Discoïd eczeem

Wat is discoïd eczeem en wat zijn de symptomen?

Eczema wordt ook wel dermatitis genoemd. Dermatitis is een algemene term die ontsteking van de huid betekent. Er zijn een aantal verschillende soorten eczeem. Discoïd eczeem is er daar één van.

Discoïd eczeem veroorzaakt ronde of ovaalvormige, rode huidvlekken op uw lichaam. Discoïd verwijst dus naar de schijfvorm van de eczeemplekken. Discoïd eczeem wordt ook wel nummulaire dermatitis genoemd. Nummular betekent letterlijk muntvormig, een andere manier om de vorm van de eczeemplekken te beschrijven.

Discoïd eczeem kan beginnen als een klein groepje kleine blaasjes of rode vlekjes maar ontwikkelt zich dan tot een rozerode, droge en schilferige huidplek. De huidplekken jeuken meestal erg. De jeuk is ’s nachts vaak erger en kan de nachtrust beïnvloeden. Sommige mensen klagen dat de huidvlekken branden of prikken.

De huid tussen de discoïd eczeemvlekken ziet er normaal uit, behalve dat mensen met discoïd eczeem over het algemeen een droge huid hebben.

Discoïd eczeem – Typische Lesies

Discoïd eczeem – Typische Lesie

Discoïd eczeem begint vaak op de benen. Sommige mensen hebben maar één of twee plekken discoïd eczeem, maar anderen kunnen veel plekken ontwikkelen. Bij sommige mensen komen de plekken alleen op de benen voor, maar discoïd eczeem kan overal op het lichaam voorkomen. Het is echter ongewoon in het gezicht en op de hoofdhuid. Het neigt erger te worden in de wintermaanden in koude, droge klimaten. Zon verbetert de symptomen bij de meeste mensen. Vanwege deze kenmerken kan discoïd eczeem verward worden met psoriasis.

Soms kunnen de huidplekken in het centrum opklaren, zodat er alleen een ring van eczeem overblijft (zoals op de tweede foto). Als dit gebeurt, wordt discoïd eczeem soms verward met ringworm. Het komt vaak voor dat de plekken van discoïd eczeem geïnfecteerd raken met ziektekiemen (bacteriën). Tekenen van infectie zijn verhoogde roodheid, tranen of blaarvorming van de huidplek.

Wat veroorzaakt discoïd eczeem?

De precieze oorzaak van discoïd eczeem is niet zeker. Echter, de meeste mensen met discoïd eczeem hebben over het algemeen een droge huid. Eén theorie is dat de droge huid de normale vetlaag in de buitenste laag van de huid (de opperhuid) verstoort, die gewoonlijk helpt om de huid te beschermen. Doordat deze bescherming wegvalt, kunnen speciale eiwitten die een allergie kunnen veroorzaken (allergenen) door de huid dringen. Dit kan leiden tot een allergische of irriterende reactie in de huid, en zo tot de plekken van eczeem. In feite beschouwen sommige artsen discoïd eczeem als een vorm van atopische (allergische) dermatitis bij volwassenen.

Soms kunnen bepaalde geneesmiddelen bij sommige mensen discoïd eczeem uitlokken. Bijvoorbeeld geneesmiddelen die worden gebruikt om hepatitis C-infectie te behandelen (genaamd interferon en ribavirine). Ook insectenbeten of verwondingen aan de huid kunnen bij sommige mensen een uitbraak van discoïd eczeem uitlokken.

Omdat de vettige, beschermende laag in de huid verloren gaat, wordt gedacht dat sommige mensen met discoïd eczeem ook een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van contactdermatitis. Contactdermatitis is eczeem dat wordt veroorzaakt doordat uw huid reageert op een stof waarmee ze in contact is gekomen. Dergelijke stoffen kunnen zijn: nikkel in juwelen of riemgespen, cosmetica, conserveringsmiddelen in crèmes en zalven, toevoegingen aan leer, enz. Zie de aparte folder Contactdermatitis voor meer details.

Hoe vaak komt discoïd eczeem voor en wie krijgt

het?

Discoïd eczeem komt vrij vaak voor en treft waarschijnlijk ongeveer 2 op de 1.000 mensen. Het lijkt meer voor te komen bij mannen dan bij vrouwen. Discoïd eczeem kan mannen en vrouwen van elke leeftijd treffen, maar het komt het meest voor bij mensen tussen de 50 en 65 jaar. Het treft ook vrouwen tussen 15 en 25 jaar. Het komt zelden voor bij kinderen.

