NAVO-landenNoord-Atlantische Verdragsorganisatie

Oorspronkelijk werd de NAVO opgericht door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, België en Luxemburg om na de Tweede Wereldoorlog de Europese economie, cultuur en zelfverdediging te coördineren en een heropstanding van Duitsland te voorkomen. In de direct naoorlogse jaren ontwikkelde Rusland zich tot een nieuwe militaire en dreigende grootmacht, reden waarom de toenmalige NAVO-landen zich voor militaire bescherming tot de VS wendden.
In 1949 werd het Noord-Atlantisch Verdrag ondertekend, waarbij alle lidstaten elkaar wederzijds bescherming verzekerden. In de jaren die volgden sloten andere Europese landen, Canada en het bondgenootschap zich aan om zich te beschermen tegen het communistische Oostblok. In 1952 was Turkije het enige land dat toetrad tot het verdrag, voornamelijk afkomstig uit het Midden-Oosten.
De toetreding van Duitsland tot de NAVO in 1952 speelde in meerdere opzichten een belangrijke rol. Enerzijds betrof het een land waartegen de oorspronkelijke versie van de NAVO zich nog wilde verdedigen. Met de Verdragen van Parijs werd West-Duitsland opnieuw erkend als soevereine staat en opgenomen in de westerse defensiestrategie. Als tegenreactie sloten de landen van het Oostblok zich in datzelfde jaar aaneen tot het Warschaupact. Vermeldenswaard is dat sommige van de leden van het Warschaupact, dat in 1991 werd ontbonden, zich vervolgens bij het Westen hebben aangesloten en zich aldus tegen de Sovjet-Unie hebben gepositioneerd. Dit waren (in chronologische volgorde) Polen, Tsjechoslowakije, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Albanië.

Voormalige lidstaten

Afhankelijke gebieden

Enkele van de hierboven genoemde lidstaten hebben nog andere afhankelijke perifere gebieden. Dit zijn geen onafhankelijke staten, maar ze hebben wel enige economische en politieke autonomie. De door de NAVO gesloten verdragen zijn althans gedeeltelijk op hen van toepassing. Deze landen worden echter niet als officiële lidstaten vermeld.