Waarom je de beroemde ‘long neck tribe’ in Thailand NIET moet bezoeken

(Laatst bijgewerkt op: 22/02/2021)

Heb je ooit gehoord van de beroemde ‘long neck tribe’ in Thailand? Ooit overwogen deze bij toeristen populaire plek te bezoeken?

Aan de noordelijke Thaise grens wonen de ‘lange nek stammen’ in bewaakte dorpen. Maar wie zijn ze, waarom zijn ze daar en – wat misschien nog belangrijker is – moet je ze bezoeken? Het is een gebruikelijk toeristisch uitstapje om de stam te zien, maar er zijn duidelijke vragen over de ethische kant van dit soort toerisme.

Laten we eens kijken naar de lange nek stam in Thailand, en of je moet besluiten om de tour over te slaan op je reis…

Wie zijn de lange nek stam in Thailand?

Officieel bekend als Kayans of het Padaung volk, de lange nek stam in Thailand zijn inwoners van Kayah State in het oosten van Myanmar. In Myanmar woedt al lange tijd een intern conflict en toen de spanningen tussen de Karenni separatisten en het Birmese leger toenamen, moesten veel inwoners van de Kayah-staat hun huizen ontvluchten.

Omdat ze zo dicht bij Thailand waren, gingen ze daarheen – Thailand stond de Kayan-bevolking toe te blijven onder de status van ‘conflictvluchteling’. Ongeveer 500 van hen blijven tot op de dag van vandaag aan de grens, niet in staat om uit de dorpen te verhuizen als gevolg van de Thaise wetten rond de vluchtelingenstatus en economische migranten.

De Kayan mensen hebben daarom geen burgerschapsstatus – en hun toegang tot voorzieningen als gezondheidszorg, scholen en elektriciteit is beperkt.

Enige geschiedenis over de stam

De Kayans, de stam met de lange nek in Thailand, zijn een subgroep van het Karenni volk. Dus de mensen die je waarschijnlijk ziet op een toeristisch dagje uit in Thailand zijn leden van een bredere stam, waarvan de meesten nog steeds in Myanmar wonen: er zijn 40.000 Kayans in Shan State en ongeveer 20.000 in Kayah State. Het is een kleine minderheid, momenteel zo’n 5-600, die in Thailand woont. Sommige Kayans wonen ook in Vietnam en de V.S., maar het is niet bekend hoeveel.

De stam vestigde zich oorspronkelijk in het Demawso gebied van Kayah State zo ver terug als 739 AD. Er zijn vandaag de dag nog steeds leden van de Kayan stam in dit gebied. Toen zij in Myanmar aankwamen, brachten zij hun religie met zich mee: Kan Khwan. Dit omvat hun al lang bestaande geloof dat de Kayans het produkt zijn van een verbintenis tussen een vrouwelijke draak, en een mannelijke mens/engel hybride. Hoewel sommige Kayans nog steeds deze godsdienst belijden, zijn velen tegenwoordig rooms-katholiek. Dit is te danken aan de 18e eeuwse Italiaanse missionarissen die op een bepaald moment onder de stam werkten.

Waarom hebben de langnekken in Thailand eigenlijk een lange nek?

Historisch gezien hebben de vrouwen van de Kayan stam altijd koperen spoelen om hun nek gedragen. Dit geeft de indruk van verlenging. De nek zelf wordt echter niet langer, maar het sleutelbeen wordt misvormd. Deze misvorming betekent dat de vrouwen de spiraaltjes niet kunnen verwijderen, zelfs als zij dat zouden willen, omdat zij niet langer de spiercapaciteit hebben om hun nek te ondersteunen. Deze vrouwen zijn in feite gevangen in hun coils.

Het coilen is een langdurig proces, dus de meeste vrouwen verwijderen hun coils helemaal niet, behalve als er nieuwe (grotere) coils moeten worden toegevoegd of voor medische ingrepen.

Velen hebben zich in de loop der jaren afgevraagd wat de reden is van de ringen. Er wordt onder meer gesuggereerd dat de ringen de vrouwen minder aantrekkelijk maken voor andere stammen, zodat zij geen slaven worden.

Het zou kunnen dat ze daardoor op een draak lijken. Gezien de religieuze associaties met draken, is dit een redelijke veronderstelling. Een andere reden die is verondersteld is dat de spoelen de vrouwen beschermden (zowel letterlijk als figuurlijk) tegen tijgerbeten.

