Al meer dan 45 jaar lang was Dean Martin een van de meest zichtbare en bewonderde sterartiesten. Toch lijkt niemand, zelfs zijn vrouwen en kinderen niet, hem gekend te hebben.
Martin, 78 jaar, overleed op kerstdag om 3.30 uur in zijn huis in Beverly Hills aan een acute ademhalingsstoornis, aldus zijn manager, Mort Viner. Martin werd eind jaren veertig beroemd, toen hij een duo vormde met Jerry Lewis, een komische komiek. Toen het team na hun laatste film in 1956 uit elkaar ging, ontpopte Martin zich als acteur in films als “The Young Lions”, “Some Came Running”, “Rio Bravo”, “Bells are Ringing”, “Toys in the Attic” en “Airport.”
Martin speelde ook in zijn eigen televisieshows van 1965 tot 1974 en maakte bestsellers als “That’s Amore”, “Volare” en “Everybody Loves Somebody”, die in 1964 de hitlijsten aanvoerde.
Ondanks zijn immense roem bleef Dean Martin, geboren als Dino Paul Crocetti in Steubenville, Ohio, een enigma, zelfs voor degenen die het dichtst bij hem stonden.
Jeanne Martin, zijn tweede vrouw, zei over hem in een interview uit 1978: “Toen ik Dean Martin ontmoette, was het liefde op het eerste gezicht. Ik trouwde met hem terwijl ik niets over hem wist. Ik scheidde 23 jaar later van hem, en ik weet nog steeds niets over hem.”
Dean Paul “Dino” Martin, de zoon die later omkwam bij een ongeluk met een jachtvliegtuig van de Air National Guard in 1987, voegde daaraan toe: “Er is geen manier waarop hij gaat zitten en zich openstelt. Hij doet dat niet tegen zijn beste vrienden. Hij vertelt je nooit echt wat hij voelt, wat hij echt denkt. Ik ken hem niet zo goed.”
Paul Anka zei dat de dood van Martins zoon “een enorm keerpunt” was.”
“Na die gebeurtenis in zijn leven veranderden de dingen echt,” herinnerde Anka zich. “Hij zei tegen me: ‘Ik wacht gewoon om te sterven. Gewoon wachten om te sterven.’ “
Tijdens zijn hoogtijdagen noemde Martin onder zijn vrienden Frank Sinatra, Tony Bennett, Vic Damone en andere Italiaans-Amerikanen met wie hij gemakkelijke, macho relaties had.
“Dean was mijn broer – niet door bloed maar door keuze,” merkte Sinatra op toen hij hoorde van Martin’s dood. “Goede en slechte tijden, we waren er samen.”
Ze toerden eind jaren tachtig samen, samen met mede Hollywood “Rat Pack” lid Sammy Davis Jr., totdat Martin in 1988 moest stoppen vanwege een nieraandoening. Davis stierf in 1990; Sinatra en Martin hadden weinig contact in hun latere leven.
Martin bracht zijn laatste jaren door met elke avond alleen uit eten gaan. Zijn manager Viner legde uit: “Dean houdt ervan om naar restaurants te gaan. Wat hij niet leuk vindt is om met veel mensen te zijn of naar feestjes te gaan.”
Die teruggetrokkenheid begon misschien al vroeg. Hij werd geboren op 17 juni 1917, en zijn eerste vijf jaar sprak hij alleen Italiaans, de taal van zijn geïmmigreerde vader. Hij werd op school belachelijk gemaakt vanwege zijn accent, dat hij uiteindelijk kwijtraakte.
In een zeldzaam, onthullend interview met Oriana Fallaci in 1967, onthulde Martin: “Toen Jerry Lewis en ik groot waren, gingen we naar feestjes en iedereen dacht dat ik koppig en verwaand was, maar dat was ik niet. Het was omdat ik niet wist hoe goed Engels te spreken, dus ik hield mijn mond dicht.”
Hij voegde eraan toe: “Nou, zie je, ik ben verlegen. Altijd al geweest. Als ik op een feestje kom, ga ik in een hoekje zitten, want ik weet niet wat ik tegen mensen moet zeggen.”
Voor een man die nooit zang-, acteer- of dansles heeft gehad en geen muziek kon lezen, bereikte Dean Martin verbazingwekkende hoogten in de showbusiness. Hij was bescheiden over zijn prestaties.
“Ik ben geen zanger,” benadrukte hij. “Ik kan een deuntje dragen, en ik heb een makkelijke stijl. Maar wij crooners redden het omdat we vrij pijnloos zijn.” Martin redde het met een minimum aan inspanning. Net als Sinatra had hij een hekel aan repetities en vertrouwde hij liever op de frisheid van zijn optreden. Zijn televisieshow belichaamde zijn stijl.
“Als Dean op de ochtend van de show door de studiodeur loopt,” zei zijn oude producer Greg Garrison in 1978, “weet hij niet wat hij gaat zingen, wat hij gaat zeggen, wie de gaststerren zullen zijn. Ik maak er een punt van om hem nooit tijdens de week te bellen voor welke reden dan ook.”
Martin oefende zijn liedjes, liep door één repetitie van de show en trok zich terug in zijn kleedkamer tot showtijd. Zijn werktijd aan de show werd berekend op drie uur. Na acht jaar begon de rafeligheid van de show door te dringen, en zijn televisiecarrière liep ten einde.
Hij bleef een topartiest in de casino’s van Nevada en New Jersey, maar zelfs daar begon zijn onveranderlijke act te slijten. Het publiek raakte te zeer vertrouwd met zijn dronken grappen, zoals aan zijn pianist bij de opening van de show vragen: “Hoe lang ben ik al op?” Of opmerken: “Ik drink niet meer … natuurlijk drink ik niet minder.”
Martin trouwde drie keer. In 1940 trouwde hij met Betty McDonald; zij scheidden na negen jaar en vier kinderen. Zijn tweede huwelijk, met Jeanne Riegger, duurde 23 jaar. Onder hun drie kinderen was Dean Paul “Dino” Martin, lid van een tienerpopgroep uit de jaren ’60, Dino, Desi en Billy, en later acteur (“Players”, 1979).
In 1973 trouwde Martin, toen 55 jaar oud, met voormalig model Catherine Mae Hawn, 25 jaar oud. Ze scheidden in 1976. Zijn instructies voor de champagnereceptie op het huwelijk: “Ik gaf opdracht dat geen glas ooit minder dan halfleeg mocht worden.”
Na zijn ziekte tijdens de Sinatra-Martin-Davis tournee in 1988, stopte de zanger met optreden. Hij had alles gehad, en hij leek tevreden zijn laatste jaren alleen door te brengen.
Er is een besloten begrafenis gepland voor de artiest, die wordt overleefd door zes kinderen.
*****
Aanvullende informatie
`Verpletterd, diepbedroefd’
Jerry Lewis, die in 1989 een langdurige vete met zijn voormalige partner bijlegde, was “volledig verbrijzeld en diepbedroefd” toen hij in Seattle hoorde van de dood van Dean Martin, zei zijn manager, Joe Stabile. Lewis vloog later naar Denver, waar hij optreedt in de musical “Damn Yankees.” Hij zag er nog steeds overstuur uit toen hij uit het vliegtuig stapte en verliet het vliegveld zonder met verslaggevers te spreken.