Rome heeft het Colosseum, Venetië de grachten. En dan is er Collodi, een klein Toscaans stadje dat aanspraak maakt op iets dat net zo beroemd is: Pinocchio. Hier is de jongen-pop een reus, een beschermheilige, herdacht met veel toeristische snuisterijen als de paus zelf.
De Pinokkio die de meesten van ons kennen, komt uit de Walt Disney-versie, waarin de ondeugende marionet zich met een fabel uit de nesten weet te werken.
Maar de film is een veel lichtere versie dan wat de Italiaanse auteur in gedachten had. Zijn naam was Carlo Lorenzini, een journalist en auteur die zijn jeugd doorbracht in deze stad en uiteindelijk de naam Collodi aannam als zijn pseudoniem.
Bij de National Carlo Collodi Foundation zijn honderden vertalingen van “Pinocchio” te zien. Zijn eerste verschijning was gedateerd 7 juli 1881.
Zoals het werk van Charles Dickens, werd Collodi’s “Pinocchio” in afleveringen uitgegeven voor een tijdschrift; maar in die versie betaalt onze arme, misleide marionet voor zijn wandaden met zijn leven – opgehangen aan een boom.
Ja, de marionet stierf.
“Dat had het oorspronkelijke einde moeten zijn,” zei bibliothecaris Roberto Vezzani. Maar onder druk van zijn jonge lezers moest Collodi hem nieuw leven inblazen.
“De kinderen wilden niet dat hij doodging!” zei correspondent Lee Cowan.
“Ja, natuurlijk wel!”
Dus kreeg Pinokkio een tweede kans en dankzij zijn goede hart veranderde hij van stout in aardig en werd hij eindelijk een echte jongen.
“Ik denk dat zowel kinderen als volwassenen dit coming-of-age-verhaal kunnen waarderen,” zei Vezzani.
Collodi’s Pinocchio Park is een plek die zowel carnaval als beeldentuin is, waar neuzen uit boomstammen ontspruiten en poppenkastvoorstellingen nog steeds verrukken.
In Florence, op ongeveer een uur rijden, vind je Pinocchio loerend in deuropeningen en op de vensterbanken. Er staat een standbeeld van Pinocchio voor het restaurant van Fabrizio Gori. Gori is ook een kunstenaar die hielp bij het illustreren van een moderne uitgave van Pinocchio, die nu in de collectie van het Museum of Modern Art in New York zit. Waarom vind je het zo mooi? Omdat de geschiedenis ook de geschiedenis van mij is,’ antwoordde hij. “Eigenlijk, de geschiedenis van jou.”
Er is misschien een beetje Pinokkio in ons allemaal, en de besten van ons groeien er niet overheen.
Francesco Bartolucci – een echte Geppetto – snijdt al Pinokkio’s sinds hij een jongen was. Zijn winkels verkopen het houten speelgoed over de hele wereld. Elk stuk is met de hand gesneden, gemaakt, niet alleen in elkaar gezet – een belangrijk onderscheid, zegt hij, als het licht uitgaat.
“Vaak als ik ’s avonds alleen in mijn werkplaats zit te werken, heb ik het gevoel dat ze tot leven komen, dat ze me iets vertellen,” zei Bartolucci. “Het is een heel vreemd gevoel, ik en mijn Pinokkio.”
Carlo Collodi stierf voordat Pinokkio een begrip werd. Achteraf gezien was hij een Geppetto met woorden in plaats van hout, wiens geliefde marionet ons nog steeds herinnert aan wat het betekent mens te zijn.
Voor meer info:
- National Carlo Collodi Foundation
- Francesco Bartolucci Toys
Verhaal geproduceerd door Amol Mhatre.