Otters guide: how to identify and species facts

Otters zijn vleesetende marterachtigen in de Lutrinae subfamilie. Er zijn 13 ottersoorten in de wereld, waaronder de reuzenotters, de Noord-Amerikaanse rivierotter, de Aziatische kleinklauwotter, de Europese otter, de Japanse rivierotter en de Afrikaanse klauwloze otter, alsmede vele minder bekende soorten. Slechts één soort is inheems in het Verenigd Koninkrijk en blijft nog steeds een ongrijpbaar dier om te zien, hoewel hij sinds de jaren 1950, toen hij een bedreigde diersoort werd, een comeback heeft gemaakt.

Sommige ottersoorten zijn vrij algemeen en gemakkelijk te zien op de juiste plaatsen, maar andere zijn uiterst zeldzaam en zeer moeilijk te vinden.

Otters zijn goed aangepast aan het leven op zowel het land als in het water, en hebben zwemvliezen om te zwemmen, een dichte vacht voor warmte, en kunnen hun oren en neus sluiten onder water. Een behendige jager op vis, leer meer over dit vleesetende, semi-aquatische zoogdier, inclusief hoe elke soort te identificeren, habitat, dieet en andere belangrijke soort feiten.

Waar leven otters?

Otters leven op een grote verscheidenheid aan waterige locaties, van de machtige Amazone tot het hart van Singapore. Maar het leefgebied van de zeeotter is uniek, omdat ze alleen leven in ondiepe kustwateren in de Noordelijke Stille Oceaan.

Als roofdieren die zich aan de top van de voedselketen bevinden, zijn otters enorm belangrijk voor het in evenwicht houden van hun omgeving.

Onderzoek heeft aangetoond dat zeeotters van vitaal belang zijn voor de gezondheid van koolstofabsorberende kelpwouden. Ze jagen op zee-egels die zich voeden met kelp. In omgevingen waar zeeotterpopulaties zijn geherintroduceerd, bloeien hoge kelpbossen op.

Wat eten otters?

Veel otters eten taai voedsel, vooral zeeotters die leven in de ondiepe kustwateren van de noordelijke Stille Oceaan. Ze staan erom bekend dat ze jagen op ongewervelde zeedieren met een harde schaal, zoals abalones, zee-egels, kokkels, mosselen en krabben, waarbij ze meestal de schelpen breken met hun tanden.

Een zeeotter kan elke dag tot 11 kg voedsel consumeren om zijn hoge stofwisseling te ondersteunen – dat is ongeveer een kwart van zijn eigen lichaamsgewicht! De energiebehoefte van een zeeottermoeder neemt na de bevalling met 17 procent toe.

Hoe snel kunnen otters zwemmen?

Veel soorten otters die in rivieren leven, kunnen vrij snel zwemmen – ze moeten sterke zwemmers zijn om vis te vangen en tegen de stroming van de rivier te vechten. De reuzenotters van het Amazonegebied worden tot 2 meter lang, dus je kunt je voorstellen dat ze behoorlijk snel kunnen zwemmen als ze dat willen!

Meer verrassend is dat zeeotters vrij langzame zwemmers zijn, hoewel ze uiterst behendig zijn. Ze brengen het grootste deel van hun leven op hun rug door en draaien zich alleen op hun buik om als ze sneller moeten zwemmen. Om sneller te zwemmen gebruiken ze hun zwemvliezen voor de voortstuwing en golven ze met hun lichaam.

Zeeotters kunnen 9 km/uur onder water halen, Noord-Amerikaanse rivierotters zijn sneller met 11 km/uur, en de maximale snelheid van de reuzenrivierotter is een indrukwekkende 14 km/uur.

Hoe wordt een groep otters genoemd?

Het is niet ongebruikelijk om een moeder otter met haar jongen te zien, maar afgezien van families, hangt het van de soort af. Vele zijn meestal solitair buiten het broedseizoen, terwijl andere het hele jaar door in groepen leven.

