Hoe diarree stoppen

Soms heb ik diarree aanvallen die erg lastig zijn. Hoe kunt u diarree stoppen?

Er zijn verschillende soorten geneesmiddelen en huismiddeltjes beschikbaar om diarree te behandelen, afhankelijk van de oorzaak.

Absorbents

Absorbents zijn verbindingen die water absorberen. Absorberende middelen die oraal worden ingenomen, binden water in de dunne darm en de dikke darm en maken de diarree ontlasting minder waterig. Ze kunnen ook toxische stoffen binden die worden geproduceerd door bacteriën die de dunne darm ertoe brengen vocht af te scheiden; het belang van toxinebinding bij het verminderen van diarree is echter onduidelijk.

De twee belangrijkste absorberende middelen zijn attapulgiet (een natuurlijk voorkomend complex mineraal) en polycarbofil (een vezel), beide zonder recept verkrijgbaar. Psyllium, een ander absorptiemiddel is gebruikt voor milde diarree, maar wordt voornamelijk gebruikt voor constipatie.

Voorbeelden van producten die attapulgiet bevatten zijn:

• Donnagel,
• Rheaban,
• Kaopectate Advanced Formula,
• Parepectolin, en
• Diasorb.

Voorbeelden van producten die polycarbofil bevatten zijn:

• Equalactin,
• Konsyl Daily Fiber Therapy,
• Mitrolan, en
• Polycarb.

Producten die polycarbofil bevatten, zijn gebruikt om zowel diarree als constipatie te behandelen. Attapulgiet en polycarbofil blijven in de darm en hebben daarom geen bijwerkingen buiten het maagdarmkanaal. Soms kunnen ze constipatie en een opgeblazen gevoel veroorzaken. Een punt van zorg is dat absorbentia ook medicijnen kunnen binden en de opname ervan in het lichaam kunnen verstoren. Daarom wordt vaak geadviseerd om medicijnen en absorptiemiddelen enkele uren na elkaar in te nemen, zodat ze fysiek gescheiden zijn in de darmen.

Anti-motiliteitsmedicijnen

Anti-motiliteitsmedicijnen zijn medicijnen die de spieren van de dunne darm en/of de dikke darm ontspannen. Ontspanning leidt tot een tragere doorstroming van de darminhoud. Door de langzamere doorstroming krijgt water meer tijd om uit de darm en dikke darm te worden opgenomen en neemt het watergehalte van de ontlasting af. Krampen, te wijten aan spasmen van de darmspieren, worden ook verlicht door de ontspanning van de spieren.

De twee belangrijkste anti-motiliteitsmedicijnen zijn loperamide (Imodium), dat zonder recept verkrijgbaar is, en difenoxylaat (Lomotil), waarvoor een recept nodig is. Beide medicijnen zijn verwant aan opiaten (bijvoorbeeld codeïne), maar geen van beide heeft de pijnstillende effecten van opiaten.

Loperamide (Imodium) is weliswaar verwant aan opiaten, maar leidt niet tot verslaving.

Difenoxylaat is een door de mens gemaakt medicijn dat bij hoge doseringen verslavend kan zijn vanwege de opiaatachtige, euforische (stemmingsverhogende) effecten. Om misbruik van difenoxylaat en verslaving te voorkomen, wordt in Lomotil een tweede geneesmiddel, atropine, aan loperamide toegevoegd. Als te veel Lomotil wordt ingenomen, treden onaangename bijwerkingen van te veel atropine op.

Loperamide en difenoxylaat zijn veilig en worden goed verdragen. Er zijn echter enkele voorzorgsmaatregelen die in acht moeten worden genomen.

Anti-motiliteitsmedicijnen mogen niet zonder begeleiding van een arts worden gebruikt voor de behandeling van diarree veroorzaakt door matige of ernstige colitis ulcerosa, colitis C. difficile, en darminfecties door bacteriën die de darm binnendringen (bijvoorbeeld Shigella). Het gebruik ervan kan leiden tot ernstiger ontstekingen en de infecties verlengen.

Difenoxylaat kan slaperigheid of duizeligheid veroorzaken, en voorzichtigheid is geboden bij autorijden of bij taken die alertheid en coördinatie vereisen.

Anti-motiliteitsmedicijnen mogen niet worden gebruikt bij kinderen jonger dan twee jaar.

Het meest onbelangrijk is dat acute diarree binnen 72 uur zou moeten verbeteren. Als de symptomen niet verbeteren of als ze verergeren, moet een arts worden geraadpleegd voordat de behandeling met anti-motiliteitsmedicijnen wordt voortgezet.

Bismutverbindingen

Er zijn over de hele wereld veel bismuthoudende preparaten verkrijgbaar. Bismut subsalicylaat (Pepto-Bismol) is in de VS verkrijgbaar. Het bevat twee potentieel actieve ingrediënten, bismut en salicylaat (aspirine). Het is niet duidelijk hoe doeltreffend bismutverbindingen zijn, behalve bij reizigersdiarree en de behandeling van H. pylori-infectie van de maag, waarvoor is aangetoond dat ze doeltreffend zijn. Het is ook niet duidelijk hoe bismut subsalicylaat zou kunnen werken. Aangenomen wordt dat het een aantal antibiotica-achtige eigenschappen heeft die inwerken op bacteriën die diarree veroorzaken. Het salicylaat werkt ontstekingsremmend en zou de afscheiding van water kunnen verminderen door ontstekingen te verminderen. Bismut zou ook direct de uitscheiding van water door de darm kunnen verminderen.

Pepto-Bismol wordt goed verdragen. Geringe bijwerkingen zijn het donkerder worden van de ontlasting en de tong. Er zijn verschillende voorzorgsmaatregelen die in acht moeten worden genomen bij het gebruik van Pepto-Bismol.

Omdat het salicylaat bevat, een chemische stof die verwant is aan aspirine (acetylsalicylaat), mogen patiënten die allergisch zijn voor aspirine, geen Pepto-Bismol innemen.

Pepto-Bismol mag niet samen met andere aspirine bevattende geneesmiddelen worden gebruikt, omdat te veel aspirine kan worden ingenomen en kan leiden tot aspirinevergiftiging, waarvan de meest voorkomende manifestatie rinkelen in de oren is.

Het salicylaat in Pepto-Bismol, vergelijkbaar met aspirine, kan de effecten van anticoagulantia, met name warfarine (Coumadin), versterken en leiden tot overmatige bloedingen. Het kan ook abnormale bloedingen veroorzaken bij mensen die de neiging hebben om te bloeden als gevolg van genetische aandoeningen of onderliggende ziekten, bijvoorbeeld cirrose die ook abnormale bloedingen kan veroorzaken.

Het salicylaat in Pepto-Bismol kan maag- en duodenale ulcusziekte verergeren zoals asiprine.

Pepto-Bismol en salicylaat-bevattende producten mogen niet worden gegeven aan kinderen en tieners met waterpokken, griep en andere virale infecties, omdat ze het syndroom van Reye kunnen veroorzaken. Het syndroom van Reye is een ernstige ziekte die vooral de lever en de hersenen aantast en kan leiden tot leverfalen en coma, met een sterftecijfer van ten minste 20%.

Pepto-Bismol mag niet worden gegeven aan zuigelingen en kinderen jonger dan twee jaar.

Veel huismiddeltjes zijn voorgesteld voor de behandeling van diarree; slechts weinige zijn echter goed bestudeerd. Drie van deze middelen zijn onderzocht en lijken effectief te zijn:

• pectine,
• gekookte groene bananen, en
• probiotica

Lees ons volledige medische artikel voor meer informatie over de oorzaken en behandeling van diarree.