Films als Mary Poppins, Victor/Victoria en The Sound of Music toonden de prachtige zangstem van Julie Andrews, die vier octaven besloeg en warmte en diepte bracht in elk personage dat ze speelde. Helaas kan een leven lang zingen een tol eisen van elke stem, zelfs van zo’n ongelofelijke als die van Andrews. In 1997 onderging ze een stembandoperatie om van een goedaardige laesie af te komen – maar in plaats daarvan kon ze door de ingreep niet meer zingen.
Andrews had een laesie op haar stembanden
In 1997 stond Andrews voor een belangrijke beslissing. Ze had stemproblemen ondervonden tijdens de twee jaar dat ze de hoofdrol speelde in de Broadway-musicalversie van Victor/Victoria en was gediagnosticeerd met een laesie op haar stembanden (sommige rapporten hebben de kwestie beschreven als niet-kankerachtige knobbeltjes of een goedaardige poliep, hoewel Andrews in 2015 zei dat deze “zwakke plek” meer op een cyste had geleken). Het einde van haar Broadway-run gaf haar een kans om haar stem te laten rusten – maar het productieteam van Victor/Victoria, waaronder haar man Blake Edwards, wilde dat ze meedeed aan een tourende productie van de show.
Andrews’ arts presenteerde haar de optie om een operatie aan haar stembanden te ondergaan om de laesie te verwijderen. Zoals zij het begreep, was er geen risico voor haar stem, en zou ze slechts enkele weken na de ingreep weer kunnen zingen. Altijd een hardwerkende artieste, voelde ze zich verplicht om te doen wat ze kon om op tournee te gaan. Daarom onderging Andrews in juni 1997 een operatie aan haar stembanden in het Mount Sinai Hospital in New York City.
De operatie ‘ruïneerde haar vermogen om te zingen’
De geluiden van spraak en zang komen voort uit de trillingen van de twee stembanden van een individu. Overbelasting van de stem, zoals zangers die hun stem tot het uiterste drijven, kan leiden tot niet-kankerachtige stembandlaesies zoals cysten, knobbeltjes of poliepen. Het is mogelijk om deze goedaardige gezwellen te verwijderen, maar in de jaren negentig van de vorige eeuw werd bij een operatie vaak een tang of laser gebruikt, benaderingen die een groot risico op littekenvorming van de stembanden met zich meebrachten.
Treurig genoeg bleef Andrews na haar operatie achter met littekenvorming van de stembanden. Gelittekende stembanden zijn niet zo buigzaam als gezonde stembanden en kunnen niet op dezelfde manier trillen, waardoor de eigenaar hees kan klinken. In het geval van Andrews was haar spreekstem gereduceerd tot een schorre rasp en was haar kristalheldere vier-octaafs zangstem, die miljoenen mensen had betoverd, verdwenen. Echtgenoot Edwards zei in een interview in november 1998: “Ik denk niet dat ze ooit nog zal zingen. Het is een absolute tragedie.”
In december 1999 spande Andrews een rechtszaak aan tegen haar artsen en Mount Sinai. Ze beweerde dat haar niet was verteld over de risico’s van de operatie en dat de resultaten “haar vermogen om te zingen hebben geruïneerd en haar hebben belet om haar beroep als muzikant uit te oefenen.” Er was “geen enkele reden geweest om een operatie uit te voeren.” In een verklaring van Andrews stond ook: “Zingen is een gekoesterde gave geweest, en mijn onvermogen om te zingen is een verwoestende klap geweest.” Het jaar daarop werd een vertrouwelijke schikking getroffen.
Meer littekenweefsel werd verwijderd uit Andrews’ stembanden met minimale resultaten
Na de operatie van 1997 probeerde Andrews haar stem terug te winnen met stemoefeningen. En in de loop van meerdere operaties was een andere arts, Steven Zeitels, in staat om wat littekenweefsel te verwijderen en wat van Andrews’ resterende stembandweefsel op te rekken om de flexibiliteit te vergroten. Deze inspanningen verbeterden de kwaliteit van haar spreekstem.
Zeitels ontdekte echter dat zo veel van Andrews’ stembandweefsel verdwenen was dat herstel van haar zangstem onmogelijk was. En, zoals Andrews in 2015 zei: “Het is niets dat terug zal groeien.” Haar stembereik bleef ongeveer een octaaf – ze kan lage noten zingen, maar middelste zijn onbereikbaar en haar hoge noten zijn onzeker.
Andrews raakte geïnteresseerd in cutting-edge innovaties in de hoop op een doorbraakbehandeling voor stembandproblemen. Ze heeft geld gegeven voor onderzoek, wetenschappers bijeengebracht voor een stembandsymposium en als erevoorzitter gediend voor het Voice Health Institute. Een mogelijke toekomstige behandeling is een biogel die tijdelijk de plooibaarheid zou kunnen verhogen nadat hij in de stembanden is geïnjecteerd. Maar testen en proeven kosten tijd, dus er is nog geen oplossing voor haar beschikbaar.
Andrews geeft toe dat ze in ‘ontkenning’ was, maar is haar nieuwe stem gaan accepteren
Het was moeilijk voor Andrews om in het reine te komen met het feit dat ze niet meer kon zingen zoals ze voorheen had gedaan. Zingen was al een deel van haar leven sinds ze een kind was en ze was dol op het podium. In 2008 schreef ze in haar memoires, Home: “Als het orkest aanzwelt om je stem te ondersteunen, als de melodie perfect is en de woorden zo juist dat er geen andere kunnen zijn, als er een modulatie optreedt die je naar een nog hoger plateau tilt… het is een gelukzaligheid.”
In 1999 liet Andrews zich opnemen in een kliniek in Arizona om rouwtherapie te ondergaan. Rond dezelfde tijd vertrouwde ze Barbara Walters tijdens een interview toe: “Ik denk dat ik tot op zekere hoogte in een vorm van ontkenning ben, want om niet in staat te zijn om via mijn stem te communiceren – ik denk dat ik er totaal kapot van zou zijn.” Hoewel haar stem niet hetzelfde was, trad ze uiteindelijk wel op in het openbaar en op film toen ze een lied zong dat was geschreven om bij haar nieuwe bereik te passen in 2004’s The Princess Diaries 2: Royal Engagement.
Met de tijd kreeg Andrews uiteindelijk vrede met wat er was gebeurd. “Ik dacht dat mijn stem mijn handelsvoorraad was, mijn talent, mijn ziel,” vertelde ze in 2015 aan The Hollywood Reporter. “En ik moest uiteindelijk tot de conclusie komen dat het niet alleen dat was waar ik uit bestond.” Andrews is het publiek blijven bereiken via nieuwe acteerrollen en heeft een schrijfcarrière omarmd. Vijftig jaar nadat ze de iconische rol van Maria in The Sound of Music speelde, merkte ze op dat de film het goed had: “Een deur sluit en een raam gaat open.”