De meest kuddedieren zijn veruit de zeeotters, die polygyn zijn (mannetjes paren met meerdere wijfjes). Terwijl moeders en pups meestal solitair zijn, kunnen zeeotters sociale groepen vormen tot enkele tientallen. Wanneer ze zich op het water bevinden, worden deze groepen vlotten genoemd, en de grootste ooit geregistreerd bevatte tot 2.000 zeeotters.

Waarom zijn otters bedreigd?

Het antwoord varieert per soort en locatie. Eind jaren vijftig, begin jaren zestig nam het aantal Eurasische otters in het hele Verenigd Koninkrijk drastisch af. Verlies van leefgebied en vervuiling speelden een grote rol in de afname. Sindsdien hebben ze echter een opmerkelijke comeback gemaakt in het Verenigd Koninkrijk, waar ze nu weer in elke provincie voorkomen.

Maar habitatverlies en jacht hebben veel populaties van andere ottersoorten over de hele wereld doen instorten, vooral in meer tropische gebieden.

Noord-Amerikaanse zeeotters zijn een soort van recent succesverhaal nadat ze in de 19e eeuw bijna uitgestorven waren, omdat er op grote schaal op hen werd gejaagd voor hun vacht. Dit werd gestopt door de oprichting van het Internationale Bont Zeehonden Verdrag in 1911. Populaties in Canada en Californië doen het nu goed.

Hoe heet het huis van een otter?

Otters houden hun jongen in ondergrondse holen, holen genaamd, die ze zelf graven. Ze gebruiken ook holen onder bomen of oude konijnenholen.

Hun uitwerpselen staan bekend als spraints en zijn te herkennen aan een geur die naar verluidt varieert van muskusachtig gemaaid hooi tot jasmijnthee en rottende vis.

Hoe blijven otters warm?

De pels van een zeeotter is de dikste van alle zoogdieren. Hij bestaat uit een waterdichte bovenlaag en een korte onderlaag, die wel een miljoen haren per vierkante centimeter kan bevatten. Dit compenseert zijn gebrek aan blubber in het koude water van de Stille Oceaan. Zelfs een baby zeeotter kan warm blijven op de open oceaan, maar ze hebben wel wat hulp van hun moeder nodig.

De winter brengt veel uitdagingen voor de Eurasian otters met zich mee. De soort heeft geen seizoensgebonden pelsvariatie, dus verbruikt veel meer warmte en energie bij het zwemmen en duiken in koudere wateren, ondanks zijn dichte, dubbelgelaagde vacht.

Een dagelijkse voedselopname van 15-20% van het lichaamsgewicht is de sleutel tot overleving, en otters passen hun patroon van predatie en jachtgedrag aan om het meeste te halen uit de prooien die tijdens deze magere maanden beschikbaar zijn.

De Schotse kustotters bijvoorbeeld, die in de zomer gewoonlijk de hele dag foerageren en jagen, zoeken in plaats daarvan ’s ochtends intensiever naar prooi (hoewel, interessant genoeg, uit cameravallen van het International Otter Survival Fund is gebleken dat ze in feite ook ’s nachts actief zijn).

De winter brengt veel andere gevaren voor otters met zich mee. Als de omstandigheden mild en nat zijn, kunnen jongen verdrinken in overstroomde holen. Gezwollen, troebel water maakt zwemmen ook moeilijker, en dwingt de dieren naar drukke wegen. U begrijpt waarom slechts 50% van de jongen het voorjaar haalt.

Hoe otter soorten te identificeren

De soort is de meest verspreide ottersoort, die zich uitstrekt van Eurazië tot aan de poolcirkel, van Ierland tot Kamtsjatka, en naar het zuiden tot in Noord-Afrika, Sri Lanka en Indonesië.

Door hun gevarieerde en aanpasbare dieet kunnen ze in elk onvervuild zoet water leven, inclusief meren, beken, rivieren en vijvers, zolang er maar voldoende voedsel voorhanden is. Op de Shetlandeilanden is van sommige otters bekend dat ze de visvangst opgeven ten gunste van de konijnenjacht.

