyniku wrogości między jego władcami a władcami Persji. Bagdad był największym miastem na Bliskim Wschodzie, zanim w XVI wieku został wyprzedzony przez Konstantynopol. Miasto przeżyło względne odrodzenie w drugiej części XVIII wieku pod rządami Mameluków. The Nuttall Encyclopedia zgłosił 1907 ludności Bagdadu jako 185,000.

Wojny światowe

Brytyjczycy napędzane Osmanów z dużej części obszaru podczas I wojny światowej (1914-1918). Brytyjski mandat Mezopotamii został utworzony z trzech byłych osmańskich vilayets lub regionów: Mosul, Bagdad i Basra, którymi Osmanowie rządzili z Bagdadu. Król Haszymidzki, Faisal I, który został zmuszony do opuszczenia Syrii przez Francuzów, został wybrany na władcę klienta dla Brytyjczyków, podczas gdy urzędnicy państwowi zostali wybrani spośród sunnickiej elity arabskiej w regionie.

Irak otrzymał formalną niepodległość w 1932 r., ale Wielka Brytania najechała Irak w 1941 r., w obawie, że rząd Raszida Alego może odciąć dostawy ropy do krajów zachodnich, a także z powodu silnych ideologicznych skłonności do nazistowskich Niemiec. Okupacja wojskowa nastąpiła po przywróceniu monarchii haszymidzkiej, a okupacja zakończyła się 26 października 1947 r.

Kucze

W 1958 r. armia iracka obaliła przywróconą monarchię haszymidzką w zamachu stanu znanym jako Rewolucja 14 Lipca i wprowadziła do władzy generała brygady Abdula Karima Qassima. Liczba ludności Bagdadu wzrosła z szacowanych 145 000 w 1900 r. do 580 000 w 1950 r., z czego 140 000 stanowili Żydzi. W 1968 r. władzę przejęła Arabska Socjalistyczna Partia Baas pod przywództwem generała Ahmeda Hassana al-Bakra. Partia Baas stopniowo znalazła się pod kontrolą Saddama Husajna al-Majida al Tikriti, który w lipcu 1979 r. objął prezydenturę i kontrolę nad Radą Dowództwa Rewolucyjnego, ówczesnym najwyższym organem wykonawczym Iraku, zabijając przy tym wielu swoich przeciwników. W latach 70-tych Bagdad przeżywał okres prosperity i wzrostu gospodarczego z powodu gwałtownego wzrostu cen ropy naftowej, głównego eksportu Iraku. W tym okresie wybudowano nową infrastrukturę, w tym nowoczesne kanalizacje, wodociągi i autostrady.

Wojna

Jednakże wojna irańsko-iracka w latach 80. była trudnym okresem dla miasta, ponieważ pieniądze płynęły do armii, a tysiące mieszkańców zostało zabitych. Iran przeprowadził szereg ataków rakietowych na Bagdad, choć spowodowały one stosunkowo niewielkie zniszczenia i niewiele ofiar. W 1991 r. wojna w Zatoce Perskiej przeciwko koalicji pod wodzą Stanów Zjednoczonych uszkodziła infrastrukturę transportową, energetyczną i sanitarną Bagdadu.

Inwazja Stanów Zjednoczonych

W marcu 2003 r. koalicja zorganizowana przez Stany Zjednoczone dokonała inwazji na Irak, twierdząc, że Irak nie zrezygnował z programu rozwoju broni jądrowej i chemicznej. Bagdad został silnie zbombardowany w marcu i kwietniu tego roku, a na początku kwietnia znalazł się pod kontrolą Stanów Zjednoczonych. Dodatkowe szkody wyrządziły grabieże. Po obaleniu reżimu Saddama Husajna, miasto zostało zajęte przez wojska amerykańskie. Tymczasowe władze koalicyjne utworzyły w centrum miasta „zieloną strefę” o powierzchni 8 km², z której rządziły Irakiem do czasu powołania nowego rządu irackiego. Koalicyjne Władze Tymczasowe przekazały władzę rządowi tymczasowemu pod koniec czerwca 2004 roku, a następnie same się rozwiązały.

