De recente gevallen van gedwongen sterilisatie in de Verenigde Staten waren gericht op gevangenen, een echo van eerdere eugenetische beleidsmaatregelen bedoeld om crimineel gedrag uit te roeien. Tennessee heeft pas vorig jaar de gedwongen sterilisatie van gevangenen verboden. In 2014 nam Californië wetgeving aan om gevangenissen te verbieden niet-consensueel gevangenen te steriliseren. Meer dan een kwart van de sterilisatieoperaties met tubal ligatie in Californische gevangenissen van 2004 tot 2013 werd uitgevoerd zonder toestemming van de gevangene.
Zo verontrustend als de rapporten van dwangmatige bevolkingscontrole in de Verenigde Staten en Canada zijn, zulke misstanden komen vandaag op veel grotere schaal voor in India en China.
In 2016 oordeelde het Hooggerechtshof van India dat “geïnformeerde toestemming vaak niet wordt verkregen van patiënten voorafgaand aan het uitvoeren van de procedures” in massale sterilisatiekampen en gaf de regering de opdracht om ze te staken. Een onderzoek vorig jaar wees echter uit dat kampen nog steeds op dezelfde manier gedijen als vóór de uitspraak van 2016. En in de landenrapporten over mensenrechtenpraktijken van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken voor 2018 werd vastgesteld dat “gedwongen abortussen en sterilisaties” nog steeds plaatsvinden in China, dat zijn “eenkindbeleid”, dat gezinnen beperkt tot één kind, vanaf 2016 verzachtte tot een “tweekindbeleid”.
De slachtoffers van recente gevallen van gedwongen sterilisatie in de Verenigde Staten en Canada zijn gemarginaliseerde groepen: inheemse vrouwen in Canada, en opgesloten, vaak etnisch minderheids, vrouwen in de Verenigde Staten. Onverdraagzaamheid en paternalisme liggen waarschijnlijk aan de basis van dit misbruik.
De voornaamste drijfveer voor de gedwongen bevolkingsbeperkende maatregelen in China en India is een andere: bezorgdheid over de zogenaamde overbevolking. In de jaren zeventig hielpen alarmerende geschriften, zoals het rapport De grenzen aan de groei van de Club van Rome en het boek De bevolkingsbom van de bioloog Paul Ehrlich van de Stanford Universiteit, de angst te verspreiden dat overbevolking de hulpbronnen zou uitputten en zou leiden tot rampzalige tekorten. Die angst leidde tot geldstromen voor bevolkingsbeperking. In de jaren zeventig begon India, aangemoedigd door tientallen miljoenen dollars geleend van de Wereldbank, de Zweedse Internationale Ontwikkelingsautoriteit en het Bevolkingsfonds van de VN, op grote schaal te steriliseren. Deze pogingen bereikten een hoogtepunt in 1975, toen de eerste minister de burgerlijke vrijheden opschortte in een nationale “noodtoestand” en in één jaar meer dan zes miljoen mensen steriliseerde. In 1979 stelde China zijn beruchte één-kind-beleid in, geïnspireerd door De grenzen aan de groei.
Opgemerkt zij dat er, naast de vrees voor overbevolking, ook gevallen zijn van vooroordelen tegen etnische of religieuze minderheden in China en India. Veel slachtoffers van gedwongen abortus in het kader van het tweekindbeleid in China zijn minderheden, zoals etnische Kazakken en Oeigoeren. Deze groepen praktiseren de islam, een minderheidsgodsdienst die de regering als onvoldoende Chinees beschouwt. In India verklaarde vorig jaar een minister van een van de twee grootste Indiase politieke partijen dat de regering “een wet op de bevolkingsbeheersing” moest opstellen om India te behoeden voor “de groeiende” niet-Hindoe bevolking. Toch behoren veel slachtoffers van bevolkingsdwang in zowel China als India niet tot een minderheidsgroep.
Hoewel de misstanden op zich al reden genoeg zijn om tegen dwangbeleid te zijn, is de vooronderstelling dat “overbevolking” überhaupt een probleem is, onjuist. Het tegendeel is waar. Nieuw onderzoek toont aan dat bevolkingsgroei hand in hand gaat met meer overvloedige hulpbronnen.
Bedenk hoeveel tijd een gemiddeld persoon nodig heeft om genoeg geld te verdienen om één eenheid te kopen in een mandje van vijftig basisgoederen-de “tijdsprijs” van die artikelen, om het zo maar te zeggen. De Simon Abundance Index, geschreven in samenwerking met Marian Tupy, heeft aangetoond dat tussen 1980 en 2018 de tijdsprijs met bijna één procent is gedaald voor elke procent bevolkingstoename. Met andere woorden, elke extra mens die wordt geboren, lijkt de hulpbronnen verhoudingsgewijs overvloediger te maken voor de rest van ons.
Meer nog, economische ontwikkeling zorgt ervoor dat geboortecijfers dalen zonder dat draconische bevolkingsbeperkende maatregelen nodig zijn. Het is nu goed gedocumenteerd dat naarmate landen rijker worden, en mensen aan de armoede ontsnappen, zij de neiging hebben voor kleinere gezinnen te kiezen. Dat verschijnsel wordt de vruchtbaarheidsovergang genoemd.
In 1979, het jaar waarin met het één-kind-beleid werd begonnen, lag het geboortecijfer in China net onder de drie kinderen per vrouw. De Chinese economie is sterk gegroeid sinds het land in 1978 een beleid van grotere economische vrijheid is gaan voeren, en naarmate het land rijker is geworden, is het vruchtbaarheidscijfer gedaald. De daling is volkomen in overeenstemming met de tendensen in de buurlanden die ook een snelle economische groei hebben gekend en die de gezinsgrootte niet op dwingende wijze beperken.
In India, waar de liberalisering van de economische hervormingen pas in 1992 is begonnen, veel later dan in China, is het geboortecijfer ook gedaald, zij het minder dramatisch. Deze verandering deed zich voor naarmate India rijker werd, zij het niet zo rijk als China. Evenals in China is de daling van het geboortecijfer in India in overeenstemming met de tendensen in de buurlanden, waarvan de meeste een nog sterkere daling hebben gekend naarmate hun economieën zijn gegroeid. In feite hebben van de buurlanden van India alleen Pakistan en het door oorlog verscheurde Afghanistan hogere geboortecijfers, hoewel hun geboortecijfers ook dalen.
Overbevolkingshysterie is net zo’n ongegronde reden om voortplanting met geweld te beperken als etnische of religieuze onverdraagzaamheid en de pseudowetenschap van de eugenetica. Of het nu ingegeven is door de wens om gemarginaliseerde mensen van het krijgen van kinderen af te houden of om de bevolking te laten krimpen, bevolkingsbeperking onder dwang blijft afschuwelijk.