Het ontdekken van raadsels stelt je in staat detective en spion te zijn, aanwijzingen te volgen en in code te schrijven. Volg dit lesplan om je creatieve denkvermogen naar een hoger niveau te tillen met behulp van raadselpoëzie!
Wat is een raadsel?
Een raadsel is een uitspraak of een vraag met een verborgen betekenis die een puzzel vormt die moet worden opgelost. Een “raadselrijm” is een raadsel dat in de vorm van een gedicht is geschreven. Raadsels worden vaak in korte verzen gesteld, en zijn in de loop van de geschiedenis over de hele wereld gevonden; in Oud-Engelse poëzie, Noorse mythologie, Oud-Griekse literatuur, en het Oude Testament van de Bijbel!
Een van de beroemdste voorbeelden is het raadsel van de Sfinx (een wezen met het lichaam van een leeuw en het hoofd van een mens). Volgens het verhaal was je vrij om te gaan als je het raadsel kon beantwoorden, maar als je faalde, zou het monster je opeten! Kun jij het oplossen?
Wat loopt ’s morgens op vier poten,
’s middags op twee poten,
en ’s avonds op drie poten?
Het antwoord is een mens – die als baby op handen en voeten kruipt, als volwassene op twee poten loopt, en als hij oud is een stok gebruikt om hem te ondersteunen! De ‘ochtend’, ‘middag’ en ‘avond’ zijn metaforen voor deze tijden in het leven van een mens!
Aan de slag…
Het is een goed idee om naar een paar raadsels te kijken voordat je je eigen gaat schrijven, zodat je een gevoel krijgt voor hoe ze werken. Hier zijn een paar goede…
Ik heb straten maar geen bestrating,
Ik heb steden maar geen gebouwen,
Ik heb bossen maar geen bomen,
Ik heb rivieren maar geen water.
Wat ben ik?Hij die mij bouwt, wil mij niet hebben,
hij die mij koopt, gebruikt mij niet,
hij die mij gebruikt, weet niet dat hij mij heeft.
Wat ben ik?Je mag binnenkomen, maar je mag niet binnenkomen,
Ik heb ruimte, maar geen kamer,
Ik heb sleutels, maar open geen slot.
Wat ben ik?Wat heeft de mens meer lief dan het leven,
vreest meer dan de dood of sterfelijke strijd,
wat de armen hebben, verlangen de rijken,
en alle tevreden mensen verlangen.
Wat vrekken uitgeven en verkwisters sparen,
en alle mensen dragen naar het graf?
Antwoorden staan onderaan de pagina!
Zelf een raadsel schrijven…
Het schrijven van een raadsel is het omgekeerde van het oplossen van een puzzel – je moet beginnen met het antwoord. Kies dus eerst iets om over te schrijven (voorwerpen of dieren zijn goed voor beginners).
Als je de oplossing eenmaal weet, moet je de aanwijzingen bedenken die iemand ertoe zullen brengen het te raden. Stel je voor dat je dat ding bent, en beschrijf jezelf.
Je kunt zinnen gebruiken als:
- Ik zie eruit als…
- Ik klink als…
- Je vindt mij…
- Ik heb…
- Ik ben…
- Ik voel me…
Probeer je fantasie te gebruiken, en bedenk creatieve beschrijvingen – als iets rond is als een bal, zou je kunnen zeggen ‘gevormd als de aarde’, of ‘een dikke cirkel’.
Wanneer je er klaar voor bent, kun je proberen een tweede deel aan de zinnen toe te voegen, dat begint met ‘maar’.
Hier is mijn eigen voorbeeld – ik ben benieuwd of je het kunt raden?
Ik ben een groene bal die niet stuitert
Nadat ik uit mijn groene huis ben geknald.
Ik ben goed te eten, maar niet met een vork;
Ik zou helpen het alfabet te leren als ik kon praten.
Wat ben ik?
Antwoord: Een erwt!
De regels
- Geef het antwoord niet weg door het exacte woord in je raadsel te gebruiken.
- Probeer niet meer dan 5 of 6 regels te gebruiken, want een raadsel moet makkelijk te onthouden zijn.
- Het hoeft niet te rijmen, maar het mag wel als je wilt.
- Finish met de regel ‘Wat ben ik?’