Mieszkańcy Bagdadu stali się niecierpliwi wobec Stanów Zjednoczonych, ponieważ podstawowe usługi, takie jak elektryczność, pozostały zawodne ponad rok po inwazji. W gorące lato 2004 roku, elektryczność była dostępna tylko z przerwami. Innym palącym problemem był brak bezpieczeństwa. Godzina policyjna wprowadzona zaraz po inwazji została zniesiona zimą 2003 roku, ale miasto, w którym niegdyś tętniło życie nocne, nadal uważane było za zbyt niebezpieczne po zmroku. Te niebezpieczeństwa obejmowały porwania i ryzyko bycia złapanym w walkach między irackimi siłami bezpieczeństwa a powstańcami.

10 kwietnia 2007 roku wojsko Stanów Zjednoczonych rozpoczęło budowę długiego na trzy mile (5 km), 3,5-metrowego muru wokół sunnickiej dzielnicy Bagdadu. 23 kwietnia premier Iraku, Nouri Maliki, wezwał do wstrzymania budowy muru.

Trwająca przemoc na tle religijnym spowodowała, że na początku lata 2007 roku miasto Bagdad zostało podzielone na odrębne i wrogie strefy: Większe miasto szyickie (prawie całe miasto na wschód od rzeki Tygrys, z wyjątkiem dzielnic Adhamiya i Rashid), oraz mniejsze miasto sunnickie, na zachód od Tygrysu (z wyjątkiem dzielnic Kadhimiya i południowo-zachodniej).

Odbudowa

Większość irackich wysiłków na rzecz odbudowy poświęcono na odtworzenie i naprawę bardzo zniszczonej infrastruktury miejskiej. Bardziej widoczne wysiłki na rzecz odbudowy poprzez rozwój prywatny, takie jak Bagdad Renaissance Plan i Sindbad Hotel Complex and Conference Center architekta i urbanisty Hishama N. Ashkouri, wzbudziły wczesne zainteresowanie, ale pozostały niezrealizowane w 2008 r. ze względu na niestabilność regionu.

Rząd

Bank Bagdadu, 2003

Polityka w Iraku po inwazji odbywa się w ramach mniej lub bardziej federalnej parlamentarnej reprezentacyjnej republiki demokratycznej, w której premier jest szefem rządu, oraz wielopartyjnego systemu wielopartyjnego. Miasto Bagdad ma 89 oficjalnych dzielnic w ramach dziewięciu dystryktów. Przed 2003 r. służyły one jako centra administracyjne dla świadczenia usług komunalnych. Począwszy od kwietnia 2003 roku, kontrolowane przez USA Tymczasowe Władze Koalicyjne zaczęły tworzyć rady dzielnicowe, wybierane przez rady sąsiedzkie. Każda rada dzielnicy wybierała przedstawicieli do jednej z dziewięciu rad dzielnicowych miasta, które z kolei wybierały przedstawicieli do 37-osobowej Rady Miejskiej Bagdadu.

Podobnie, w prowincji Bagdad, lokalne rady były wybierane z 20 dzielnic (Nahia), a rady te wybierały przedstawicieli do sześciu rad dzielnicowych (Qada), które wybierały przedstawicieli do 35-osobowej Rady Regionalnej Bagdadu. Przedstawiciele do Rady Prowincji Bagdad byli wybierani z rad niższego szczebla w liczbie proporcjonalnej do liczby ludności dzielnic, które reprezentują.

Ten system 127 oddzielnych rad może wydawać się zbyt kłopotliwy, ale prowincja Bagdad jest domem dla około siedmiu milionów ludzi. Na najniższym poziomie, rad dzielnicowych, każda rada reprezentuje średnio 74 000 osób. Dziewięć dystryktów to: Adhamiyah, Karkh, Karadah, Kadhimyah, Mansour, Sadr City, Rasheed, Rusafa i Tisa Nissan-Nowy Bagdad.