In 2011 kwamen ze voor in elk Engels graafschap, inclusief sommige stadsrivieren.

De wetenschappelijke naam van de otter, Lutra lutra, is een voorbeeld van een tautoniem waarbij de geslachtsnaam en de soortnaam dezelfde zijn.

Status: Bijna Bedreigd

Deze otter komt voor in kustgebieden en op grotere rivieren in het binnenland in heel Zuidoost-Azië (Myanmar, Zuid-Thailand, Cambodja, Zuid-Vietnam en het schiereiland Maleisië, met inbegrip van Sumatra en Borneo).

Extreem weinig exemplaren overleven in Vietnam, Zuid-Thailand, Sumatra en Cambodja, voornamelijk als gevolg van stroperij.

Het is een van de zeldzaamste ottersoorten. Tot 1998 werd gedacht dat hij uitgestorven was, maar sindsdien zijn er kleine populaties ontdekt.

Status: Bedreigd

Gevlekte halsotter. © Ariadne Van Zandbergen/Getty

Tot voor kort werd de gevlekte halsotter tot het geslacht Lutra gerekend, maar nu wordt hij tot het geslacht Hydrictus gerekend.

Hij komt algemeen voor in het Victoriameer en in Zambia, maar niet in sommige meren en rivieren, zoals in de Zambezi onder de Victoriawatervallen.

Status: Bijna Bedreigd

Gladharige otters komen voor in een groot deel van het Indiase subcontinent op Java, Sumatra en Borneo, noordwaarts tot in het zuidwesten van China, oostwaarts door Nepal en Bhutan en India tot in Pakistan, met uitzondering van de Indusvallei. Een geïsoleerde populatie van de soort wordt ook aangetroffen in de moerassen van Irak, hetgeen erop wijst dat het verspreidingsgebied ooit groter moet zijn geweest.

De pels van deze soort is gladder en korter dan die van andere otters, en zij gebruiken geur om te communiceren, zowel binnen de ottersoort, als met andere dieren. In het verleden werd deze soort in het hele verspreidingsgebied veel gebruikt door vissers, waarbij getrainde dieren zeer werden gewaardeerd.

Status: Kwetsbaar

Deze soort komt in de hele VS en Canada voor, en is geherintroduceerd in het middenwesten van de VS om het verspreidingsgebied uit te breiden.

Door het vangen, de watervervuiling en de achteruitgang van de habitat was het aantal Noord-Amerikaanse rivierotters in het grootste deel van hun verspreidingsgebied tegen het begin van de 20e eeuw afgenomen.

Status: Least Concern

De Zuid-Amerikaanse rivierotter komt voor in zee-, zoetwater- en landhabitats in heel Chili en Argentinië.

De soort had ooit een uitgestrekt verspreidingsgebied van de rivieren Cauquenes en Cachapoal tot aan de regio Magellan in Chili, maar is nu beperkt tot zeven geïsoleerde gebieden van Cautín tot Futaleufú als gevolg van overbejaging.

Status: Bedreigd

Deze soort heeft het grootste verspreidingsgebied van alle Lontra-soorten, van Noord- en Midden-Argentinië via Zuid- en Midden-Amerika tot Noordwest-Mexico.

De Neotropische otter is de grootste generalist van alle ottersoorten, en bewoont een scala van habitats, waaronder afvalwaterzuiveringsinstallaties, rijst- en suikerrietplantages, afwateringssloten en moerassen tot koude, glaciale meren in de Andes van Ecuador.

Status: Bijna Bedreigd

De zeeotter komt voor langs de westkust van het Zuid-Amerikaanse continent, met een fragmentarische verspreiding als gevolg van een aantal ongeschikte habitats en toegenomen menselijke bewoning.

Status: Bedreigd

De reuzenotter komt voor in Zuid-Amerika in een aantal landen waaronder Peru, Venezuela en Brazilië. Hij is de grootste otter en kan tot 2 m lang worden.

