Hoe heb ik dit voor vandaag gemist? Nou, dankzij de sublieme Maria Popova en haar site Brain Pickings, ben ik nu een van de miljoenen mensen die de al even sublieme Vi Hart op YouTube zijn tegengekomen. De zelfverklaarde “wiskundige” (en occasionele kok) legt alles uit, van Fibonacci getallen tot de wetenschap van geluid. In haar nieuwste upload legt ze uit wat twaalftoons serialisme inhoudt, met Stravinsky’s toonzetting van Edward Lear’s gedicht “The Owl and the Pussycat” als haar zotte uitgangspunt.
Nou, wat Hart niet zegt is dat Stravinsky’s experimenten met dodecafonie van vrij korte duur waren – ik weet niet zeker waarom ze begint met zijn muziek in plaats van, laten we zeggen, Arnold Schönberg, de vader van het serialisme (behalve misschien dat op die manier meer mensen van Stravinsky hebben gehoord?), hoewel ze hem wel noemt samen met Berg, Webern, Babbitt, Berio en consorten. (Toch dwaalt ze af naar het voorstellen van een zombie Schönberg ongeveer halverwege.)
En wat ze ook doet, magnifiek, is om in duidelijke en plezierige bewoordingen uiteen te zetten wat al deze componisten precies van plan waren: “Het is een hulpmiddel om los te komen van oude muzikale gewoonten … om je hersenen te laten stoppen met het volgen van dezelfde, versleten neurale paden en iets te laten denken wat je nog niet eerder hebt gedacht.”