Gospodarka

Bagdad od wieków był najbogatszym i najważniejszym gospodarczo miastem Iraku. Położenie miasta nad rzeką Tygrys, w miejscu, gdzie spotykają się transport lądowy i rzeczny, oznacza, że jest to główny węzeł komunikacyjny Iraku, a doskonałe autostrady łączą miasto z Turcją, Syrią, Jordanią, Iranem, Kuwejtem i Arabią Saudyjską.

PKB per capita dla Iraku wynosił 2900 USD w 2006 roku. Stopa bezrobocia wahała się od 25 procent do 30 procent w 2005 roku.

Bagdad jest centrum operacji finansowych i siedzibą Banku Centralnego Iraku. Większość krajowej biurokracji znajduje się tam, a państwo jest głównym pracodawcą.

Bagdad posiada rafinerie ropy naftowej, fabryki przetwórstwa spożywczego, garbarnie i zakłady tekstylne. Bagdadzki przemysł produkuje wyroby skórzane, meble, wyroby z drewna, chemikalia, sprzęt elektryczny, tekstylia, odzież, cegły, cement, tytoń, przetworzoną żywność i napoje, a także wyroby rękodzielnicze, takie jak tkaniny, przybory domowe, biżuterię, filc i dywany.

Pomimo przemocy na tle religijnym i chaosu politycznego, pod koniec 2006 r. pojawiły się oznaki, że wiele sektorów irackiej gospodarki rozwija się. Newsweek International donosił w grudniu 2006 r., że nieruchomości, budownictwo i sprzedaż detaliczna kwitły, liczba zarejestrowanych firm w Iraku wzrosła z 8000 w 2003 r. do 34000 w 2006 r., a Irak uzyskał 41 miliardów dolarów dochodu z ropy naftowej w tym samym roku.

Międzynarodowe lotnisko w Bagdadzie jest największym lotniskiem w Iraku, położonym na przedmieściach, około 10 mil (16 km) na zachód od centrum Bagdadu. Lotnisko, które było zamknięte przez całe lata 90. z powodu sankcji ONZ, w 2008 roku obsługiwało regularne loty do Ammanu w Jordanii, a FedEx i DHL obsługiwały cywilne i wojskowe usługi cargo. Państwowe linie kolejowe spotykają się w Bagdadzie.

Demografia

Sanktuarium Imam Al-Kadhim i Imam Al-Jawad w Kadhimyah.

Oszacowania całkowitej liczby ludności Bagdadu różnią się znacznie. The Encyclopædia Britannica podaje liczbę ludności z 2001 roku na poziomie 4 950 000, podczas gdy raport Lancet z 2006 roku podaje liczbę ludności na poziomie 6 554 126 w 2004 roku.

Siedemdziesiąt cztery procent ludności Iraku to Arabowie. Inne główne grupy etniczne to Kurdowie w 22 do 24 procent, Asyryjczycy, iraccy Turkmeni i inni (5 procent), którzy mieszkają głównie w północnej i północno-wschodniej części kraju.

Dialekt języka arabskiego używany w Bagdadzie dziś różni się od tego z innych dużych ośrodków miejskich w Iraku, o cechach bardziej charakterystycznych dla koczowniczych dialektów arabskich (Verseegh, The Arabic Language). Możliwe, że było to spowodowane przez ponowne zaludnienie miasta z mieszkańców wsi po wielokrotnych worków późnego średniowiecza.

W 1950 roku, 90 procent ludności Bagdadu byli sunniccy muzułmanie. W 2008 roku, Shi’ite muzułmanów stanowiły 40 procent ludności Bagdadu i większość z resztą byli sunnici. Znaczna społeczność chrześcijańska również ma obecność w Bagdadzie.

