In een democratie wordt een regering gekozen door middel van verkiezingen: een manier voor een electoraat om te kiezen, d.w.z. te kiezen, uit verschillende kandidaten voor de regering. In een representatieve democratie is stemmen de methode waarmee het electoraat zijn vertegenwoordigers in de regering benoemt, en waarmee de gekozen vertegenwoordigers besluiten nemen.In een directe democratie is stemmen de methode waarmee het electoraat rechtstreeks besluiten neemt, wetsvoorstellen in wetten omzet, enz.
Een meerderheidsstem is een formele uitdrukking van de keuze van een individu voor of tegen een motie (bijvoorbeeld een voorgestelde resolutie); voor of tegen een of andere stembusvraag; of voor een bepaalde kandidaat, selectie van kandidaten, of politieke partij. Een voorkeurstem kan de kiezer en/of de gekozen vertegenwoordiger de mogelijkheid bieden één, enkele of vele voorkeuren uit te spreken. Bij verkiezingen gebruiken veel landen een geheime stemming, een praktijk om te voorkomen dat kiezers worden geïntimideerd en om hun politieke privacy te beschermen.
Het stemmen vindt vaak plaats in een stemlokaal; het is vrijwillig in sommige landen, verplicht in andere, zoals Australië.
BesluitvormingssystemenEdit
Bij het nemen van een besluit streven de betrokkenen naar één uitkomst: een meerderheidsstandpunt voor één besluit of één prioritering. Er zijn verschillende manieren waarop kiezers en/of gekozen vertegenwoordigers kunnen trachten die meerderheidsopinie te achterhalen. Er is de gewone, gewogen of consessionele meerderheid van stemmen. Er zijn ook andere procedures met meerdere keuzemogelijkheden; daartoe behoren de stemming in twee ronden, de alternatieve stemming AV, (die ook bekend staat als instant run-off voting IRV, en de single transferable vote STV), de goedkeuringsstemming, de Borda-telling BC, de gemodificeerde Borda-telling MBC, en de Condorcet-regel, die bijna allemaal ook als kiesstelsel worden gebruikt.Zij worden hieronder geschetst.
KiesstelselsEdit
Er zijn nogal wat meer kiesstelsels, vanwege de evenredige vertegenwoordiging, PR. De betrokkenen willen misschien slechts één persoon kiezen, of misschien een commissie, of misschien een heel parlement. Bij het kiezen van een president is er meestal maar één winnaar, hoewel het oorspronkelijke systeem in de VS ook de runner-up als vice-president koos. Bij het kiezen van een parlement kan elk van de vele kleine kiesdistricten een enkele vertegenwoordiger kiezen, zoals in Groot-Brittannië; of elk van een groot aantal kiesdistricten met meerdere leden kan een paar vertegenwoordigers kiezen, zoals in Ierland; of het hele land kan als één kiesdistrict worden behandeld, zoals in Nederland.
Verschillende stemsystemen maken gebruik van verschillende soorten stemmingen. Bij pluraliteitsstemming hoeft de winnaar geen meerderheid van stemmen of meer dan vijftig procent van het totaal aantal uitgebrachte stemmen te behalen. In een stemsysteem dat gebruik maakt van een enkele stem per race, wanneer meer dan twee kandidaten lopen, de winnaar kan vaak minder dan vijftig procent van de stemmen.
Een neveneffect van een enkele stem per race is stemming splitsen, die de neiging om kandidaten die niet steunen centrisme, en de neiging om een tweepartijensysteem te produceren te kiezen.
Om te begrijpen waarom een enkele stem per ras de neiging heeft om minder centrische kandidaten te bevoordelen, beschouw een eenvoudig laboratoriumexperiment waarbij leerlingen in een klas stemmen op hun favoriete knikker. Als vijf knikkers een naam krijgen en “verkiesbaar” worden gesteld, en als drie ervan groen zijn, één rood en één blauw, dan zal een groene knikker zelden de verkiezing winnen. De reden hiervoor is dat de drie groene knikkers de stemmen van degenen die groen verkiezen, zullen verdelen. In feite kan in deze analogie een groene knikker alleen winnen als meer dan zestig procent van de kiezers de voorkeur geeft aan groen. Als hetzelfde percentage mensen de voorkeur geeft aan groen als aan rood en blauw, dat wil zeggen, als 33 procent van de kiezers de voorkeur geeft aan groen, 33 procent aan blauw en 33 procent aan rood, dan zal elke groene knikker slechts elf procent van de stemmen krijgen, terwijl de rode en blauwe knikkers elk 33 procent krijgen, waardoor de groene knikker ernstig in het nadeel is. Als het experiment wordt herhaald met andere kleuren, zal de kleur die in de meerderheid is nog steeds zelden winnen. Met andere woorden, vanuit een zuiver wiskundig perspectief heeft een één-stem-systeem de neiging een winnaar te bevoordelen die afwijkt van de meerderheid.
