Stworzone i wyprodukowane przez QA International. © QA International, 2010. All rights reserved. www.qa-international.comSee all videos for this article
Masa powietrza, w meteorologii, duże ciało powietrza posiadające prawie jednolite warunki temperatury i wilgotności na dowolnym poziomie wysokości. Taka masa ma wyraźne granice i może rozciągać się na setki lub tysiące kilometrów w poziomie, a niekiedy nawet do górnej części troposfery (ok. 10-18 km nad powierzchnią Ziemi). Masa powietrza tworzy się zawsze, gdy atmosfera pozostaje w kontakcie z dużą, względnie jednolitą powierzchnią lądową lub morską przez wystarczająco długi czas, aby nabrać właściwości temperatury i wilgotności tej powierzchni. Główne masy powietrza na Ziemi powstają w szerokościach polarnych lub podzwrotnikowych. Średnie szerokości geograficzne stanowią zasadniczo strefę modyfikacji, interakcji i mieszania się polarnych i zwrotnikowych mas powietrza.
Masy powietrza są powszechnie klasyfikowane według czterech podstawowych regionów źródłowych w odniesieniu do szerokości geograficznej. Są to: polarne (zimne), arktyczne (bardzo zimne), równikowe (ciepłe i bardzo wilgotne) i zwrotnikowe (ciepłe). W Stanach Zjednoczonych główne typy mas powietrza to zazwyczaj kontynentalny polarny, morski polarny, kontynentalny zwrotnikowy i morski zwrotnikowy.
Encyclopædia Britannica, Inc.
Powietrze polarne kontynentalne (cP) tworzy się zwykle w chłodnym okresie roku nad rozległymi obszarami lądowymi, takimi jak centralna Azja i północna Kanada. Jest ono prawdopodobnie stabilne i jest charakterystycznie wolne od form kondensacji. Po ogrzaniu lub nawilżeniu od podłoża przy silnej turbulencji, ten typ masy powietrza rozwija ograniczone konwekcyjne formy chmur stratocumulus z rozproszonymi lekkimi opadami deszczu lub śniegu. W lecie silne ogrzewanie kontynentalne szybko modyfikuje chłód i suchość masy powietrza cP, gdy przemieszcza się ona do niższych szerokości geograficznych. Generowanie chmur cumulus w ciągu dnia jest regułą, ale stabilność masy powietrza na wyższym poziomie jest zazwyczaj taka, aby zapobiec deszczom.
Morskie polarne (mP) masy powietrza rozwijają się nad obszarami polarnymi zarówno półkuli północnej jak i południowej. Na ogół zawierają one znacznie więcej wilgoci niż masy powietrza cP. Gdy przemieszczają się w głąb lądu na średnich i wysokich szerokościach geograficznych, mogą wystąpić obfite opady, gdy powietrze jest zmuszone do wspinania się po zboczach górskich lub jest uwikłane w aktywność cyklonalną (patrz cyklon).
Kontynentalna zwrotnikowa masa powietrza (cT) powstaje w jałowych lub pustynnych regionach na średnich lub niższych szerokościach geograficznych, głównie w sezonie letnim. Jest ona na ogół silnie nagrzana, ale jej zawartość wilgoci jest tak niska, że intensywna sucha konwekcja zwykle nie osiąga poziomu kondensacji. Ze wszystkich mas powietrza, cT jest najbardziej jałowa i podtrzymuje pas pustyń podzwrotnikowych na całym świecie.
Tropikalny morski (mT) jest najważniejszą masą powietrza przenoszącą wilgoć i produkującą deszcz przez cały rok. W zimie przemieszcza się ona w kierunku biegunowym i jest ochładzana przez powierzchnię ziemi. W związku z tym charakteryzuje się mgłą lub niskimi chmurami stratus lub stratocumulus, mżawką i słabą widocznością. Stromy współczynnik klapsu w rejonach aktywności cyklonalnej zapewnia występowanie silnych opadów frontowych i konwekcyjnych. W lecie charakterystyka masy powietrza mT nad oceanami i w strefach aktywności cyklonalnej jest w zasadzie taka sama jak w zimie. Nad ciepłymi obszarami kontynentalnymi masa powietrza ulega jednak silnemu ogrzaniu, tak że zamiast mgieł i niskich chmur stratusowych występują szeroko rozproszone i lokalnie silne popołudniowe burze.
.