Hoe wordt discoïd eczeem gediagnosticeerd?

Het wordt gediagnosticeerd aan de hand van het typische huidbeeld. Als uw arts niet zeker is van de diagnose, kan het zijn dat hij of zij een schimmelinfectie van de huid moet uitsluiten. Als bijvoorbeeld de huiduitslag in het midden is verdwenen (zoals hierboven beschreven), kan hij of zij voorstellen om een paar huidcellen van een huidplekje af te schrapen. Deze kunnen dan naar het laboratorium worden gestuurd om te kijken of er sprake is van een schimmelinfectie. Als uw arts zich zorgen maakt over een bacteriële infectie van een huidplekje, kan hij of zij een monster (uitstrijkje) nemen. Ook dit kan naar het laboratorium worden gestuurd om naar dit type infectie te zoeken.

Als uw arts denkt dat u contactdermatitis hebt, kan hij of zij een huidplaktest voorstellen. Bij deze procedure worden kleine hoeveelheden van wel 25 of meer stoffen als kleine patches op uw huid aangebracht, meestal op uw bovenrug. Ze worden vastgemaakt met niet-allergische tape. Enkele dagen later komt u terug naar de huidafdeling en worden de patches verwijderd. Uw huid wordt onderzocht om te zien of u reageert op een van de geteste stoffen. Zie de aparte folder “Patch Testing for Contact Dermatitis” voor meer details.

Wat is de behandeling van discoïd eczeem?

De behandeling is gericht op:

• Het herstellen van vocht in uw huid (rehydratie genoemd).
• Het behandelen van de huidontsteking.
• Ook het behandelen van een eventueel aanwezige infectie.

Behandeling om de jeuk te helpen verminderen kan ook worden voorgesteld.

Huid rehydratatie behandeling

Dit wordt gedaan door het gebruik van verzachtende middelen. Emollientia worden vaak vochtinbrengers genoemd. Het zijn lotions, crèmes, zalven en bad/doucheadditieven die uw huid insmeren om haar soepel en vochtig te houden. Emolliënten moeten worden gebruikt als zeepvervangers wanneer u zich wast, omdat gewone zeep de neiging heeft uw huid uit te drogen. Tweemaal daags baden of douchen in koel water, gevolgd door het aanbrengen van een emolliënt.

Regulier gebruik van emolliënten is het belangrijkste onderdeel van de dagelijkse behandeling voor mensen met discoïd eczeem. Emolliënten voorkomen dat uw huid droog wordt en helpen uw huid te beschermen tegen irriterende stoffen. Ze moeten worden gebruikt op de hele huid en niet alleen op de door discoïd eczeem aangetaste zones. Het is bijzonder belangrijk om je huid dagelijks te blijven bevochtigen, zelfs nadat een opflakkering van discoïd eczeem is genezen.

Er zijn vele soorten en merken emolliënten, variërend van vloeibare lotions tot dikke zalven. Het verschil tussen lotions, crèmes en zalven is de verhouding tussen olie (lipide) en water. Het lipidegehalte is het laagst in lotions, gemiddeld in crèmes en het hoogst in zalven. Hoe hoger het lipidegehalte, hoe vetter en plakkeriger het aanvoelt en hoe glanzender het eruit ziet op de huid. In het algemeen geldt: hoe hoger het lipidegehalte (hoe vetter en dikker de emolliënt), hoe beter en langer het werkt, maar hoe smoezeliger het in gebruik is. Zie de aparte folder Moisturisers for Eczema (Emollients) voor meer details.

Het gebruik van vaseline wordt soms aanbevolen om de huid gehydrateerd te houden.

Topische steroïden om ontsteking te verminderen

Een topisch steroïd is een steroïde crème of zalf die op uw huid wordt aangebracht. Bij discoïd eczeem worden topische steroïden op de huidflarden aangebracht om de ontsteking te verminderen. Zalfjes zijn meestal beter dan crèmes, omdat ze het water in de huid beter vasthouden en een betere beschermende barrière voor de huid vormen.

Gebruik de steroïdencrème of -zalf niet op een normale huid. Ook mogen steroïden alleen worden gebruikt wanneer discoïd eczeem is opgebloeid. Ze mogen niet tussendoor worden gebruikt om discoïd eczeem weg te houden. Langdurig gebruik van steroïdencrème kan namelijk bepaalde effecten hebben op uw huid, waaronder het dunner worden van uw huid. Zie de aparte folder Topische Steroïden bij Eczeem voor meer details.