Met goedkeuringsstemmen worden kiezers aangemoedigd om op zoveel kandidaten te stemmen als zij goedkeuren, zodat de winnaar veel meer kans heeft om een van de vijf knikkers te zijn, omdat mensen die de voorkeur geven aan groen in staat zullen zijn om op elk van de groene knikkers te stemmen.
Een ontwikkeling op het ‘één-stem-systeem’ is het hebben van verkiezingen in twee ronden, of het herhalen van ‘first-past-the-post’. Dit systeem is het meest gangbaar in de wereld. In de meeste gevallen moet de winnaar een meerderheid krijgen, dat wil zeggen meer dan de helft. en als geen enkele kandidaat in de eerste ronde een meerderheid behaalt, worden de twee kandidaten met de grootste meervoudigheid voor de tweede ronde gekozen. Op deze twee punten bestaan varianten: de eis om in de eerste ronde te worden verkozen is soms minder dan 50%, en de regels voor deelname aan de afronding kunnen variëren.
Een derde procedure is het systeem van eenmalige afrondingsstemmingen (ook wel Alternative vote of Single Transferable Vote of Preferential voting genoemd), zoals gebruikt bij sommige verkiezingen in Australië, de VS en, in zijn PR-formaat, in Ierland. Kiezers rangschikken elke kandidaat in volgorde van voorkeur (1,2,3,4 enz.). De stemmen worden over de kandidaten verdeeld op basis van de toegekende voorkeuren. Als geen enkele kandidaat 50% van de stemmen heeft, wordt de kandidaat met de minste stemmen uitgesloten en worden de stemmen herverdeeld volgens de door de kiezer opgegeven voorkeursvolgorde. Dit proces herhaalt zich totdat een kandidaat 50% of meer stemmen heeft. Het systeem is zo ontworpen dat het hetzelfde resultaat oplevert als bij een volledige stemming, maar met slechts één stemronde.
In de PR-formule, PR-STV, in bijvoorbeeld een kiesdistrict met vier zetels, zal elke kandidaat met een quotum van eerste voorkeuren worden verkozen. Een quotum is in dit geval 20% + 1 van de geldige stemmen. Als een kandidaat meer dan een quotum heeft, wordt zijn/haar overschot verdeeld over de andere kandidaten, naar rato van alle 2e voorkeuren van die kandidaat. Als er nog kandidaten te verkiezen zijn, wordt de minst populaire geëlimineerd, zoals hierboven in AV of IRV, en het proces gaat door tot vier kandidaten een quotum hebben bereikt.
In het Quota Borda System, QBS, Emerson P (2012) brengen de kiezers ook hun voorkeuren uit, 1,2,3,4… zoals zij dat willen. Bij de analyse worden alle 1e voorkeuren geteld; alle 2e voorkeuren worden geteld; en nadat deze voorkeuren zijn omgezet in punten volgens de regels van een MBC, worden ook de punten van de kandidaten geteld. Zetels worden toegekend aan alle kandidaten met een quotum van 1e voorkeuren; aan alle paren kandidaten met twee quota’s van 1e/2e voorkeuren; en als er nog zetels te vervullen zijn, aan de kandidaten met de hoogste MBC-scores.
In een stemsysteem dat gebruik maakt van een meervoudige stemming, kan de kiezer stemmen op elke deelverzameling van de alternatieven. Een kiezer kan dus voor Alice, Bob en Charlie stemmen, en Daniel en Emily afwijzen. Bij goedkeuringsstemmen worden dergelijke meervoudige stemmingen gebruikt.
In een stemsysteem dat gebruik maakt van een gerangschikte stemming, moet de kiezer de alternatieven rangschikken in volgorde van voorkeur. Hij kan bijvoorbeeld op de eerste plaats op Bob stemmen, dan op Emily, dan op Alice, dan op Daniel, en ten slotte op Charlie. Rangordelijke stemsystemen, zoals die in Australië en Ierland worden gebruikt, maken gebruik van een gerangschikte stemming.
In een stemsysteem dat gebruikmaakt van een scorestemming (of bereikstemming), geeft de kiezer elk alternatief een cijfer tussen één en tien (de boven- en ondergrens kunnen variëren). Zie kardinale stemsystemen.
