Bisfenol A
W Stanach Zjednoczonych, pojedyncza porcja wody butelkowanej jest najszybciej rozwijającym się napojem z wyboru. Jednak picie wody z kranu powoduje mniej zanieczyszczeń i zużywa mniej energii i zasobów naturalnych niż transportowanie i produkcja plastikowych butelek z wodą. W przeciwieństwie do sody i innych napojów gazowanych, nie ma kaucji za butelki z wodą i dlatego mniejsza ich ilość jest poddawana recyklingowi przez konsumentów. W skali kraju tylko 10% plastikowych butelek na wodę jest poddawanych recyklingowi, co powoduje powstawanie dużych ilości odpadów. Wiele butelek na wodę to apoliwęglanowe tworzywa sztuczne wykonane z bisfenolu A (BPA).
Rysunek 1: Bisfenol A
BPA został po raz pierwszy zsyntetyzowany przez Thomasa Zincke z Uniwersytetu w Marburgu, Niemcy w 1905 roku. Zincke nie zaproponował zastosowań dla BPA jednak naukowcy odkryli wiele zastosowań BPA w 1953 roku. Tworzywa poliwęglanowe stały się powszechnie stosowanym produktem handlowym w latach 50-tych.
BPA powstał w wyniku reakcji kondensacji fenolu i acetonu z chlorowodorem, katalizatorem kwasowym i promotorem, takim jak merkaptan metylu. Po utworzeniu w wyniku tej reakcji, BPA przemywa się wodą, neutralizuje wodorotlenkiem wapnia i destyluje w próżni. BPA może być również dalej oczyszczany poprzez destylację i krystalizację ekstrakcyjną. BPA o wyższym stopniu czystości jest stosowany do produkcji poliwęglanu, natomiast BPA o niższym stopniu czystości jest stosowany do produkcji żywicy epoksydowej. Nazwa IUPAC BPA to 4,4′-dihydroksy-2,2,-difenylopropan. Jego wzór chemiczny to C15H16O2. Produkcja BPA wytwarza H2O (patrz rysunek poniżej) i dlatego wymaga reakcji kondensacji do produkcji.
Rysunek 2 Produkcja BPA
Obawy związane ze stosowaniem BPA w butelkach z wodą dotyczą możliwości jego wymywania do wody, która jest następnie spożywana. Kiedy BPA jest obecny w organizmie człowieka, naśladuje hormon estrogen i jest zdolny do wiązania się z receptorami estrogenowymi. W ten sposób zmienia geny w organizmie, które są wyrażane, co wyzwala zmiany w stężeniu hormonów, funkcji enzymów i syntezy protein.
Używanie plastikowych butelek na wodę, które zawierają BPA jest szkodliwe zarówno dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Ekologiczną alternatywą dla używania plastikowych butelek z wodą jest filtrowana woda z kranu noszona w nadających się do ponownego napełniania pojemnikach ze stali nierdzewnej.