In dit informatieblad wordt ingegaan op de blootstelling aan seizoensinfluenza tijdens de zwangerschap en de periode waarin borstvoeding wordt gegeven. Deze informatie mag niet in de plaats komen van medische zorg en advies van uw zorgverlener.
Wat is influenza?
Influenza is een infectie van de luchtwegen (ademhalingswegen). Het wordt vaak griep genoemd. De symptomen van griep zijn koorts, hoofdpijn, koude rillingen, spierpijn, hoesten, verstopping, loopneus en keelpijn. Influenza veroorzaakt soms braken en diarree.
Het typische griepseizoen loopt van oktober tot en met mei van elk jaar, en is meestal het meest actief tussen december en februari. De typen (stammen) virussen die seizoensgriep veroorzaken, kunnen elk jaar veranderen. Vanaf het griepseizoen 2009-2010 werden mensen ziek van zowel seizoensgriepvirussen als van een nieuw type virus dat H1N1 werd genoemd.
Is griep besmettelijk? Hoe verspreidt het virus zich?
Influenza is besmettelijk. Het virus wordt verspreid door contact met ademhalingsdruppeltjes uit de neus en mond van besmette personen. Als mensen hoesten, niezen of praten, worden druppeltjes met het virus door de lucht verspreid. Ze verplaatsen zich een paar meter van de persoon, waarna de druppeltjes vallen en terechtkomen op oppervlakken, zoals tafels en speelgoed.*
De tijd tussen blootstelling en het begin van de symptomen (incubatieperiode) bedraagt 1 tot 4 dagen. Mensen met griep zijn het meest besmettelijk in de eerste 3 tot 4 dagen na het begin van hun ziekte. Een persoon met griep kan tot 1 week besmettelijk zijn.
Kan griep hebben tijdens de zwangerschap mijn gezondheid in gevaar brengen?
Wanneer u zwanger bent, heeft uw lichaam het moeilijker om infecties te bestrijden. Zwangere vrouwen hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van ernstige complicaties door griep, zoals ademnood (ernstige ademhalingsproblemen).*
Vergroot griep de kans op een miskraam?
Een miskraam kan bij elke zwangerschap voorkomen. Studies hebben griep niet in verband gebracht met een grotere kans op een miskraam. Hoge koorts wordt in sommige studies wel in verband gebracht met een hogere kans op een miskraam.
Kan griep tijdens de zwangerschap aangeboren afwijkingen veroorzaken of mijn baby in gevaar brengen?
In elke zwangerschap heeft een vrouw aan het begin 3-5% kans op een baby met een aangeboren afwijking. Dit wordt haar achtergrondrisico genoemd. Van het griepvirus zelf is niet aangetoond dat het geboorteafwijkingen veroorzaakt. Hoge koorts tijdens de vroege zwangerschap kan echter de kans op aangeboren afwijkingen vergroten. Koorts tijdens de zwangerschap moet worden behandeld. Acetaminophen is het middel bij uitstek om koorts tijdens de zwangerschap te verminderen. Tylenol® is een merk van acetaminophen. MotherToBaby heeft informatiebladen over hyperthermie (koorts) en acetaminophen op https://mothertobaby.org/fact-sheets/hyperthermia-pregnancy/pdf/ en https://mothertobaby.org/fact-sheets/acetaminophen-pregnancy/pdf/.
Zeer ziek zijn van de griep kan de kans op zwangerschapscomplicaties zoals zwangerschapsverlies of bevalling vóór 37 weken zwangerschap (vroegtijdige bevalling) vergroten. Het is belangrijk om met uw zorgverlener te praten als u zwanger bent en griepverschijnselen heeft.
Hoe kan ik mezelf en mijn baby beschermen?