Sommige “meervoudig-winnende” systemen, zoals de Single Non-Transferable Vote, SNTV, gebruikt in Afghanistan, kunnen een enkele stem of één stem per kiezer per beschikbare positie hebben. In een dergelijk geval kan de kiezer op een stembiljet met twee stemmen op Bob en Charlie stemmen. Dit soort systemen kan gebruik maken van gerangschikt of niet-gerangschikt stemmen en wordt vaak gebruikt voor at-large posities zoals in sommige gemeenteraden.
Ten slotte, de Condorcet regel, gebruikt (als het al gebruikt wordt) in de besluitvorming. De kiezers of gekozen vertegenwoordigers geven hun voorkeur aan één, enkele of alle opties, 1,2,3,4… zoals in PR-STV of QBS. In de analyse wordt optie A vergeleken met optie B, en als A populairder is dan B, dan wint A deze koppeling. Vervolgens wordt A vergeleken met optie C, dan D, enzovoort. Op dezelfde manier wordt B vergeleken met C, met D enz. De optie die de meeste paren wint, (als er een is), is de Condorcet winnaar.
ReferendumsEdit
In de meeste gevallen, wanneer de burgers van een land worden uitgenodigd om te stemmen, is het voor een verkiezing. Mensen kunnen echter ook stemmen voor referenda en initiatieven. Sinds het einde van de achttiende eeuw werden in de wereld meer dan vijfhonderd nationale referenda (met inbegrip van initiatieven) georganiseerd; daarvan werden er meer dan driehonderd in Zwitserland gehouden. Australië komt op de tweede plaats met tientallen referenda.
De meeste referenda zijn binair. Het eerste meerkeuze-referendum werd in 1894 in Nieuw-Zeeland gehouden, en de meeste vinden plaats volgens een tweerondesysteem. Nieuw-Zeeland had een vijf-optie referendum in 1992, terwijl Guam had een zes-optie plebisciet in 1982, die ook een blanco optie, voor het geval sommige kiezers wilden (campagne en) stemmen voor een zevende optie aangeboden.
Eerlijk stemmenEdit
Resultaten kunnen in het beste geval leiden tot verwarring, in het slechtste geval tot geweld en zelfs burgeroorlog, in het geval van politieke rivalen. Veel alternatieven vallen in de categorie van onverschilligheid – ze worden noch aanvaard, noch verworpen. Het vermijden van de keuze die de meeste mensen sterk afwijzen kan soms minstens zo belangrijk zijn als het kiezen van de keuze die zij het meest verkiezen.
Er zijn sociale keuzetheoretische definities van schijnbaar redelijke criteria die een maatstaf zijn voor de eerlijkheid van bepaalde aspecten van het stemmen, waaronder niet-dictatorschap, onbeperkt domein, niet opleggen, Pareto efficiency, en onafhankelijkheid van irrelevante alternatieven, maar de onmogelijkheidstheorem van Arrow stelt dat geen enkel stemsysteem aan al deze normen kan voldoen.
Om te zorgen voor eerlijke stemming en misbruik van het microblogging platform te voorkomen, heeft Twitter aangekondigd een functie toe te voegen voor gebruikers om inhoud te rapporteren die kiezers misleidt. Deze aankondiging kwam toen algemene verkiezingen gaan worden gehouden in India en enkele andere landen.
Afkeurend stemmenEdit
Negatief stemmen maakt het mogelijk een stem uit te brengen die afkeuring van een kandidaat tot uitdrukking brengt. Ter verduidelijking een hypothetisch stemsysteem waarin negatief wordt gestemd. In dit systeem is één stem toegestaan, met de keuze voor een kandidaat, of tegen een kandidaat. Elke positieve stem telt één stem op bij het totaal van een kandidaat, terwijl een negatieve stem er één van aftrekt, wat resulteert in een netto favorabiliteit. De kandidaat met de hoogste netto voorkeur is de winnaar. Merk op dat niet alleen een negatief totaal mogelijk is, maar dat een kandidaat zelfs met 0 stemmen kan worden verkozen als er voldoende negatieve stemmen worden uitgebracht tegen zijn tegenstanders.
In deze implementatie verschilt negatief stemmen niet van positief stemmen, wanneer er slechts twee kandidaten op het stembiljet staan. Echter, in het geval van drie of meer kandidaten, elke negatieve stem voor een kandidaat telt positief voor alle andere kandidaten.
Overweeg het volgende voorbeeld:
Drie kandidaten zijn op de running voor dezelfde zetel. Er worden twee hypothetische verkiezingsuitslagen gegeven, waarbij positief en negatief stemmen tegenover elkaar staan. Zowel de nauwkeurigheid van de peilingen als de opkomst worden verondersteld 100 procent te zijn.
