Het dier danst en tilt zijn staartflap op, die, eenmaal ontplooid, lijkt op een abstract indianendeken van intense kleuren. Het piepkleine schepsel huppelt rond, tilt afwisselend zijn poten op als een luchtverkeersleider, gebaart deze en gene kant op. Zijn grote, harige monddelen doen het bijna lijken alsof hij glimlacht, of op zijn minst licht geamuseerd is over deze buitensporige daad.
Maak kennis met de pauwenspin. De mannetjes van verschillende soorten binnen deze groep spinnen vertonen opmerkelijke paringsdemonstraties om partners van het andere geslacht voor zich te winnen. Jürgen Otto heeft misschien wel meer dan wie ook gedaan om beelden te documenteren en te delen van het geweldige voortplantingsritueel van deze spinachtige – het heeft zelfs mensen overgehaald die voorheen spinnen haatten, vertelde Otto aan LiveScience.
Voor een schepsel dat zo klein is – de meeste soorten zijn ongeveer een achtste van een inch (een paar millimeter) lang – is de vertoning verrassend complex en visueel. Vanwege hun kleine afmetingen, en misschien omdat ze alleen in bepaalde gebieden in Australië voorkomen, zijn de dieren niet goed gedocumenteerd. Maar Otto, een entomoloog die meestal zeemijten bestudeert, werkt eraan om dat te veranderen. LiveScience correspondeerde met Otto om meer te horen over zijn ervaringen met deze opmerkelijke dieren.
LiveScience: Wat is je favoriete ding over pauwenspinnen?
Jürgen Otto: Ik besef dat ze kleurrijk zijn, maar voor mij is dat niet het belangrijkste aspect, want ik ben gedeeltelijk kleurenblind. Het is het feit dat ze een aantal complexe rituelen uitvoeren op een schaal waarop het bijna surrealistisch lijkt, tot het punt waarop het moeilijk te geloven is. Mensen associëren complex gedrag gewoonlijk met grote dieren, meestal gewervelde dieren, dus is het zeer onverwacht om een soortgelijk gedrag te zien bij veel kleinere ongewervelde dieren, in het bijzonder spinnen die de meeste mensen zo haten.
Ik hou ook van de manier waarop ze met hun omgeving omgaan, hoe ze angst, opwinding en nieuwsgierigheid tentoonspreiden. Iemand heeft ze wel eens “kittens met te veel poten” genoemd, en ik vind dat een heel goede omschrijving. Uiteraard dragen de twee grote voorste ogen veel bij tot die indruk. Deze spinnen worden als schattig beschouwd, zelfs door de grootste arachnofoben, en ik krijg regelmatig reacties van mensen die me vertellen hoe het bekijken van mijn video’s hen geholpen heeft hun angst voor spinnen te overwinnen. Ik vind het ook leuk dat het veel geduld en doorzettingsvermogen vergt om ze te observeren, te fotograferen of te filmen. En alleen zij die bereid zijn de moeite te doen, worden beloond.
LS: Hoe bent u voor het eerst geïnteresseerd geraakt in pauwenspinnen?
J.O.: Ik wist niets van ze, totdat ik er tijdens een wandeling in het nabijgelegen bushland , puur bij toeval, over een struikelde. Het trok mijn aandacht door de manier waarop het sprong – het leek behendiger dan andere spinnen. Het exemplaar dat ik toen zag was er een van Maratus volans, en ik had toen geen idee wat het was of dat er andere gelijkaardige soorten bestonden.
Terwijl ik wat meer onderzoek deed vond ik … dat er een vermoeden bestond dat Maratus volans zijn flappen zou gebruiken bij het baltsen. Maar niemand had het daadwerkelijk gezien.
Een paar jaar later had ik eindelijk geluk en kon ik de balts van die spin waarnemen en fotograferen. Ik realiseerde me dat dit iets heel bijzonders en opwindends was, niet alleen voor mij, maar voor de hele wereld.
Dus ging ik door, eerst met het fotograferen van deze soort en later met het filmen ervan, toen ik eenmaal doorhad hoe ik de videomodus van mijn digitale spiegelreflexcamera moest gebruiken. Toen ontdekte ik dat er nog veel meer soorten waren, waarvan de meeste nog niet beschreven waren, die een soortgelijk gedrag vertoonden. Een voor een spoorde ik ze op … sommige waren totaal onbekend voor de wetenschap. De grootste kick kreeg ik toen ik voor het eerst foto’s kon maken van het kleurenpatroon van de staartflappen van één soort.
LS: Wat is uw favoriete soort pauwspin?
J.O.: Dat is echt een moeilijke vraag om te beantwoorden. In zekere zin vind ik ze allemaal mooi, en ze hebben allemaal hun speciale charme. Maratus volans, denk ik, is nog steeds de meest flamboyante van allemaal, dus waarschijnlijk is het mijn favoriet, waarschijnlijk ook omdat mijn obsessie voor pauwspinnen met die soort begon. Maar, Maratus vespertilio is waarschijnlijk een goede tweede. Ik vind hem buitengewoon schattig, en ik vind deze soort ook leuk vanwege de mannetjes-springwedstrijden, iets wat ik nog bij geen enkele soort heb gezien.
LS: Hoe filmt u pauwenspinnen?
J.O.: Toen ik ze begon te filmen, had ik geen idee over hoe ik dat moest aanpakken. Ik dacht gewoon op een dag de video-optie te verkennen op mijn DSLR, een Canon 7D met een 100 mm macrolens. Dus ik bleef ze gewoon filmen en voegde scène na scène toe aan mijn verzameling.
De apparatuur die professionele documentairemakers gebruiken is heel anders dan de mijne, veel grotere camera’s, grote vaste statieven enz., en een tijdlang dacht ik dat het verkrijgen van dergelijke apparatuur iets zou zijn om naar te streven. Nu realiseer ik me echter dat de kleine, eenvoudige en goedkope opstelling die ik gebruikte bijna ideaal was voor de klus, omdat ik daarmee de spinnen op de grond kon volgen en natuurlijke belichting kon gebruiken. Als je eenmaal een plaats hebt gevonden waar ze voorkomen, hoef je alleen maar naar exemplaren te zoeken en ze te bekijken, of beter nog een paartje te vinden dat al bezig is met enige balts.
LS: Hoe kan dit geëvolueerd zijn?
J.O.: Ik weet het niet zeker, maar het evolueerde waarschijnlijk op een soortgelijke manier als bij paradijsvogels of pauwen, een gevolg van seksuele selectie.
Email Douglas Main of volg hem op Twitter of Google+. Volg ons @livescience, Facebookof Google+. Artikel oorspronkelijk op LiveScience.
Recent news