Edukacja w Iraku jest wolna na wszystkich poziomach. Bagdad ma University of Baghdad, al-Mustansiriyya University, i University of Technology. W gubernatorstwie jest ponad 1000 szkół podstawowych, setki szkół średnich i średnich, kilka szkół zawodowych i instytutów technicznych. Instytucje oferujące tam edukację kulturalną obejmują Akademię Muzyczną, Instytut Sztuk Pięknych oraz Szkołę Muzyki i Baletu.

Społeczeństwo i kultura

Meczet Albunneya w dzielnicy Al-Alawi Bagdad 1973.

Muzeum Narodowe Iraku

Bagdad był jednym z wiodących ośrodków kulturalnych świata arabskiego i słynął z poetów wolnomularskich. Iracki Teatr Narodowy, który był jednym z najlepiej wyposażonych w świecie arabskim, został splądrowany podczas inwazji na Irak w 2003 roku. Od czasu inwazji większość instytucji Bagdadu ucierpiała, ale miasto zachowało swoich artystów, a główne instytucje są w trakcie odbudowy.

Zoo w Bagdadzie było największym ogrodem zoologicznym na Bliskim Wschodzie. W ciągu ośmiu dni po inwazji w 2003 roku przeżyło jednak tylko 35 z 650 do 700 zwierząt. Było to wynikiem bombardowań, kradzieży niektórych zwierząt na pokarm dla ludzi oraz głodu zwierząt w klatkach, które nie miały jedzenia ani wody. Ocalałe zwierzęta obejmowały większe zwierzęta, takie jak niedźwiedzie, lwy i tygrysy.

Bagdad jest domem dla niektórych z najbardziej udanych drużyn piłkarskich w Iraku, z których największe to Al Quwa Al Jawiya (klub Airforce), Al Zawra, Al Shurta (Policja) i Al Talaba (Studenci). Największy stadion w Bagdadzie jest Al Shaab Stadium, który został otwarty w 1966.

Miasto ma również silną tradycję wyścigów konnych od I wojny światowej, znany Bagdadis po prostu jako „Races.” Istnieją doniesienia o naciskach ze strony islamistów, aby zatrzymać tę tradycję ze względu na związany z nią hazard.

Miejsca warte zainteresowania obejmują:

• Sanktuarium Al Kadhimain w północno-zachodniej części Bagdadu (w Kadhimiya) jest jednym z najważniejszych szyickich miejsc religijnych w Iraku. Zostało ono ukończone w 1515 roku, a siódmy (Musa ibn Jafar al-Kathim) i dziewiąty Imam (Mohammad al-Jawad) zostali w nim pochowani.
• Pałac Abbasydów, pochodzący z XII lub XIII wieku, jest częścią centralnego obszaru historycznego miasta i w pobliżu budynku Saray i szkoły Al-Mustansiriyah (z okresu Abbasydów).
• Muzeum Narodowe Iraku, którego bezcenna kolekcja artefaktów została splądrowana podczas inwazji w 2003 roku.
• Biblioteka Narodowa, w której tysiące starożytnych manuskryptów zostało zniszczonych, gdy budynek spłonął podczas inwazji na Irak w 2003 roku.
• Ikoniczne łuki Dłoni Zwycięstwa, to para ogromnych skrzyżowanych mieczy odlanych z broni żołnierzy, którzy zginęli w wojnie irańsko-irackiej pod dowództwem Saddama.
• Wieża Bagdadzka, dawniej znana jako Wieża Saddama, została częściowo zniszczona przez zbombardowanie znajdującego się obok niej Centrum Telekomunikacyjnego Ma’amoon. Wieża była kiedyś najwyższym punktem w mieście, z którego widać było cały Bagdad.
• Dwupoziomowy most w Jadriyah (Jisr Abul Tabqain). Mimo, że planowanie tego mostu rozpoczęło się jeszcze przed przejęciem władzy przez Saddama, most został zbudowany dopiero podczas odbudowy po inwazji. Łączy on obszar Al-Doura z resztą Bagdadu.

