Components
In principe bestaan alle IED’s uit een ontstekingsmechanisme, een ontsteker, een explosieve lading, en een omhulsel of een verzameling projectielen (zoals kogellagers of spijkers) die bij detonatie dodelijke fragmenten produceert. In de praktijk kunnen IED’s worden gemaakt van veel verschillende soorten voorwerpen en materialen, waaronder artillerie- of mortiergranaten, vliegtuigbommen, bepaalde soorten meststoffen, TNT en andere explosieven. IED’s kunnen ook radiologische, chemische of biologische componenten bevatten om hun dodelijk en psychologisch effect te vergroten. IED’s die gericht zijn op het doden of verwonden van personeel kunnen zo simpel zijn als pijpbommen (een metalen pijp die met explosief materiaal is verpakt en aan beide uiteinden is verzegeld), maar zijn vaak complexer. Voertuig-gedragen IED’s die gericht zijn op de vernietiging van gebouwen kunnen grote hoeveelheden explosieven bevatten om hun destructieve vermogen te vergroten. IED’s die gericht zijn op de vernietiging van voertuigen kunnen zeer geavanceerd zijn, vooral als het doelwit gepantserd is. Sommige IED’s hebben bijvoorbeeld koppen met een vormlading die bij detonatie stromen gesmolten metaal voortbrengen die pantsers kunnen doorboren. In Irak gebruikten sommige Shīʿite milities explosief gevormde projectielen (EFP’s) – een uiterst dodelijke vorm van door Iran geleverde springladingen – om zelfs de zwaarst gepantserde voertuigen, zoals M1 Abrams tanks, te vernietigen.
Opstandelingen hebben een grote verscheidenheid aan ontstekingssystemen gebruikt om de detonatie in gang te zetten. Dergelijke systemen vallen uiteen in twee basiscategorieën: op commando ontstoken en autonoom ontstoken. Op commando geïnitieerde IED’s komen tot ontploffing door menselijke interactie met het ontstekingsmechanisme. Gewoonlijk activeert een ontvanger op het explosief de detonatie wanneer een elektronische impuls via een draadcircuit of via een draadloos signaal wordt verzonden. Bekende voorbeelden van commando-initiatoren zijn mobiele telefoons, pagers, draadloze telefoons, automatische garagedeuropeners, autoalarmen, draadloze deurbellen en op afstand bestuurbaar speelgoed. Autonoom geïnitieerde IED’s worden automatisch tot ontploffing gebracht zonder menselijke tussenkomst. Veel voorkomende voorbeelden van deze ontstekers zijn struikeldraden, drukplaten die het ontstekingsmechanisme activeren wanneer er een bepaalde hoeveelheid gewicht op wordt geplaatst, infraroodsystemen die het ontstekingsmechanisme activeren wanneer een voertuig het contact van een straal met de ontvanger verbreekt, en magnetische ontstekers die worden geactiveerd door veranderingen in een magnetisch veld (zoals wanneer een voertuig passeert).