massa-extinctie

Het uitsterven van een groot aantal soorten binnen een betrekkelijk kort interval van de geologische tijdschaal. Het fossielenbestand levert het bewijs voor verscheidene massa-extincties, misschien wel 20, sinds het begin van het Phanerozoïcum, ongeveer 570 miljoen jaar geleden. Dergelijke extincties veroorzaken radicale veranderingen in de karakteristieke fossiele assemblages van gesteente, die tot uitdrukking komen in de naamgeving van strata door geologen. Massa-extincties markeren dan ook vaak de grenzen tussen geologische strata en tussen de overeenkomstige geologische tijdsintervallen. De grootste massa-extincties deden zich voor aan het einde van het Perm (ongeveer 248 miljoen jaar geleden), toen meer dan 80% van alle geslachten van ongewervelde zeedieren verdween (met inbegrip van de trilobieten), en aan het einde van het Krijt (65 miljoen jaar geleden), toen ongeveer 50% van alle geslachten uitstierf, met inbegrip van vrijwel alle dinosauriërs (zie Alvarez-gebeurtenis). Dergelijke catastrofale veranderingen in de biota van de aarde hebben diepgaande gevolgen voor het verloop van de evolutie, bijvoorbeeld doordat zij lege ecologische niches laten waarin overlevende groepen zich kunnen uitbreiden en uitstralen. Zie bijlage.