Literatura amerykańska nie poddaje się łatwo klasyfikacji według okresu czasu. Ze względu na wielkość Stanów Zjednoczonych i ich zróżnicowaną populację, często w tym samym czasie dzieje się kilka ruchów literackich. Nie przeszkadza to jednak literaturoznawcom w podejmowaniu takich prób. Oto niektóre z najczęściej uznawanych okresów literatury amerykańskiej od okresu kolonialnego do współczesności.
Okres kolonialny (1607-1775)
Okres ten obejmuje założenie Jamestown do dekady przed wojną rewolucyjną. Większość pism były historyczne, praktyczne, lub religijne w przyrodzie. Niektórzy pisarze z tego okresu to Phillis Wheatley, Cotton Mather, William Bradford, Anne Bradstreet i John Winthrop. Pierwszy Slave Narrative, „A Narrative of the Uncommon Sufferings, and Surprizing Deliverance of Briton Hammon, a Negro Man”, został opublikowany w tym okresie, w 1760 roku w Bostonie.
Era Rewolucji (1765-1790)
Zaczynając się dekadę przed wojną rewolucyjną i kończąc około 25 lat później, okres ten obejmuje pisma Thomasa Jeffersona, Thomasa Paine’a, Jamesa Madisona i Alexandra Hamiltona. Jest to prawdopodobnie najbogatszy okres piśmiennictwa politycznego od czasów klasycznej starożytności. Ważne dzieła obejmują „Deklarację niepodległości”, „The Federalist Papers” oraz poezję Joela Barlowa i Philipa Freneau.
Wczesny okres narodowy (1775-1828)
Ta era w literaturze amerykańskiej jest odpowiedzialna za znaczące pierwsze dzieła, takie jak pierwsza amerykańska komedia napisana na scenę – „The Contrast” Royalla Tylera, napisana w 1787 roku – oraz pierwsza amerykańska powieść – „The Power of Sympathy” Williama Hilla, napisana w 1789 roku. Washingtonowi Irvingowi, Jamesowi Fenimore Cooperowi i Charlesowi Brockdenowi Brownowi przypisuje się stworzenie wyraźnie amerykańskiej fikcji, a Edgar Allan Poe i William Cullen Bryant zaczęli pisać poezję, która wyraźnie różniła się od angielskiej tradycji.
Amerykański renesans (1828-1865)
Nazywany również okresem romantyzmu w Ameryce i wiekiem transcendentalizmu, okres ten jest powszechnie uznawany za największy w literaturze amerykańskiej. Główni pisarze to Walt Whitman, Ralph Waldo Emerson, Henry David Thoreau, Nathaniel Hawthorne, Edgar Allan Poe i Herman Melville. Emersonowi, Thoreau i Margaret Fuller przypisuje się ukształtowanie literatury i ideałów wielu późniejszych pisarzy. Inny ważny wkład to poezja Henry’ego Wadswortha Longfellowa oraz opowiadania Melville’a, Poego, Hawthorne’a i Harriet Beecher Stowe. Dodatkowo, epoka ta jest punktem inauguracyjnym amerykańskiej krytyki literackiej, której przewodzą Poe, James Russell Lowell i William Gilmore Simms. Lata 1853 i 1859 przyniosły pierwsze powieści napisane przez afroamerykańskich autorów, zarówno mężczyzn, jak i kobiety: „Clotel” Williama Wellsa Browna i „Our Nig” Harriet E. Wilson.
Okres realistyczny (1865-1900)
W wyniku amerykańskiej wojny secesyjnej, Rekonstrukcji i wieku industrializmu, amerykańskie ideały i samoświadomość zmieniły się w głęboki sposób, a amerykańska literatura na to odpowiedziała. Pewne romantyczne wyobrażenia o amerykańskim renesansie zostały zastąpione realistycznymi opisami amerykańskiego życia, takimi jak te przedstawione w dziełach Williama Deana Howellsa, Henry’ego Jamesa i Marka Twaina. Okres ten dał również początek pisarstwu regionalnemu, takiemu jak dzieła Sary Orne Jewett, Kate Chopin, Breta Harte, Mary Wilkins Freeman i George’a W. Cable’a. Oprócz Walta Whitmana, w tym czasie pojawiła się inna mistrzyni poezji, Emily Dickinson.