Dragen vrouwen tegenwoordig nog steeds ringen om hun nek?

Hoewel al deze informatie authentiek is, hebben de langnekstammen in Thailand andere redenen voor het dragen van spoelen. Ware het niet voor het feit dat het zien van vrouwen met koperen spoelen om hun nek – algemeen bekend als drakendames – de toeristenmunt opbracht, dan is de kans groot dat de traditie al lang zou zijn uitgestorven. Het is al minder gebruikelijk dat vrouwen zich met deze traditie bezighouden. Het is dus moeilijk te zeggen of de stam met de lange nek in Thailand dit om echte redenen doet.

In sommige opzichten lijkt het erop dat de Kayan-vrouwen in Thailand – van wie velen in kunstmatige toeristische dorpen wonen – ervoor kiezen hun cultuur te behouden omdat ze ervoor betaald krijgen, in plaats van betaald te worden voor iets wat ze toch al zouden doen.

De Thaise grens is niet het oorspronkelijke thuis van de stam. Het zou dan ook niet verwonderlijk zijn als zij zouden afstappen van een traditie die fysiek pijnlijk is en bovendien behoorlijk demoraliserend werkt. Maar ze hebben ervoor gekozen om koperen ringen om hun nek te blijven dragen. Dat komt omdat ze weten dat de mensen ervoor zullen betalen.

Hoe is het om de Kayan-vrouwen te bezoeken?

Toeristen die in Thailand bij de langnekstam zijn geweest, voelen zich vaak teleurgesteld en enigszins schuldig. Terwijl ze denken dat ze worden meegenomen om een authentieke weergave van het traditionele leven te zien, zien ze in werkelijkheid niet veel meer dan een exotisch schouwspel dat volledig is georkestreerd. Niet noodzakelijkerwijs door de vrouwen zelf, maar door de reisorganisaties die ervoor gekozen hebben hen uit te buiten voor een zeer geringe tegenprestatie.

Je kunt foto’s nemen met de vrouwen, alsof ze zelf een exotisch kunstwerk zijn. Maar voor velen is het duidelijk te zien dat de vrouwen een show opvoeren. Ze doen zich voor als wat de gemiddelde westerling denkt dat ze zouden moeten zijn. Het is bijna alsof alles wat zij doen, en alles wat zij zijn, overdreven is om de nieuwsgierigheid van de toeristen te bevredigen. Dit staat in de toeristische sector bekend als geënsceneerde authenticiteit.

Bezoekers kunnen ook juwelen en kunstnijverheid kopen die door de Kayan-vrouwen zijn gemaakt. Het is echter vaak (een paar dagen later) heel duidelijk dat de voorwerpen niet echt door de langnekstam in Thailand zelf zijn gemaakt. Armbanden vallen uit elkaar, en stoffen beginnen te rafelen. U zult begrijpen dat de te dure artikelen die u hebt gekocht omdat u dacht dat u het levensonderhoud van deze vrouwen financierde, in werkelijkheid zijn gemaakt in fabrieken in China en andere delen van Thailand.

De ethiek van een bezoek aan de beroemde langnekstam in Thailand

Een bezoek aan de langnekstam in Thailand is niet veel meer dan een bezoek aan een menselijke dierentuin, en daar betaal je dan ook nog eens veel te veel voor. Je wordt uitgebuit, en de vrouwen zelf vaak ook.

Ik bezocht de langnekstam in Thailand tijdens mijn backpackreis in 2012. Ik was naïef en het publieke bewustzijn was toen nog niet zo groot. Ik voelde me niet goed tijdens de reis en ik voelde me nog slechter toen ik er naderhand onderzoek naar deed.

Als ik er niet was geweest, en de vele andere toeristen die de langnekstam in Thailand bezoeken, zouden deze vrouwen dit leven niet leiden. Ze zouden thuis kunnen zijn bij hun familie in Myanmar. Misschien studeren ze nu aan de universiteit. Ze zouden nekken hebben die zichzelf overeind kunnen houden…

We leven nu in een andere wereld dan die waarin ik reisde in het begin van de jaren negentig. We zijn ons nu meer bewust. Meer bewust van onze invloed, meer bewust van onze acties en meer bewust van de gevolgen.

Ga je binnenkort naar Noord-Thailand? Ga niet naar de stam met de lange nek!