Vulva kanker

De vulva is de naam van de geslachtsdelen aan de buitenkant van het lichaam van een vrouw. Het omvat de clitoris, de grote schaamlippen (de grotere, buitenste lippen rond de vagina) en de kleine schaamlippen (de kleinere, binnenste lippen rond de vagina). Vulvakanker groeit in de clitoris of de schaamlippen.

Elk jaar ontdekken ongeveer 280 vrouwen in Australië dat ze vulvakanker hebben. Ongeveer één op de 100 Australische vrouwen met kanker heeft vulvakanker. Het komt meestal voor tussen de leeftijd van 55 en 75 jaar.

Kanker van de vulva is een huidkanker, dus de celtypen die voorkomen zijn vergelijkbaar met die van huidkankers die elders in het lichaam voorkomen. De meest voorkomende is plaveiselcelkanker, gevolgd door melanoom, adenocarcinomen en, minder vaak, verrucieuze kankers en sarcomen.

Omdat de vulva veel bloed- en lymfevaten heeft kan kanker die hier begint zich gemakkelijk verplaatsen naar andere nabijgelegen delen van het lichaam, zoals de vagina en de blaas.

Als de kanker vroeg wordt ontdekt, zullen de meeste vrouwen genezen. Zelfs als de ziekte pas wordt ontdekt nadat deze is gevorderd, is behandeling nog steeds mogelijk, maar is de kans op genezing op lange termijn kleiner.

Oorzaken

Het is meestal niet mogelijk te zeggen waardoor kanker bij een bepaalde vrouw wordt veroorzaakt, maar bekende risicofactoren zijn onder meer:

• ouder zijn, vulvakanker komt het meest voor bij vrouwen boven de 60
• het humaan papillomavirus (HPV) of genitale wratten hebben gehad
• kinderloos zijn
• roken
• als je de huid aandoeningen vulvar intraepithelial neoplasia of lichen sclerosus of als uw vulva vaak jeukt
• eerder vaginale of baarmoederhalskanker hebt gehad
• radiotherapie voor uw bekken in het verleden.

Symptomen

Als u zich zorgen maakt over symptomen is het belangrijk dat u naar een verpleegkundige, arts of gynaecoloog (gespecialiseerde arts in de gezondheid van vrouwen) gaat. Het is waarschijnlijker dat uw symptomen geen verband houden met kanker, maar het is belangrijk dat u eventuele symptomen laat controleren.

Soms zijn er geen tekenen wanneer de kanker voor het eerst begint te groeien. U moet naar een verpleegkundige, arts of gynaecoloog gaan als uw vulva vaak jeukt, omdat het kanker kan zijn en niet een spruwinfectie die niet weggaat.

Symptomen van vulvakanker kunnen zijn:

• een ongewoon knobbeltje of bultje op uw vulva of het gebied eromheen
• jeuk, branderigheid, pijn of pijn in uw vulva
• ongewoon (en soms stinkend) bloedverlies, pus of vocht dat uit uw vagina komt
• een moedervlek op uw vulva die van vorm of kleur verandert
• opgerukte, rode, witte of donkerbruine huidvlekken op uw vulva.

Ga naar de dokter als u een van deze symptomen heeft en ze gaan niet weg en/of zijn ongewoon voor u.

Diagnose

Als u denkt dat u vulvakanker zou kunnen hebben, ga dan naar een verpleegkundige, dokter of gynaecoloog. Vertel hen over eventuele veranderingen aan uw lichaam die u hebt opgemerkt. Laat hen weten of u ooit een seksueel overdraagbare aandoening hebt gehad of andere aandoeningen hebt gehad waardoor de kans op vulvakanker groter is.

Ze zullen waarschijnlijk:

• u vragen stellen over de gezondheidsgeschiedenis van u en uw familie
• u onderzoeken
• een bloedonderzoek doen
• uw vulva bekijken met behulp van een vergrotend apparaat, colposcopie genaamd, dat
• u een injectie geven (plaatselijke verdoving) om uw vulva te verdoven of u in slaap brengen (algehele verdoving) zodat ze een monster kunnen nemen van eventuele zweertjes of bultjes die u hebt en deze opsturen om te worden onderzocht.

Behandeling

Het soort behandeling dat u krijgt, hangt af van:

• de grootte van de kanker en waar die zich in uw lichaam bevindt (dit wordt het stadium van de kanker genoemd)
• hoe snel de kanker groeit (de graad van de kanker)
• waar in de vulva de kanker is begonnen (het soort kanker)
• uw leeftijd, gezondheid en medische voorgeschiedenis.

Uw artsen zullen deze dingen met u bespreken en u helpen de best mogelijke behandeling te kiezen voor uw specifieke kanker, levensstijl en wensen.

Behandelingsopties

• Operatie om de kanker te verwijderen. Uw chirurg verwijdert een deel van het gezonde weefsel dat de kanker omgeeft (de zogenaamde marge) om te proberen te voorkomen dat de kanker terugkomt. Dit kan betekenen dat een deel van de vulva of de hele vulva wordt verwijderd (vulvectomie). Er kunnen ook lymfeklieren uit uw lies worden verwijderd (lymfadenectomie). Als de kanker is uitgezaaid naar andere delen van uw lichaam, kunt u ook een operatie ondergaan om deze andere kankers te verwijderen.
• Bestraling om de kanker onder controle te krijgen of te doden. Bij uitwendige bestraling ligt of zit u bij een apparaat dat stralen op uw kanker richt. Uw arts kan u aanraden om eerst radiotherapie te proberen, omdat dit kan betekenen dat uw clitoris of schaamlippen niet worden verwijderd.
• Chemotherapiemedicijnen om de kanker onder controle te krijgen of te doden. Meestal houdt dit in dat u een paar uur aan een infuus wordt aangesloten, zodat de medicijnen langzaam in uw lichaam kunnen vrijkomen.

Vragen die u kunt stellen

• Hoe groot is mijn kanker en waar zit hij precies?
• Heeft mijn dochter meer kans op vulvarkanker als ik die heb?
• Wat als ik zwanger wil worden?
• Bestaat het risico dat kinderen die ik na de behandeling krijg, kanker krijgen?
• Zal ik nog seks kunnen hebben?
• Hoe ziet mijn vulva eruit na de behandeling?
• Krijg ik problemen met naar het toilet gaan?
• Wat zijn de bijwerkingen van de behandeling die u aanbeveelt?
• Waarom is de behandeling die u mij aanbeveelt het beste voor mij?
• Worden al mijn behandelingen in dit ziekenhuis uitgevoerd?
• Hoe vaak moet ik op controle?
• Stopt door de behandeling mijn menstruatie en begint de menopauze?
• Kunt u opschrijven wat u mij verteld hebt, zodat ik het later nog eens kan nalezen?