Okres naturalistyczny (1900-1914)
Ten stosunkowo krótki okres jest definiowany przez nacisk na odtwarzanie życia takim, jakim jest ono naprawdę, nawet bardziej niż czynili to realiści w dekadach wcześniejszych. Amerykańscy pisarze naturalistyczni, tacy jak Frank Norris, Theodore Dreiser i Jack London, stworzyli jedne z najmocniej surowych powieści w amerykańskiej historii literatury. Ich bohaterowie są ofiarami, które padają ofiarą własnych podstawowych instynktów oraz czynników ekonomicznych i socjologicznych. Edith Wharton napisała niektóre ze swoich najbardziej ukochanych klasyków, takich jak „The Custom of the Country” (1913), „Ethan Frome” (1911) i „The House of Mirth” (1905) w tym okresie.
The Modern Period (1914-1939)
Po amerykańskim renesansie, Modern Period jest drugim najbardziej wpływowym i artystycznie bogatym wiekiem amerykańskiego pisarstwa. Jego głównymi pisarzami są tacy poeci jak E.E. Cummings, Robert Frost, Ezra Pound, William Carlos Williams, Marianne Moore, Langston Hughes, Carl Sandburg, T.S. Eliot, Wallace Stevens i Edna St. Vincent Millay. Do powieściopisarzy i innych prozaików tego okresu należą Willa Cather, John Dos Passos, Edith Wharton, F. Scott Fitzgerald, John Steinbeck, Ernest Hemingway, William Faulkner, Gertruda Stein, Sinclair Lewis, Thomas Wolfe i Sherwood Anderson. Okres Współczesny zawiera w sobie pewne główne ruchy, takie jak Era Jazzu, Renesans Harlemu i Stracone Pokolenie. Wielu z tych pisarzy było pod wpływem I wojny światowej i rozczarowania, które po niej nastąpiło, zwłaszcza emigranci z Zaginionego Pokolenia. Ponadto, Wielki Kryzys i Nowy Ład zaowocowały niektórymi z największych amerykańskich pisarzy społecznych, takich jak powieści Faulknera i Steinbecka oraz dramaty Eugene’a O’Neilla.
Pokolenie Beat (1944-1962)
Pisarze Beat, tacy jak Jack Kerouac i Allen Ginsberg, byli oddani antytradycyjnej literaturze, w poezji i prozie, oraz antyestablishmentowej polityce. W tym okresie nastąpił wzrost poezji konfesyjnej i seksualności w literaturze, co spowodowało wyzwania prawne i debaty na temat cenzury w Ameryce. William S. Burroughs i Henry Miller to dwaj pisarze, których dzieła stanęły w obliczu wyzwań cenzury. Ci dwaj wielcy, wraz z innymi pisarzami tamtych czasów, zainspirowali również ruchy kontrkulturowe następnych dwóch dekad.
Okres współczesny (1939-obecnie)
Po II wojnie światowej literatura amerykańska stała się szeroka i zróżnicowana pod względem tematu, trybu i celu. Obecnie nie ma zgody co do tego, jak klasyfikować ostatnie 80 lat w okresy lub ruchy – być może musi upłynąć więcej czasu, zanim uczeni będą mogli dokonać takich ustaleń. Mimo to, od 1939 roku istnieje wielu ważnych pisarzy, których dzieła można już uznać za „klasyczne” i którzy mają szansę stać się kanonicznymi. Niektóre z tych bardzo uznanych nazwisk to: Kurt Vonnegut, Amy Tan, John Updike, Eudora Welty, James Baldwin, Sylvia Plath, Arthur Miller, Toni Morrison, Ralph Ellison, Joan Didion, Thomas Pynchon, Elizabeth Bishop, Tennessee Williams, Philip Roth, Sandra Cisneros, Richard Wright, Tony Kushner, Adrienne Rich, Bernard Malamud, Saul Bellow, Joyce Carol Oates, Thornton Wilder, Alice Walker, Edward Albee, Norman Mailer, John Barth, Maya Angelou i Robert Penn Warren.