Voel je je kwetsbaar? Geen probleem, word gewoon boos

Bron: Free Stock Photo/Public Domain

Als er een directe “oplossing” is voor een verdrietig, angstig of anderszins kwetsbaar gevoel, dan is woede de beste oplossing. Deze vurige emotie – waardoor u tegelijkertijd adrenaline en noradrenaline afscheidt – maakt u klaar voor de strijd (hoewel die meestal verbaal is, niet fysiek), en verdooft u ook van de kwetsende gevoelens die eraan ten grondslag liggen.

Als je nog nooit de psychologische en chemische dimensies van deze krachtige vechtrespons hebt onderzocht – of wat deze energetisch voor je wil doen – bedenk dan eens hoe woede je in staat stelt om:

• je te verdedigen tegen kritiek van een ander (d.w.z, door hun negatieve oordeel over u met kracht op hen af te wentelen-omdat, hoe onbewust ook, hun ongunstige beoordeling werd ervaren als een bedreiging van uw gevoel van persoonlijke bekwaamheid of geschiktheid, dat aanvankelijk misschien niet erg stabiel was);
• Het standpunt van de ander categorisch ontkrachten (wat, in tegenstelling tot uw eigen standpunt, kan hebben gespeeld in oude, ongemakkelijke gevoelens van onzekerheid en zelftwijfel);
• Uw macht in de relatie laten gelden (die werd bedreigd, ontkend of miskend door deze echte – of vermeende – tegenstander);
• De beschuldiging of de schuld die u door hen voelde, krachtig op hen afreageren (meestal op uw echtgenoot, kind of ouder – bij wie u zich, vooral als volwassene, vrijer voelt om “af te geven” dan bij vrienden of kennissen);
• Uzelf rechtvaardig concluderen dat u het slachtoffer bent (waardoor u geen verantwoordelijkheid hoeft te nemen voor het conflict dat uw woede tussen u en de ander heeft veroorzaakt);
• Verzet u tegen het feit dat de ander u het gevoel geeft te worden miskend, gedevalueerd, geringschattend, gewantrouwd of afgewezen (want zonder een dergelijk opgestookt verzet zou u bezorgd kunnen zijn dat u, door u niet tegen hen te verzetten, zou instemmen met hun klaarblijkelijke “vertoon” van superioriteit over u);
• Sanctioneer de vermeende overtreder voor het te dicht aan de oppervlakte brengen van begraven twijfels over uzelf (en ook hier bent u innerlijke, ongemakkelijke gevoelens aan het ontwijken door ze om te zetten in een extern conflict);
• Intimideer ze in een dwangmatige poging om ze terug te laten krabbelen – of af te laten krabbelen – van hun uitlokkende gedrag (waarvan het je aan ego-kracht ontbreekt om toe te geven dat het emotioneel pijnlijk voor je was);
• Paradoxaal genoeg, “kalmeer” je jezelf wanneer je ervaart dat de ander je aanvalt (en je nog niet weet hoe je jezelf anders kunt kalmeren); en tenslotte, op het meest diepgaande niveau, je woede:
• Blokkeert niet alleen emotionele pijn, maar ook fysieke en mentale pijn (die, voordat de woede “genadig” zijn intrede deed, op een pijnlijke manier in je begon te resoneren).

Is het dan niet duidelijk dat, voordat uw woede van vergelding werd aangewakkerd, iemands (geïnterpreteerde) “stoot” of “vuistslag” een harde landing op u maakte? Of het gevoel had klaar te staan? En daarom heb ik woede lang begrepen als helemaal niet echt pro-actief, maar reactief. Op het moment dat iemand je kwetsbaar maakt, voel je je genoodzaakt de wapens tegen hem op te nemen. Want zij waren het die je, hoe toevallig ook, ertoe hebben aangezet om dit verontrustende, destabiliserende gevoel te ervaren.