Kandidaat | Partij | Polling |
---|---|---|
A | Partij 1 | 40% |
B | Partij 2 | 30% |
C | Partij 3 | 30% |
Kandidaten | A-kiezers | B-kiezers | C-kiezers | Net totaal |
---|---|---|---|---|
A | +40 | +15 | 0 | +55 |
B | 0 | 0 | 0 | 0 |
C | 0 | +15 | +30 | +45 |
Kandidaten | A stemmers | B stemmers | C stemmers | Netto totaal |
---|---|---|---|---|
A | +40 | -15 | -30 | -5 |
B | 0 | 0 | 0 | |
C | 0 | -15 | 0 | -15 |
Verkiezingsuitslagen bij positieve stemmingen:
A-kiezers, met het duidelijke voordeel van 40%, stemmen logischerwijs op kandidaat A. B-kiezers, die niet zeker zijn van de kansen van hun kandidaat, verdelen hun stemmen precies in tweeën en geven zowel kandidaat A als kandidaat C elk 15%. C-stemmers stemmen logischerwijs ook op hun kandidaat. A wint met 55%, C met 45% en B met 0%.
Verkiezingsuitslag bij negatief stemmen:
A-stemmers stemmen, met het duidelijke voordeel van 40%, logischerwijs weer op kandidaat A. B-kiezers, splitsen hun stemmen precies in tweeën. Elke B-kiezer besluit negatief te stemmen tegen zijn minst favoriete kandidaat, met de redenering dat deze negatieve stem hem in staat stelt zijn instemming te betuigen met de twee andere kandidaten. C-stemmers besluiten ook tegen kandidaat A te stemmen, met dezelfde redenering. Kandidaat B is de winnaar met 0 stemmen. Er zijn genoeg negatieve stemmen uitgebracht tegen de tegenstanders van kandidaat B, waardoor het totaal negatief is geworden. Kandidaat A, die 40% van de stemmen heeft behaald, eindigt met -5%, als gevolg van de 45% negatieve stemmen van de kiezers van B en C samen. Kandidaat C eindigt met -15%.
Proxy votingEdit
Proxy voting is de vorm van stemmen waarbij een geregistreerde burger die kan stemmen zijn of haar stem op legitieme wijze doorgeeft aan een andere kiezer of electoraat.
Anti-stemmenEdit
In Zuid-Afrika is er een sterke aanwezigheid van anti-stem campagnes door arme burgers. Zij voeren het structurele argument aan dat geen enkele politieke partij hen werkelijk vertegenwoordigt. Dit resulteerde bijvoorbeeld in de campagne “No Land! Geen Huis! Geen Stem!” Campagne die elke keer dat het land verkiezingen houdt zeer prominent aanwezig is. De campagne is prominent aanwezig bij drie van de grootste sociale bewegingen van Zuid-Afrika: de Westkaap Anti-Uitzettingscampagne, Abahlali baseMjondolo, en de Landless Peoples Movement.
Andere sociale bewegingen in andere delen van de wereld hebben ook soortgelijke campagnes of voorkeuren om niet te stemmen. Deze omvatten het Zapatista Leger van Nationale Bevrijding en verschillende anarchistisch georiënteerde bewegingen.
Het is mogelijk om een blanco stem uit te brengen, waarbij de handeling van het stemmen, die verplicht kan zijn, wordt uitgevoerd zonder een kandidaat of optie te selecteren, vaak als een daad van protest. In sommige jurisdicties is er een officiële geen van bovenstaande optie en wordt deze geteld als een geldige stem. Gewoonlijk worden blanco en ongeldige stemmen wel geteld (samen of afzonderlijk) maar niet als geldig beschouwd.
Stemmen en informatieEdit
De moderne politieke wetenschap heeft zich afgevraagd of de gemiddelde burger over voldoende politieke informatie beschikt om zinvol te kunnen stemmen. Een reeks studies afkomstig van de Universiteit van Michigan in de jaren 1950 en 1960 betoogde dat kiezers een basiskennis ontberen van actuele kwesties, de liberaal-conservatieve ideologische dimensie, en het relatieve ideologische dilemma.
Studies van andere instellingen hebben gesuggereerd dat het fysieke uiterlijk van kandidaten een criterium is waarop kiezers hun beslissing baseren.
Religieuze opvattingenEdit
Christadelphians, Jehova’s Getuigen, Old Order Amish, Rastafarians, de Assemblies of Yahweh, en sommige andere religieuze groepen, hebben een beleid van niet deelnemen aan de politiek door middel van stemmen. Rabbijnen van alle joodse denominaties moedigen het stemmen aan; sommigen beschouwen het zelfs als een religieuze verplichting.