Soms worden natte wikkelbehandelingen gebruikt met een topisch steroïd om discoïd eczeem te behandelen. Uw huid wordt eerst nat gemaakt met lauw water, zodat ze goed gehydrateerd is. Daarna wordt een steroïde zalf op de aangetaste huidzones aangebracht. Vervolgens wordt een vochtige pyjama of verband gebruikt om de steroïde zalf gedurende ongeveer een uur in te sluiten. Probeer dergelijke behandelingen echter niet uit tenzij op advies van uw arts.

In ernstige gevallen kunnen steroïdetabletten die via de mond worden ingenomen of via een injectie worden toegediend, nodig zijn om discoïd eczeem te behandelen.

Noot: wanneer u zowel een emolliënt als een plaatselijk steroïd gebruikt, moet u eerst het emolliënt aanbrengen. Wacht 10-15 minuten na het aanbrengen van een emolliënt voordat u een topisch steroïd aanbrengt. Dat wil zeggen dat de emolliënt moet kunnen intrekken voordat een steroïde wordt aangebracht. (De huid moet vochtig of licht plakkerig zijn, maar niet glibberig, wanneer u het steroïd aanbrengt.)

Behandeling van infectie

U kunt antibiotische medicatie nodig hebben als er sprake is van bacteriële infectie van discoïd eczeem plekken. Dit kan in de vorm van een crème of tabletten zijn, afhankelijk van de ernst van de infectie.

Behandeling om jeuk te verminderen

Antihistaminetabletten kunnen helpen om de jeuk te verminderen en kunnen vooral ’s nachts nuttig zijn wanneer u probeert te slapen. Sommige antihistaminica kunnen u echter slaperig maken (zelfs de volgende dag). U mag dus niet autorijden en geen machines bedienen als ze u op deze manier beïnvloeden.

Andere behandelingen

Teerpreparaten kunnen nuttig zijn, vooral in gebieden van de huid die al lange tijd verdikt en schilferig zijn.

Tacrolimus en pimecrolimus zijn andere crèmes die kunnen worden gebruikt om de ontsteking te helpen verminderen bij sommige mensen met discoïd eczeem. Ze kunnen bij sommige mensen worden overwogen als behandeling met steroïden niet werkt.

Omdat discoïd eczeem de neiging heeft te verbeteren in de zon, kan behandeling met ultraviolet (UV) licht (fototherapie) soms nuttig zijn als behandeling. De UV-straling helpt om de ontsteking in de huid te verminderen. Voorzichtigheid is echter geboden, want blootstelling aan UV-straling brengt risico’s op huidbeschadiging met zich mee. Dit omvat een verhoogd risico op huidkanker. De risico’s van dit type behandeling moeten dus worden afgewogen tegen de voordelen. Dit type behandeling wordt meestal gebruikt als het discoïd eczeem ernstig is of als andere behandelingen niet hebben gewerkt.

Medicijnen die uw immuunsysteem onderdrukken, kunnen soms nodig zijn om discoïd eczeem te behandelen. Hiertoe behoren geneesmiddelen zoals ciclosporine. Nogmaals, ze worden meestal alleen gebruikt in ernstige gevallen van discoïd eczeem die zeer moeilijk te behandelen zijn en niet hebben gereageerd op andere behandelingen.

Zijn er mogelijke complicaties?

Zoals hierboven vermeld, kan bacteriële infectie van een plek discoïd eczeem optreden en moet worden behandeld met antibiotica. Men moet er ook voor zorgen dat er zo weinig mogelijk aan de jeukende plekken gekrabd wordt. Als u te veel krabt, kan er littekenvorming op de huid ontstaan.

Nadat een huidplek van discoïd eczeem genezen is, zullen er bij veel mensen geen restverschijnselen meer zijn. Bij sommige mensen kan er echter een blijvende bruine verkleuring van de huid op het aangetaste gebied ontstaan. Bij anderen kan de aangetaste huid lichter worden dan de omringende huid.

Wat zijn de vooruitzichten bij discoïd eczeem?

Nadat discoïd eczeem met succes is behandeld, kan er in de toekomst weer een opflakkering optreden. Daarom moet u ervoor zorgen dat uw huid goed gehydrateerd blijft met verzachtende middelen om te proberen de kans op toekomstige opflakkeringen te verkleinen. Indien mogelijk moet u ook proberen alles te vermijden wat het eczeem kan uitgelokt hebben, zoals warme baden of irriterende kledij. Een luchtbevochtiger in de kamer kan helpen om de opflakkeringen te verminderen. Als er toch opflakkeringen optreden, doen ze zich vaak voor op dezelfde delen van de huid als voorheen.