Bijbel
De Bijbel is een van de beroemdste en een van de mooist geschreven boeken aller tijden. De boodschap ervan heeft veel gelovigen en geleerden geprikkeld. Hij bestaat uit 66 boeken die in twee delen zijn verdeeld – het Oude Testament dat uit 39 boeken bestaat en het Nieuwe Testament dat uit 27 boeken bestaat. De Bijbel is klassiek een Hebreeuwse tekst, maar onthult ook Midden-Oosterse invloeden, terwijl de ontdekking van de Nag Hammadi Bibliotheek en de Dode Zee Rollen in de 20e eeuw een nieuw licht wierpen op het vroege Christendom en Christus zelf.
Torah
Volgens de traditie werd de Torah geschreven door Mozes bij de berg Sinaï en het Tabernakel. Maar historici zijn het erover eens dat de Torah waarschijnlijk niet slechts één auteur heeft en dat deze werd opgeschreven tijdens de zogenaamde Babylonische Gevangenschap in de 6e eeuw v.Chr. en werd voltooid in de 2e eeuw v.Chr. Bestaande uit 39 boeken, omvat de Torah de eerste vijf boeken van de Bijbel (Bereishit – Genesis, Shemot – Exodus, Vayikra – Leviticus, Bamidbar – Numeri en Devarim – Deuteronomium) die zowel de geschreven als de mondelinge wet van het Rabbijnse Jodendom bevatten, alsmede religieuze leringen uit de verste uithoeken van de geschiedenis.
Quran
De Koran, de religieuze tekst van de Islam, heeft dezelfde historische wortels als het Jodendom en het Christendom en bestaat uit 114 hoofdstukken, elk bekend als soera. Het bestond aanvankelijk niet in geschreven vorm (het woord Koran is afgeleid van het Arabisch voor “reciteren”) en werd ongeveer 20 jaar na de dood van Profeet Mohammed in 632 gecomponeerd. Volgens de moslims ontving hij het woord van God via de engel Gabriël over een periode van drieëntwintig jaar.
Veda’s
De Veda’s (wat “kennis” betekent) bestaan uit vier oude Indiase teksten, waarvan de oudste dateren van ongeveer 1500 v.Chr. tot 1200 v.Chr. Zij zijn niet alleen de oudste vorm van Sanskrietliteratuur, maar ook de oudste geschriften van het Hindoeïsme. De vier teksten van de Veda’s omvatten de Rigveda, de Yajurveda, de Sama-Veda en de Atharva-Veda. De afzonderlijke verzen, bekend als mantra’s, bestaan uit hymnen en proza die worden uitgelegd door de Brahmana’s, die dienen als een aanvullend proza. Net als de meeste andere oude heilige teksten, worden de Veda’s traditioneel beschouwd als goddelijk geopenbaard.
Egyptisch Dodenboek
Het Egyptische Dodenboek verwijst naar oude Egyptische funeraire teksten die werden gebruikt van ongeveer 1550 v.Chr. tot 50 v.Chr. De 192 bekende toverspreuken waren bedoeld om een overledene op zijn reis naar de onderwereld (het hiernamaals) te beschermen en hem te helpen de valkuilen en misleidingen tijdens de reis te vermijden. De beroemdste van deze toverspreuken, de spreuk “Weging van het hart”, werd gebruikt om de overledene te helpen zijn bewegings- en spraakvermogen in het hiernamaals terug te krijgen. Oorspronkelijk werden ze geschreven in hiëroglyfisch heilig schrift en op voorwerpen geschilderd. De rijke Egyptenaren lieten ze echter in een boek schrijven.
Tao Te Ching
Tao Te Ching is een klassieke Chinese tekst die volgens de overlevering rond de 6e eeuw v.Chr. werd samengesteld door de wijze Laozi. Het bestaat uit 81 korte hoofdstukken en werd voor het eerst gecomponeerd in een vloeiende stijl van kalligrafie. Tao Te Ching is de fundamentele tekst van zowel het filosofische als het religieuze Taoïsme, dat ook een grote invloed heeft gehad op de scholen van het Legalisme, Confucianisme en Chinees Boeddhisme. De behandelde onderwerpen variëren van wijze raad voor de heersers tot praktische lessen voor gewone mensen.
Upanishads
De Upanishads werden waarschijnlijk tussen 800 v.Chr. en 100 v.Chr. in India samengesteld en betekenen letterlijk “Dichtbij zitten, een Leraar belegeren”. Zij bestaan uit filosofische teksten die de theoretische basis vormen van het Hindoeïsme. Het geschrift bestaat uit meer dan 200 teksten, waarvan er slechts 13 als primaire leringen worden beschouwd. Zij worden door de Hindoes beschouwd als waarheden die zijn geopenbaard om de aard van de ultieme werkelijkheid (Brahman) te illustreren, en zij beschrijven ook het karakter en de vorm van de menselijke verlossing (moksha). Hoewel uniek ten opzichte van de Veda’s, beschouwen Hindoes de Upanishads als een uitbreiding van de Veda’s.
Bhagavad Gita
De 700-vers tellende Bhagavad Gita werd geschreven in de 5e tot 2e eeuw v.Chr. en is een onderdeel van het beroemde epos van Mahabharata. Het is in wezen een oproep tot onbaatzuchtig handelen die een grote invloed had op verschillende leiders van de Indiase onafhankelijkheidsbeweging, waaronder Mohandas Gandhi. De grote Indiase leider noemde de Bhagavad Gita zijn “spirituele woordenboek”. De tekst is in veel opzichten een variatie op de Upanishads, onder meer qua vorm en filosofie. De Bhagavad Gita integreert echter dualisme en theïsme, terwijl de Upanishads monotheïstisch zijn.
Boeddhistische Sutra’s
Deze canonieke geschriften, voor het eerst overgeleverd door Gautama Budda, staan ook bekend als de “Grote Schatkist van Sutra’s”. Ze werden geschreven tussen de 2e eeuw v.Chr. en de 2e eeuw n.Chr. De meest vitale Soetra is de Lotus Soetra, die een preek van Boeddha aan zijn volgelingen bevat, waarin hij hun de basis van het boeddhisme leert. Het woord sutra zelf betekent een draad of lijn die uiteinden bij elkaar houdt (waarvan ook de Engelse woorden “sew” en “suture” zijn afgeleid), want de boeken werden aanvankelijk op palmbladeren geschreven en met draad aan elkaar genaaid.
Niet-religieuze oude boeken
Enkele van de meest invloedrijke oude boeken werden geschreven zonder enige formele religieuze aanzet. Een van deze boeken is het Epos van Gilgamesj, dat het verhaal vertelt van de zoektocht naar onsterfelijkheid temidden van een grote overstroming die gelijkenis vertoont met de zondvloed van Genesis. De Ilias, geschreven in de 8e eeuw voor Christus, gaf velen een ideaal om naar te streven. Een van die aspiranten was de Macedonische generaal Alexander de Grote, van wie wordt gezegd dat hij tijdens zijn veldtochten met een exemplaar van de Ilias onder zijn kussen sliep. Ook de werken van Plato, geschreven in de 4e eeuw v.C., worden in verband gebracht met Alexander de Grote, want Plato was de leraar van Aristoteles, die op zijn beurt Alexander’s leraar was.