Patrząc w przyszłość

Znany jako Madīnat al-Salām („Miasto Pokoju”) w dniach swojej świetności, Bagdad od dawna służy jako centrum kultury dla świata arabskiego. Jest on czczony przez wielu muzułmanów jako siedziba ostatniego prawowitego kalifatu, podczas gdy inni postrzegają go jako kosmopolityczne centrum świata arabskiego i islamskiego. Uważa się, że było to największe miasto na świecie do lat 30-tych XIX wieku, kiedy to zostało zrównane z hiszpańską Kordobą. W czasach pokoju miasto było zamożne, wyrafinowane i centrum nauki, posiadające szczególny powab i mistykę dla wielu w świecie niearabskim.

Przez mandat Ligi Narodów po pierwszej wojnie światowej, Irak był rządzony przez Wielką Brytanię do 1932 roku, której wpływ pozostał do 1958 roku. Przez kolejną dekadę Bagdad przeżywał zawirowania polityczne, w tym zamachy stanu i reżimy wojskowe. W latach 70. nastąpiła era politycznej stabilności pod rządami Partii Baas, z wielką ekspansją i rozwojem.

Od tego czasu miasto, wraz z całym krajem, ucierpiało w wyniku wojny z sąsiednim Iranem (lata 80.), pierwszej wojny w Zatoce Perskiej (1990-91), sankcji gospodarczych nałożonych przez ONZ, okrucieństw reżimu Saddama Husajna (1979-2003) oraz inwazji wojsk amerykańskich w 2003 roku. Zrozumiałe jest, że miasto, które kiedyś było znane jako „Miasto Pokoju” zostało zdewastowane.

Większość wysiłków na rzecz odbudowy została poświęcona odbudowie i naprawie bardzo zniszczonej infrastruktury miejskiej, chociaż postęp został utrudniony ze względu na utrzymującą się niestabilność. Pomimo przemocy na tle religijnym i chaosu politycznego, pod koniec 2006 r. pojawiły się oznaki wzrostu w wielu sektorach irackiej gospodarki. Newsweek International donosił w grudniu 2006 r., że sektor nieruchomości, budownictwa i sprzedaży detalicznej przeżywa rozkwit, liczba zarejestrowanych firm w Iraku wzrosła z 8000 w 2003 r. do 34000 w 2006 r., a Irak uzyskał 41 miliardów dolarów dochodu z ropy naftowej w tym samym roku.

Większość produkcji, finansów i handlu w kraju jest skoncentrowana w mieście Bagdad i jego okolicach, podczas gdy co najmniej połowa krajowej produkcji na dużą skalę i większość mniejszej produkcji znajduje się w gubernatorstwie Bagdadu. Miasto jest także centrum regionalnej sieci drogowej, łączącej miasto drogami lądowymi z Iranem, Jordanią, Kuwejtem, Arabią Saudyjską, Syrią i Turcją.

Bagdad jest nie tylko politycznym, gospodarczym i kulturalnym centrum Iraku, ale także odgrywa kluczową rolę w świecie arabskim i muzułmańskim. Ma podstawy i narzędzia niezbędne do prosperowania, gdy tylko pokój i stabilność powrócą do jego narodu.

Notes

• Anderson, Jon Lee. The Fall of Bagdad. New York: Penguin Press, 2004. ISBN 978-1594200342.
• Chandrasekaran, Rajiv. Imperial Life in the Emerald City: Inside Iraq’s Green Zone. New York: Alfred A. Knopf, 2006. ISBN 978-1400044870.
• Encyclopædia Britannica Online. Bagdad…, 2008. Retrieved June 23, 2019.
• Kennedy, Hugh. When Baghdad Ruled the Muslim World: The Rise and Fall of Islam’s Greatest Dynasty. Cambridge: Da Capo Press, 2005. ISBN 978-0306814358.
• Looklex Encyclopaedia. Baghdad. Retrieved June 23, 2019.
• Wilkins, Louisa Jebb. By desert ways to Baghdad. London: T.F. Unwind, 1908. OCLC 34581853

Galeria zdjęć