De vergroting van een verrekijker is de factor waardoor een object groter en dichterbij lijkt. De vergroting is een belangrijke parameter bij de keuze welke verrekijker het meest geschikt is voor het beoogde toepassingsgebied. Maar wat is de beste vergroting van een verrekijker?
Hoewel vrijwel elke vergroting theoretisch haalbaar is, zijn er praktische grenzen die worden bepaald door de fysica van licht.
- Vergrotingsfactor van verrekijkers toegelicht
- Wat betekent vergroting op een verrekijker?
- Hoe berekent u de vergroting van de verrekijker
- Hoe vergroten verrekijkers
- Objectieflens
- Oculair
- Wat is de beste vergroting voor verrekijkers?
- Wat is de sterkste vergroting voor een verrekijker?
- Samenvatting verrekijkervergroting
Vergrotingsfactor van verrekijkers toegelicht
De vergroting van verrekijkers en hun optische prestaties zijn afhankelijk van een aantal factoren die worden bepaald door optische wetten. In het bijzonder de diffractie en breking van licht en hoe licht zich gedraagt wanneer het door verschillende media beweegt.
Wat betekent vergroting op een verrekijker?
In een verrekijker betekent vergroting de factor waarmee een waargenomen object vergroot lijkt.
Bijv. als u door een 8×42 verrekijker kijkt, lijkt het bekeken object 8 keer zo groot (of dichterbij) dan wanneer u het alleen met het blote oog zou bekijken.
Hoe berekent u de vergroting van de verrekijker
De vergroting of “kracht” resulteert uit de verhouding tussen de brandpuntsafstand van het objectief en de brandpuntsafstand van het oculair.
Het berekende quotiënt geeft aan hoeveel keer een beeld vergroot lijkt.
In het onderstaande voorbeeld zou dit zijn: 240mm/24mm = 8
Hoe vergroten verrekijkers
Om een optisch systeem vergrotende eigenschappen te geven, heeft het twee basiscomponenten nodig. Een objectieflens en een oculairlens.
-
Objectieflens
In een verrekijker bevindt de objectieflens zich aan de kant van de verrekijker die naar het waar te nemen object is gericht. De objectieflens vangt invallend licht op en stelt het scherp op een brandpunt. De lens wordt ook wel collimatorlens, convexe lens of positieve lens genoemd, of eenvoudig, Collectielens.
De tweede waarde voor de rating van de verrekijker, d.w.z. 8×42, verwijst naar de diameter van de lens in mm (Aperture). Een grotere diameter zorgt ervoor dat meer licht kan worden opgevangen en resulteert in een helderder beeld.
Het geprojecteerde beeld aan het eind van de brandpuntsafstand wordt het “tussenbeeld” genoemd.
-
Oculair
Het oculair (oculair) is het deel van de verrekijker waar u in kijkt. Het vergroot het tussenliggende beeld dat door de lens wordt weergegeven en laat het verre voorwerp groter en dichterbij lijken voor de waarnemer.
Voor de vergroting van de verrekijker zijn dus alleen de oculairen verantwoordelijk. Door oculairen met verschillende brandpuntsafstanden te verwisselen, kunt u de vergroting naar believen verhogen. Theoretisch althans, praktisch bereikt men snel de grenzen van een zinvolle vergroting die door de wetten van de optica wordt bepaald.
Magnificatie alleen is niet wat staat voor de kwaliteit van een verrekijker. Net zo belangrijk voor het produceren van heldere, kleurechte en scherpe gedetailleerde beelden zijn de resolutie en de schemerprestaties.
Deze kwaliteiten zijn afhankelijk van de lensdiameter, het gebruikte optische glas, de coating van glasoppervlakken, de algehele kwaliteit, en de slimme combinatie van de optische componenten.
Wat is de beste vergroting voor verrekijkers?
Hoewel een sterke vergroting de duidelijke voordelen heeft om dingen van dichtbij en in detail te zien, zijn er ook een paar nadelen.
Het nadeel van een sterke vergroting is de afname van het gezichtsveld en de daarmee gepaard gaande moeilijkheid om de verrekijker stil te houden en het trillen tot een minimum te beperken. Sterk vergrotende instrumenten moeten op een statief worden gemonteerd.
Voor natuur- of wildobservaties met uit de hand gehouden instrumenten is een vergrotingsfactor van 12 of minder het meest praktisch.
Het is u opgevallen dat de meeste verrekijkers verkrijgbaar zijn in vergrotingen van 8x en 10x vermogen.
Wat is de sterkste vergroting voor een verrekijker?
De vergroting van een optisch instrument kan theoretisch willekeurig worden verhoogd, door de brandpuntsafstanden van het objectief en het oculair te veranderen. De nadelen zullen echter snel de voordelen overtreffen.
Er zijn enkele modellen met een vaste vergroting van 16x tot 18x of zelfs meer verkrijgbaar. Maar deze vergrotingen zijn niet altijd praktisch in hand-held instrumenten en worden gebruikt voor specifieke waarnemingen.
Zoom verrekijkers hebben instelbare vergrotingen variërend van 10x tot 60x. Daarin kunt u de vergroting aanpassen als een hoger vermogen nodig is. Maar meestal zult u ook deze verrekijkers gebruiken met een vergroting in een praktischer bereik.
Samenvatting verrekijkervergroting
Vermogen of vergroting geeft aan hoeveel keer het bekeken object dichterbij lijkt. Bij een vergroting van 10x lijken voorwerpen die 1000 meter ver weg zijn, alsof ze maar 100 meter ver weg zijn.
Het populairst zijn verrekijkers met een vergroting van 8x en 10x.
Vergroting is het quotiënt van de brandpuntsafstand van de objectieflens en de brandpuntsafstand van het oculair. Ook al kan men theoretisch elke vergroting bereiken, praktisch gezien zijn er grenzen.
Omwille van de wetten van de optica bestaat er een “beste vergroting”, de vergroting die juist perfect is voor het specifieke optische instrument en de combinatie van zijn onderdelen.