Bron: Pexels/Free Stock Photo

Boosheid wordt voor veel mensen een vastgeroeste gewoonte – een bijna automatische manier om zichzelf te verdedigen, omdat het zo effectief is tegen vermeende bedreigingen van hun welzijn of zelfbeeld. En dit overkoepelende verdedigingsmechanisme breidt zich gemakkelijk uit tot woede-uitbarstingen tegen levenloze voorwerpen (en het bang maken van alle mensen in de buurt) – zoals een wasachtig pak melk dat uit hun natte handen glipt en over de keukenvloer spettert. En dat is slechts een enkel voorbeeld van hoe ongenoegen met zichzelf (in een nanoseconde) kan worden overgebracht op iets dat nu geïdentificeerd (of gepersonifieerd) is als iemands antagonist.

De gemakkelijkste manier om de meervoudige beschermende functies van woede (zoals hierboven afgebakend) uit te leggen is door haar te beschrijven als de enige negatieve emotie die verstoken is van enige kwetsbaarheid. Tenminste niet, zou ik daaraan moeten toevoegen, op het moment zelf. En ongetwijfeld verklaart dit waarom woede zo verleidelijk is, en zo vaak wordt aangegrepen in situaties waarin ons gevoel van trots, bekwaamheid, respect, intelligentie of aantrekkelijkheid in gevaar wordt gebracht. Want we ontwijken de ego-bedreigende harde bal door hem woedend terug te slingeren naar onze waargenomen aanvaller.

En dat lijkt de overheersende functie te zijn van woede, die eigenlijk een secundaire emotie is, die op de knieën ontstaat om ons te beschermen tegen primaire emoties als verlegenheid, angst, schaamte, schuld, depressie, of verdriet. Ironisch genoeg, wanneer we boos worden vechten we niet tegen iemand of iets anders: we vechten eigenlijk tegen onszelf in de zin dat we met kracht verontrustende gevoelens naar beneden duwen die een externe kracht veel te dicht bij onze kwetsbare emotionele oppervlakte heeft gebracht.

• Wat is boosheid?
• Zoek een therapeut om te genezen van woede

Maar helaas moeten we ook de aanzienlijke nevenschade onderzoeken die onze woede, als het eenmaal gewoonte is geworden, aan onze relaties toebrengt. Onze woede kan voor ons defensief aanvoelen, maar anderen zullen er vrijwel zeker als aanvallend op reageren. Telkens als we kwaad worden omdat een negatievere emotie ons dreigt te overvallen, of de manier waarop we onszelf moeten zien ondermijnt, kunnen we anderen ernstig kwetsen of bang maken. Of ertoe leiden dat ze ons uit de weg gaan. En na verloop van tijd kan het grote – en soms onherstelbare – schade toebrengen aan onze naaste banden.

Dus uiteindelijk is deze nu “gebruikelijke” woede gedoemd om averechts te werken. Door de tekortkomingen in ons zelfbeeld niet te confronteren – waar we nooit voldoende aandacht aan hebben besteed, of manieren hebben gevonden om te genezen – veroorzaken we pijn bij anderen. Kortom, onze woede saboteert ons. Het maakt het bijna onmogelijk om van anderen de liefde, steun, zorg en compassie te ontvangen die we zo wanhopig nodig hebben. Als gevolg van het zo agressief verdedigen van ons geteisterde ego tegen de vermeende bedreigingen van anderen, zullen we uiteindelijk waarschijnlijk meer schaamte, angst, depressie of verlating voelen dan voorheen.

Dus, als je de dynamiek van je eigen woede kunt zien in sommige (de meeste?

NOOT: Ik heb meer dan 15 artikelen over woede geschreven, niet alleen over de verschillende vertakkingen van deze stormachtige emotie, maar ook hoe het hechte relaties beïnvloedt, in het bijzonder huwelijken. Hier zijn er een paar die niet alleen deze post aanvullen, maar ook specifieke ideeën bevatten over hoe beter om te gaan met woede – of, inderdaad, de problemen die eraan ten grondslag liggen.

“What Your Anger May Be Hiding,”

“Anger-How We Transfer Feelings of Guilt, Hurt, and Fear,”

“Don’t Let Your Anger ‘Mature’ into Bitterness,”

“The Paradox of Anger: Kracht of Zwakte?”