Het belangrijkste wat u voor uzelf en uw baby kunt doen, is het geïnjecteerde seizoensgriepvaccin krijgen, ook bekend als de griepprik. Omdat zwangere vrouwen een verhoogde kans hebben op complicaties als gevolg van griep, moeten vrouwen die zwanger zijn (in het eerste, tweede of derde trimester) of die van plan zijn zwanger te worden, de seizoensgriepprik krijgen.
Er is ook een griepvaccin (FluMist®) beschikbaar dat via de neus wordt toegediend. Dit vaccin bevat een levend, maar verzwakt virus. Het neusspray-griepvaccin wordt niet aanbevolen tijdens de zwangerschap. Voor meer informatie over griepvaccins tijdens de zwangerschap, zie de informatie van MotherToBaby over het seizoensgriepvaccin (griepprik) op https://mothertobaby.org/fact-sheets/seasonal-influenza-vaccine-flu-shot-pregnancy/pdf/.
Naast het krijgen van de griepprik, moet u ervoor zorgen dat u en anderen om u heen het volgende doen om verspreiding van de griep te helpen voorkomen:
- Was uw handen met water en zeep, of gebruik vaak een handdesinfectans op alcoholbasis
- Raak uw ogen, neus of mond niet aan
- Probeer nauw contact met zieke mensen te vermijden
- Dek uw neus en mond als u hoest of niest en vraag de mensen om u heen hetzelfde te doen.
Wat moet ik doen als ik ziek word?
Als u griepachtige verschijnselen hebt, bel dan meteen uw arts. Uw arts kan u antivirale geneesmiddelen aanbevelen om de symptomen van griep te verlichten en de kans op ernstige ziekte te verkleinen. Volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) kunnen antivirale middelen worden gebruikt bij zwangere vrouwen, zelfs voordat de griep door een laboratorium is bevestigd. Deze medicijnen werken het best als ze in een vroeg stadium van de ziekte worden ingenomen. Uw arts kan u helpen beslissen of het nemen van antivirale geneesmiddelen ter voorkoming van griep voor u geschikt is. Voor meer informatie over antivirale geneesmiddelen, zie de MotherToBaby-factsheet Antiviral Medications to Treat/Prevent Influenza op https://mothertobaby.org/fact-sheets/antiviral-medications-treatprevent-influenza-the-flu-pregnancy/pdf/. Als u ziek bent, blijf dan thuis en vermijd nauw contact met anderen om te voorkomen dat u de ziekte aan anderen overdraagt. Drink veel vloeistof. Koorts kan worden behandeld met acetaminofen.*
Moet ik met mijn zorgverlener praten als een van mijn gezinsleden ziek is?
Praat met uw zorgverlener als u in nauw contact bent geweest met iemand die griep heeft.*
Moet ik stoppen met borstvoeding geven als ik griep heb?
Er zitten antistoffen in uw moedermelk die kunnen helpen voorkomen dat uw baby ziek wordt.*
Het is belangrijk om te proberen uw baby te beschermen tegen ziek worden. Was uw handen met water en zeep voordat u uw baby vasthoudt. Vermijd hoesten of niezen op uw baby. Overweeg een masker over uw neus en mond te dragen tijdens het voeden en verzorgen van uw baby om te voorkomen dat u de ziekte op uw baby overbrengt. Terwijl u ziek bent, kunt u overwegen om iemand die niet ziek is te laten helpen bij de verzorging van uw baby.
Kinderen jonger dan 6 maanden lopen een hoog risico op ernstige complicaties van griep, maar zijn te jong om een griepvaccin te krijgen. Als u denkt dat uw baby griepsymptomen heeft, neem dan contact op met de zorgverlener van uw kind, vooral als uw kind jonger is dan 6 maanden. Als uw baby griep heeft, is het extra belangrijk om zo vaak mogelijk borstvoeding te geven. Uw baby heeft in deze periode extra vocht nodig. Ook helpen antistoffen in uw melk uw baby om de infectie te bestrijden en sneller beter te worden. Bespreek al uw vragen over borstvoeding met uw arts.
* Hoofdstuk bijgewerkt mei 2020