Het is een kuddediersoort, die in groepen van maximaal 20 exemplaren leeft, en potentiële roofdieren zoals kaaimannen aanvalt.

Ontdek meer fascinerende feiten over de reuzenotter in ons informatieblad van het International Otter Survival Fund.

Status: Bedreigd

Ook bekend als Oosterse kleineklauwotters, worden deze otters vaak in dierentuinen gezien, waardoor ze voor veel mensen een van de meer bekende ottersoorten zijn. In het wild omvat het verspreidingsgebied van deze soort India, Taiwan en Zuid-China.

Status: Kwetsbaar

Ook bekend als de Kaapse klauwloze otter, komt de Afrikaanse klauwloze otter voor in een groot deel van Afrika ten zuiden van de Sahara. Deze soort kan vrij groot worden, bijna zo groot als de reuzenotter, en tot 18 kg wegen.

Status: Bijna Bedreigd

Er is enige discussie over de vraag of de Kongo-klauwloze otter een aparte soort is van de Afrikaanse klauwloze otter (A.capensis), maar hij wordt door de IUCN Otter Specialist Group als een aparte soort beschouwd.

Hij komt voor in de regenwouden van het Congobekken, waaronder de Democratische Republiek Congo, Equitorial Guinea en Gabon.

Status: Bijna bedreigd

Hij wordt het meest aangetroffen in gebieden met bescherming tegen de hevigste oceaanwinden, zoals rotskusten, dichte kelpwouden en barrièreriffen.

Zeeotters zijn inheems in de kusten van het noordelijke en oostelijke deel van de Stille Oceaan. Momenteel bestaan er stabiele populaties in delen van de Russische oostkust, Alaska, British Columbia, Washington, en Californië, met meldingen van herkolonisaties in Mexico en Japan.

Hoewel ze meestal alleen foerageren, hebben zeeotters de neiging om samen te rusten en te armperen in groepen van één geslacht, rafts genaamd. Een vlot bevat meestal 10 tot 100 dieren, maar het grootste vlot ooit gezien bevatte meer dan 2000 zeeotters.

Niet alle otters gebruiken gereedschap, maar zeeotters gebruiken het de hele tijd. Ze gebruiken meestal stenen en lege schelpen om zich te voeden met zeeslakken, krabben, zee-egels en mosselen. Van slechts een handvol niet-primate soorten is bekend dat ze gereedschap gebruiken, waaronder dolfijnen en octopussen.

Zeeotters staan er ook om bekend dat ze met stenen jongleren en zelfs dat ze zich aan een bepaalde steen hechten en die vasthouden door hem in hun oksel te houden!

Status: Endangered

Hoe voorkomen zeeotters dat hun tanden breken?

Uit een studie is gebleken dat het tandglazuur van zeeotters veel taaier is dan dat van mensen, wat helpt voorkomen dat hun tanden afbrokkelen wanneer ze met hun grote bijtkracht in de prooi bijten. Het glazuur van het dier bevat extra lagen van een eiwitrijke gel die voorkomt dat de scheuren zich uitbreiden.

Bij het aanpakken van soorten met het zwaarste pantser, zoals zeeslakken en tweekleppigen met een dikke schaal, maken zeeotters echter vaak gebruik van gereedschap. Ze gebruiken een rots als aambeeld en slaan er herhaaldelijk op tot de schelp openbarst, waarna ze met hun hoektanden het vlees uit de schelp halen.

Onderzoek suggereert dat de bijtkracht van de zeeotter wellicht niet voldoende is om de prooien met de hardste schelp te openen, vandaar hun gebruik van gereedschap. In feite zijn zeeotters een van de enige zoogdieren (afgezien van primaten) die gereedschapgebruik hebben ontwikkeld.

Hoe bevallen zeeotters?

Zeeotters bevallen in het water. De meeste vrouwtjes krijgen maar één pup per keer. De moeder produceert melk, jaagt en leert de pup naar voedsel te duiken tot het jong vijf tot acht maanden oud is en voor zichzelf kan zorgen.